WYMAGANIA EDUKACYJNE – ODDZIAŁ PRZEDSZKOLNY

PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO

DLA PRZEDSZKOLI, ODDZIAŁÓW PRZEDSZKOLNYCH W SZKOŁACH

PODSTAWOWYCH ORAZ INNYCH FORM WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO

 

            Podstawa programowa wychowania przedszkolnego opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych oraz inne formy wychowania przedszkolnego w równej mierze pełnią funkcje opiekuńcze, wychowawcze i kształcące. Zapewniają dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych.

 

Celem wychowania przedszkolnego jest:

1) wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności  intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji;

2) budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;

3) kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;

4) rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach
z dziećmi i dorosłymi;

5) stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci
o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;

6) troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;

7) budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;

8) wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;

9) kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;

10) zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.

             Cele te są realizowane we wszystkich obszarach działalności edukacyjnej przedszkola. W każdym z obszarów podane są umiejętności i wiadomości, którymi powinny wykazywać się dzieci pod koniec wychowania przedszkolnego. Aby osiągnąć cele wychowania przedszkolnego, należy wspomagać rozwój, wychowywać i kształcić dzieci
w następujących obszarach:

 1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują;

 grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy;

 2) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać
 w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych;

 3) w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;

 4) wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych;

 5) umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje.

 2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych.

 Wdrażanie dzieci do utrzymywaniu ładu i porządku.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) umie poprawnie umyć się i wytrzeć oraz umyć zęby;

 2) właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie;

 3) samodzielnie korzysta z toalety;

 4) samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy i nie naraża ich na zgubienie lub kradzież;

 5) utrzymuje porządek w swoim otoczeniu.

 3. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym;

 2) mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji;

 3) uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach;

 4) w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach.

 4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują
w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach);

 2) grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje) i formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne;

 3) stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć.

 5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) dba o swoje zdrowie; zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia;

 2) dostrzega związek pomiędzy chorobą a leczeniem, poddaje się leczeniu, np. wie, że przyjmowanie lekarstw i zastrzyki są konieczne;

 3) jest sprawne fizycznie lub jest sprawne w miarę swoich możliwości, jeżeli jest dzieckiem mniej sprawnym ruchowo;

 4) uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym,
w parku, na boisku, w sali gimnastycznej.

 6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie
o nią poprosić;

 2) orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu;

 3) zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich;

 4) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości);

 5) próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu
i w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie.

 7. Wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie;

 2) odgrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem
i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską).

 8. Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu;

 2) dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je, pląsając lub tańcząc;

 3) tworzy muzykę, korzystając z instrumentów perkusyjnych (oraz innych przedmiotów),
a także improwizuje ją ruchem;

 4) w skupieniu słucha muzyki, w tym także muzyki poważnej.

 9. Wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) przejawia, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki oraz tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu;

 2) umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych;

 3) wykazuje zainteresowanie malarstwem, rzeźbą i architekturą (także architekturą zieleni
i architekturą wnętrz).

 10. Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie

 zainteresowań technicznych.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) wznosi konstrukcje z klocków i tworzy kompozycje z różnorodnych materiałów (np. przyrodniczych), ma poczucie sprawstwa („potrafię to zrobić”) i odczuwa radość z wykonanej pracy;

 2) używa właściwie prostych narzędzi podczas majsterkowania;

 3) interesuje się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć, jak one działają, i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich.

 11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń.

Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku; podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające
z pogody, np. nie stoi pod drzewem w czasie burzy, nie zdejmuje czapki w mroźną pogodę;

 2) wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji, np. że będzie padał deszcz, śnieg, wiał wiatr; stosuje się do podawanych informacji w miarę swoich możliwości.

 12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) wymienia rośliny i zwierzęta  żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych, np. na polu, na łące, w lesie;

 2) wie, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt (przestrzeń życiowa, bezpieczeństwo, pokarm) i wzrostu roślin (światło, temperatura, wilgotność);

 3) potrafi wymienić zmiany zachodzące w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku; wie, w jaki sposób człowiek może je chronić i pomóc im, np. przetrwać zimę.

 13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego;

 2) wyznacza wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych;

 3) ustala równoliczność dwóch zbiorów, a także posługuje się liczebnikami porządkowymi;

 4) rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów;

 5) wie, na czym polega pomiar długości, i zna proste sposoby mierzenia: krokami, stopa za stopą;

 6) zna stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku.

 14. Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki;

 2) potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach;

 3) dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania;

 4) interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania;

 5) słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami;

 6) układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej;

 7) rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli, np. w przedszkolu, na ulicy, na dworcu.

 15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

 Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie, gdzie pracują, czym się zajmują;

 2) zna nazwę miejscowości, w której mieszka, zna ważniejsze instytucje i orientuje się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby, np. policjanta, strażaka;

 3) wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa;

 4) nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie, że Polska należy do Unii Europejskiej;

 5) wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa.

16. Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym.

Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:

 1) uczestniczy w zabawach, np. muzycznych, ruchowych, plastycznych, konstrukcyjnych, teatralnych,

 2) rozumie bardzo proste polecenia i reaguje na nie,

 3) powtarza rymowanki, proste wierszyki i śpiewa piosenki w grupie,

 4) rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane np. obrazkami, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami.