Ocenianie
- wychowanie przedszkolne
- edukacja wczesnoszkolna
- religia I etap edukacyjny
- język angielski - I etap edukacji
- język polski
- język angielski - II etap edukacji
- muzyka
- plastyka
- HISTORIA
- przyroda
- matematyka
- informatyka
- wychowanie fizyczne
- religia - II etap edukacyjny
- chemia
- fizyka
- biologia
- geografia
- j. niemiecki
- EDB
- WOS
- język polski
- technika
- technika - nowa podstawa kl. 4
język polski
JĘZYK POLSKI – WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
JĘZYK POLSKI- ZASADY OCENIANIA
SPOSOBY SPRAWDZANIA I OCENIANIA WIADOMOŚCI
OCENIE PODLEGAJĄ
Wiedza i umiejętności zawarte w Podstawie Programowej
- wiedza – opanowanie podstawowych pojęć polonistycznych i poprawne stosowanie terminów literackich, przyswojenie wiedzy z zakresu historii literatury polskiej i światowej, opanowanie wiadomości o budowie i funkcjonowaniu języka jako narzędzia porozumiewania się i języka literatury, kształcenie motywacji do rozwijania wrażliwości humanistycznej i zdolności przeżywania, wzbogacanie wiedzy o człowieku, życiu i świecie z perspektywy współczesności, dbałość o tradycje narodowe i regionalne.
- umiejętności – pogłębianie umiejętności wyniesionych z kształcenia polonistycznego poprzedniej edukacji, doskonalenie umiejętności rozumienia słowa mówionego i pisanego, przygotowanie do udziału w kulturze, wprowadzenie w tradycję narodu i języka ojczystego, analizowanie i wnioskowanie na podstawie materiału źródłowego, wykorzystanie wiedzy w praktyce, korzystanie z różnych źródeł wiedzy i informacji, rozumienie czytanego tekstu.
- postawa – prezentowanie nabytej wiedzy i umiejętności podczas zajęć dydaktycznych i w życiu szkoły współpraca w zespole rówieśników, autoprezentacja, samodzielność, kreatywność w zadaniach, komunikowanie się z drugim człowiekiem, praca w grupie.
OBSZARY AKTYWNOŚCI PODLEGAJĄCE OCENIE
-
- Formy pisemne:
- prace klasowe (obejmują treści po zakończeniu omawiania danego działu, są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem)
- dyktanda ortograficzne (pisane nie częściej niż raz w miesiącu)
- sprawdziany gramatyczne i sprawdziany wiedzy i umiejętności po zakończeniu danego działu, są oceniane oceną z pisemnym jej uzasadnieniem, zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem
- kartkówki obejmują treści z trzech ostatnich lekcji
- zadania domowe (na ocenę składa się nie tylko poprawność wykonania, ale również umiejętność wyjaśnienia przez ucznia, dlaczego rozwiązał zadanie w określony sposób oraz poprawność odczytania)
- testy dotyczące danej lektury (pisane w trakcie pracy z lekturą)
- prace klasowe dotyczące utrwalenia umiejętności redagowania dłuższych form wypowiedzi (po zapoznaniu z zasadami ich redagowania), są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem
- estetyka prowadzenia zeszytu przedmiotowego (sprawdzanie zeszytów może być wykonywane przez nauczyciela kilkakrotnie w ciągu półrocza, natomiast ocenianie następuje jeden raz w okresie/ semestrze)
- wykonanie zadań gramatycznych, ortograficznych w zeszycie ćwiczeń i przy tablicy
- niewerbalne wytwory pracy ucznia – plakat, rysunek
- zadania dodatkowe dla uczniów chętnych (zapowiadane z kilkudniowym wyprzedzeniem)
-
- Formy ustne:
Uczeń:
- może być pytany na każdej lekcji (może również samodzielnie zgłosić się do odpowiedzi z trzech ostatnich lekcji, jeśli chce zdobyć dodatkową ocenę)
- prezentuje efekty pracy grupowej, oceniana według następujących wymogów: zadana praca, wkład w pracę grupy, nabywane umiejętności (sposób prezentacji, oryginalność i pomysłowość w wykonaniu)
- czyta zadanie domowe, którego wykonanie jest jednoznaczne z opanowaniem wiedzy i umiejętności z zakresu danego działu
- sprawdzanie techniki czytania i głośnego i cichego
- prezentowanie nabytej wiedzy i umiejętności podczas lekcji (korzystanie ze szkolnej czytelni, wypożyczanie książek z biblioteki)
- recytacja poezji, prozy (utworu lirycznego)
- przygotowanie referatów (biografii) wybranych pisarzy i poetów
- udział w konkursach humanistycznych na etapie szkolnym, gminnym, powiatowym, wojewódzkim, ogólnopolskim
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA PRAC PISEMNYCH - ORTOGRAFIA
- dyktanda na bazie materiału wprowadzonego wcześniej i zadania domowe:
0–2 błędy - bardzo dobry, 3 – 4 błędy -dobry, 5 – 6 błędów – dostateczny, 7 – 8 błędów – dopuszczający, 9 błędów i więcej– niedostateczny
(każdy błąd pierwszorzędowy obniża ocenę o stopień, a dwa błędy drugorzędowe również o stopień)
0 – 1błąd – bardzo dobry, 2 błędy – dobry, 3 błędy – dostateczny, 4błędy – dopuszczający, 5 błędów i więcej – niedostateczny
- KRYTERIA WYPOWIEDZI PISEMNYCH
Ogólne kryteria oceniania form pisemnych:
Kryteria
Punkty
Realizacja tematu
0 – 3
Stosowanie właściwego słownictwa dla danej formy wypowiedzi.
W niektórych formach – konsekwentne użycie jednej formy wyrazów lub jednego typu narracji
0 – 1
Budowa tekstu (akapity, uwzględnienie wszystkich elementów właściwych
dla danej formy wypowiedzi, trójdzielność kompozycji)
0 – 2
Poprawność językowa
(dopuszczalne 3 błędy)
0 – 1
Poprawność ortograficzna
(dopuszczalne 2 błędy)
0 – 1
Poprawność interpunkcyjna
(dopuszczalne 3 błędy)
0 – 1
Estetyka zapisu (czystość, czytelność zapisu)
0 – 1
Jeśli praca nie jest zgodna z tematem za realizację przyznaje się 0 punktów, natomiast pozostałe kryteria nie są oceniane.
W kryteriach dopuszcza się drobne modyfikacje – uzależnione od danej formy wypowiedzi. Są one podawane do wiadomości uczniów wraz z ocenioną pracą.
W przypadku uczniów realizujących program zgodny z zaleceniami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej ocenie nie podlegają błędy ortograficzne, interpunkcyjne i językowe. Ocenia się wartość merytoryczną pracy.
Przeliczenie punktów na oceny:
10 punktów – celujący
9 – 8 punktów - bardzo dobry 7 punktów – dobry
6 punktów – dostateczny
5 – 4 punktów – dopuszczający
0 – 3 punktów – niedostateczny
Oceniając daną formę wypowiedzi nauczyciel podaje uczniowi kryteria oceny tej wypowiedzi, omawiając je dokładnie.
OCENA UCZNIA O SPECYFICZNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH
Uczeń realizujący program zmodyfikowany i dostosowany do Jego specyficznych potrzeb edukacyjnych jest oceniany na miarę swoich możliwości i umiejętności, zgodnie z zaleceniami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
Uczniowie Ci otrzymują ocenę dopuszczającą po uzyskaniu 30 % możliwych do zdobycia punktów za daną pracę pisemną. W przypadku dyktanda ocena jest podnoszona o stopień wyżej. Stosuje się też podanie trudniejszych wyrazów lub teksty z lukami. W miarę możliwości sprawdziany przygotowuje się w formie testów. Częściej sprawdza się zeszyt przedmiotowy, nie ocenia się
estetyki pisma, tylko poprawność i sposób wykonania pracy. W razie potrzeby daje się więcej czasu na wykonanie zadania.
Ocena wzmacnia u ucznia wiarę we własne możliwości i motywuje do dalszej nauki.
OCENIANIE OKRESOWE, KOŃCOWOROCZNE
Ocena okresowa lub końcowo roczna uwzględnia oceny uzyskane przez ucznia w tym okresie według następującej hierarchii ważności: prace klasowe, testy, sprawdziany, dyktanda, czytanie tekstów ze zrozumieniem, kartkówki, odpowiedzi ustne, nabycie wiedzy i umiejętności podczas lekcji, pozostałe oceny.
ZASADY UZUPEŁNIANIA BRAKÓW I POPRAWY UZYSKIWANYCH WYNIKÓW
- Uczeń ma prawo być nieprzygotowany do zajęć dydaktycznych raz w okresie i nieprzygotowanie zgłosić nauczycielowi przed lekcją.
- Uczeń, który otrzymał z pracy klasowej, sprawdzianu ocenę dopuszczająca lub niedostateczną ma prawo do poprawy w terminie dwóch tygodni od podania wyników pracy przez nauczyciela.
W przypadku dłuższej usprawiedliwionej nieobecności ucznia na zajęciach dydaktycznych termin poprawy ulega przedłużeniu.
W przypadku otrzymania ze sprawdzianu oceny niedostatecznej, uczeń może poprawić ją w formie ponownego sprawdzianu zawierającego inne zadania z tej samej partii materiału lub na życzenie ucznia (w szczególności z orzeczoną dysleksją) w formie ustnej.
Uczeń może poprawić ocenę z testu wiadomości (w terminie uzgodnionym z nauczycielem) tylko jeden raz.
- Uczeń w przypadku dłuższej usprawiedliwionej nieobecności na zajęciach zobowiązany jest do uzupełnienia notatek i nadrobienia zaległości w brakach programowych w terminie do dwóch tygodni.
W przypadku trudności zwraca się o pomoc do nauczyciela.
- Uczeń nie poprawia ocen z dyktand i kartkówek.
- Każdy uczeń zna warunki uzyskania wyższej niż przewidywana ocena okresowa lub końcoworoczna zawarte w Statucie Szkoły.
SPOSOBY GROMADZENIA INFORMACJI O UCZNIU
- Uczeń otrzymuje od nauczyciela pisemną informację zwrotną na sprawdzianie podsumowującym dany rozdział, a ustną po każdej kartkówce lub wypowiedzi.
- Prace pisemne uczniów przechowywane są w szkole przez cały rok szkolny. Uczeń i jego rodzice, opiekunowie mają prawo wglądu w prace pisemne podczas zebrań z rodzicami, dni otwartych oraz spotkań indywidualnych, według procedur zapisanych w Statucie Szkoły.
Przy przeliczaniu punktów na oceny obowiązuje skala: 0 % - 39 % ocena niedostateczna
40 % - 49 % ocena dopuszczająca 50 % - 74 % ocena dostateczna 75 % - 89 % ocena dobra
90 % - 99% ocena bardzo dobra 100 % ocena celująca
Zasady oceniania dyktand
klasy IV-VI
0 błędów- ocena celująca
1 błąd – ocena bardzo dobra
2-3 błędy- ocena dobra
4-5 błędów-ocena dostateczna
6 błędów- ocena dopuszczająca
7 błędów- ocena niedostateczna
klasy VII- VIII
0 błędów- ocena celująca
1 błąd- ocena bardzo dobra
2-3 błędy – ocena dobra
4 błędy – ocena dostateczna
5 błędów- ocena dopuszczająca
6 błędów- ocena niedostateczna
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLASY IV
WYMAGANIA
Ocena: dopuszczający
Ocena: dostateczny
Ocena: dobry
Ocena: bardzo dobry
- Uczeń opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej.
- Większość zadań, nawet bardzo łatwych wykonuje przy pomocy nauczyciela.
- Nie jest aktywny na lekcjach, ale stara się wykonywać polecenia nauczyciela.
- Pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty.
- Często nie potrafi poprawnie wykonać samodzielnie i poprawnie zadań domowych, ale podejmuje takie próby.
- W znacznej mierze opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej.
- Samodzielnie wykonuje tylko łatwe zadania, trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela.
- Rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach.
- Wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy.
- W większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej.
- Samodzielnie rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela – trudne.
- Bierze czynny udział w lekcji.
- Wykonuje prace domowe, także nieobowiązkowe.
- Uczeń opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej.
- Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności.
- Zazwyczaj aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych.
- Bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim.
- Wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe.
KSZTAŁCENIE LITERACKIE I JĘZYKOWE
- Czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, często bez odpowiedniej intonacji.
- Nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów, ale podejmuje próby ich odbioru.
- Ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem zdań.
- Błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki uczeń włożył w ich napisanie.
- W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół poprawnie buduje zdania, właściwie stosuje poznane słownictwo i zasady ortograficzne.
- Z pomocą nauczyciela redaguje formy wypowiedzi przewidziane w programie klasy IV (opowiadanie twórcze i odtwórcze, opis wyglądu przedmiotu i postaci, dialog, list, kartka pocztowa, zaproszenie, życzenia, odmowa, przeprosiny, powitanie, przepis, ogłoszenie, zawiadomienie, podziękowanie, pamiętnik, notatka w postaci schematu).
- Umie wymienić elementy świata przedstawionego.
- Odróżnia opis od opowiadania.
- Wie, co to jest epitet, porównanie, uosobienie, wers, strofa, rym.
- Zna pojęcie baśni.
- W baśniach odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od fantastycznych.
- Czyta poprawnie, ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje, stosuje zasady prawidłowego przestankowania.
- W wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych.
- Próbuje oceniać zachowania bohaterów literackich oraz formułuje ogólne wnioski o utworach.
- Potrafi posługiwać się formami wypowiedzi poznanymi w klasie IV (opowiadanie twórcze i odtwórcze, opis przedmiotu i postaci, dialog, list, kartka pocztowa, zaproszenie, życzenia, odmowa, przeprosiny, powitanie, przepis, ogłoszenie, zawiadomienie, podziękowanie, pamiętnik, notatka w postaci schematu).
- Redaguje pytania do tekstu.
- Poprawnie sporządza plan ramowy.
- Rozróżnia pojęcia: wyraz bliskoznaczny i wyraz przeciwstawny.
- Sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym.
- Wskazuje w wierszu: epitet, , rymy, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, wersy i strofy.
- Rozpoznaje w tekście dialog i monolog.
- Zna i wymienia cechy gatunkowe baśni oraz legendy.
- Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno – językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym.
- Doskonale potrafi posługiwać się formami wypowiedzi poznanymi w klasie IV (opowiadanie twórcze i odtwórcze, opis przedmiotu i postaci, dialog, list, kartka pocztowa, zaproszenie, życzenia, odmowa, przeprosiny, powitanie, przepis, ogłoszenie, zawiadomienie, podziękowanie, pamiętnik, notatka w postaci schematu).
- Zachowuje trójdzielną kompozycję opowiadania.
- Dba o prawidłowy układ graficzny wypowiedzi pisemnej – akapity.
- Redaguje opowiadanie z dialogiem.
- Formułuje morał (przesłanie) wynikający z baśni.
- Wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu.
- Samodzielnie sporządza plan odtwórczy tekstu literackiego i kompozycyjny własnej wypowiedzi.
- Nazywa cechy bohatera i przywołuje czyny, zachowania, które o tym świadczą.
- Potrafi nazywać stany psychiczne i ich przejawy.
- Ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie się nim posługuje.
- Samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem j. polskiego, słownikiem wyrazów bliskoznacznych (synonimów).
- Analizuje utwór poetycki, wskazując: epitety, porównania, wyrazy dźwiękonaśladowcze, uosobienia, kontrast, wersy, rymy, rytm, refren, ożywienie, osobę mówiącą w wierszu.
- Płynnie czyta nowy tekst.
- Czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji.
FLEKSJA I SKŁADNIA
- Przy pomocy nauczyciela rozróżnia poznane części mowy.
- Odmienia rzeczowniki przez przypadki (łatwe przykłady).
- Wskazuje podmiot i orzeczenie.
- Odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy i rodzaje.
- Tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej i odwrotnie.
- Rozpoznaje poznane części mowy.
- Rozpoznaje rzeczownik w funkcji podmiotu i czasownik w roli orzeczenia.
- Odmienia rzeczowniki przez przypadki.
- Odróżnia przysłówek od innych części mowy.
- Rozpoznaje typy zdań ze względu na cel wypowiedzi (pytające, rozkazujące, oznajmujące).
- Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone.
- Rozróżnia części mowy poznane w klasie czwartej.
- Poprawnie odmienia i stosuje w zdaniach czasowniki i rzeczowniki.
- Odróżnia czas przyszły złożony czasowników od czasu przyszłego prostego.
- Poprawnie odmienia przymiotniki.
- Tworzy przysłówki od przymiotników.
- Wskazuje w zdaniu podmiot, orzeczenie i określenia.
- Wyróżnia grupę podmiotu i grupę orzeczenia.
- Układa zdania pojedyncze i złożone.
- Rozpoznaje zdanie i równoważnik zdania.
- Przedstawia za pomocą wykresu budowę zdania pojedynczego (trudniejsze przykłady z pomocą nauczyciela).
- Biegle rozróżnia poznane części mowy.
- Wskazuje różnicę między osobową a nieosobową (bezokoliczniki) formą czasownika.
- Poprawnie stosuje formy liczby, osoby, rodzaju, czasu.
- Biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki i poprawnie stosuje je w zdaniach.
- Odmienia przymiotniki i zauważa zależność form przymiotnika od określanego rzeczownika.
- Dostrzega związki między przysłówkiem a czasownikiem.
- Potrafi wskazać funkcję przyimka w połączeniu z rzeczownikiem.
- Wie, jaką rolę odgrywa spójnik w zdaniu pojedynczym i złożonym.
- Rozwija zdania pojedyncze nierozwinięte odpowiednio dobranymi określeniami.
- Przekształca zdanie na równoważnik zdania (i odwrotnie).
- Rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze i złożone.
- Buduje zdanie z podanych związków wyrazowych.
- Samodzielnie przedstawia za pomocą wykresu budowę zdania pojedynczego.
FONETYKA
Wyróżnia głoski, litery i sylaby.
- Rozróżnia głoski, litery.
- Z pomocą nauczyciela określa spółgłoski.
- Dzieli wyrazy na sylaby.
- Wyróżnia głoski, litery, samogłoski i spółgłoski.
- Określa spółgłoski.
- Poprawnie dzieli wyrazy na sylaby.
- Sprawnie odróżnia głoski od liter, spółgłoski od samogłosek.
- Rozróżnia „i” jako samogłoskę lub zmiękczenie.
ORTOGRAFIA
I INTERPUNKCJA
-Zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia wyrazów z „ó” wymiennym, „rz” wymiennym, pisownia imion, nazwisk, prostych nazw geograficznych).
- Z pomocą nauczyciela dokonuje poprawy popełnionych błędów.
- Stosuje odpowiednie znaki przestankowe na końcu zdania.
- Zna reguły dotyczące pisowni wyrazów z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „h”, ch”.
- Zna zasady dotyczące pisowni „nie” z czasownikami i poprawnie je stosuje.
- Stosuje znaki przestankowe: przecinek (przy wymienianiu), dwukropek, myślnik.
- Dokonuje poprawy popełnionych błędów.
- Zna reguły dotyczące pisowni „nie” z rzeczownikami, przymiotnikami i przysłówkami.
- Zna zasady dotyczące pisowni „ą”i „ę” w wyrazach.
- Stosuje poznane reguły ortograficzne w pracach pisemnych i ćwiczeniach.
- Poprawnie stawia przecinek w zdaniach złożonych.
- Uzasadnia pisownię wyrazów z trudnością ortograficzną.
- Wyodrębnia wtrącenia przecinkami
LEKTURY (CZYTELNICTWO)
- Przeczytał lektury:
Akademia pana Kleksa,
Pinokio,
Bracia Lwie Serce,
Mikołajek,
Magiczne drzewo. Czerwone krzesło.
- Przeczytał lektury i potrafi wskazać temat i głównych bohaterów:
Akademia pana Kleksa,
Pinokio,
Bracia Lwie Serce,
Mikołajek,
Magiczne drzewo. Czerwone krzesło.
- Analizuje i interpretuje lektury omawiane w całości:
- Przeczytał lektury:
Akademia pana Kleksa,
Pinokio,
Bracia Lwie Serce,
Mikołajek,
Magiczne drzewo. Czerwone krzesło –
- Wyciąga wnioski, odnosi treść do życia
-Przeczytał lektury obowiązkowe:
Akademia pana Kleksa,
Pinokio,
Bracia Lwie Serce,
Mikołajek,
Magiczne drzewo. Czerwone krzesło
-Przeczytał dwie inne lektury, które podobnie jak lektury obowiązkowe analizuje i interpretuje
OCENA CELUJĄCA
- Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania.
- Doskonale opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej.
- Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności.
- Czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej.
- Posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie.
- Aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych.
- Z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim.
- Tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji,spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym.
- Wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe.
- Odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów.
- Współpracuje w zespole, podejmuje działania mające na celu sprawną realizację zadań.
- Wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
- Interpretuje głosowo utwory poetyckie.
- Przygotowuje adaptację sceniczną.
- Przygotowuje portfolio lub prezentację multimedialną.
- Posiada umiejętności z zakresu nauki o języku wyższe niż przewidywane w programie nauczania klasy IV.
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
NOWE Słowa na start! klasa 5
Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Lidii Bancerz, będącym propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku NOWE Słowa na start! w klasie 5. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen.
Numer i temat lekcji
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca)
Uczeń potrafi:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz:
Wymagania rozszerzające
(ocena dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz:
Wymagania dopełniające
(ocena bardzo dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz:
Wymagania wykraczające
(ocena celująca)
Uczeń potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz:
2. Szukam przyjaciela na dobre i na złe
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wskazać postacie występujące na obrazie
• zaprezentować postacie przedstawione na obrazie
• określić czas i miejsce sytuacji przedstawionej na obrazie
• określić kolory dominujące na obrazie
• opisać sytuację przedstawioną na obrazie
• określić elementy statyczne i dynamiczne obrazu
• opisać pierwszy i drugi plan obrazu
• wymienić wartości ważne w życiu człowieka na podstawie dzieła sztuki
• określić nastrój obrazu i uzasadnić swoją wypowiedź • opowiedzieć o sposobach spędzania wolnego czasu z przyjaciółmi
• przedstawić własne zdanie na temat sytuacji sprzyjających nawiązywaniu przyjaźni
• nadać inny tytuł obrazowi i uzasadnić swoją opinię
3. Czy kumpel to już przyjaciel?
• przeczytać wiersz głośno
• wymienić bohaterów wiersza
• zdefiniować wers i strofę
• podać wyrazy bliskoznaczne do słowa kumpel
• skorzystać ze słownika języka polskiego
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić bohaterów utworu
• wskazać w tekście wiersza wers i strofę
• wyszukać w tekście elementy opisu bohatera utworu
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• wskazać w tekście wiersza rymy
• określić 3–4 cechy bohatera utworu
• zastosować wyrazy bliskoznaczne do słowa kumpel
• przeczytać wiersz, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić podmiot liryczny
• określić nastrój utworu
• wskazać w tekście wiersza porównania
• opisać uczucia wyrażone w utworze
• określić cechy bohatera utworu
• wyjaśnić, w jakim celu zostały użyte w wierszu porównania
• sporządzić notatkę w formie schematu
• opisać wygląd i cechy swojego przyjaciela
4. Przyjaźń poddana próbie
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• powiedzieć 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• wskazać w tekście utworu wersy, strofy
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze z punktu widzenia bohatera utworu
• wskazać rymy w tekście utworu
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• wyjaśnić, jak rozumie ostatnie wersy utworu
• stworzyć komiks
• zaprezentować informacje o autorze
• podać przykłady z życia codziennego przyjaźni wystawionej na próbę
• wyjaśnić, jak rozumie pojęcie prawdziwa przyjaźń
• ułożyć w grupie kodeks przyjaźni
• stworzyć spójne opowiadanie
5. i 6. Jak stać się prawdziwym przyjacielem?
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• powiedzieć 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• wskazać miejsce wydarzeń
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• określić 2–3 cechy bohaterów utworu
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• wykorzystać w praktyce poznane słownictwo
• czytać z podziałem na role, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić cechy bohaterów utworu
• odróżnić narrację pierwszoosobową od trzecioosobowej
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• określić uczucia bohaterów
• wziąć aktywny udział w rozmowie
• określić problematykę utworu
• wyjaśnić, jak rozumie słowa: Wielki ciężar spadł mu z serca
7. i 8. Piszemy opowiadanie z dialogiem
• wskazać elementy wyróżniające opowiadanie
• komponować początek opowiadania
• podejmować próby redagowania prostego opowiadania twórczego
• podejmować próby wprowadzania do opowiadania krótkiego dialogu
• wyszukać w tekście informacyjnym najważniejsze wiadomości
• ułożyć prosty plan wydarzeń
• zredagować proste opowiadanie twórcze
• wprowadzić do opowiadania dialog
• w wypowiedzi pisemnej podejmować próby wydzielania akapitów
• zredagować opowiadanie twórcze
• zredagować opowiadanie zgodnie z planem
• wprowadzić do opowiadania dialog, stosując poprawną interpunkcję
• w wypowiedzi pisemnej zastosować trójdzielną kompozycję
• w wypowiedzi pisemnej wydzielić akapity
• zredagować opowiadanie, zachowując kolejność wydarzeń i trójdzielną kompozycję wypowiedzi
• wskazać, jaką funkcję może pełnić dialog w wypowiedzi
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować poprawne i wyczerpujące opowiadanie twórcze z dialogiem, unikając powtórzeń
9. O głoskach, literach i sylabach
• odróżnić głoskę od litery
• odróżnić literę od sylaby
• odróżnić samogłoskę od spółgłoski
• określić liczbę głosek w wyrazie
• dzielić wyrazy na sylaby
• wskazywać spółgłoski i samogłoski
• określać liczbę głosek, liter i sylab w wyrazie
• samodzielnie określać samogłoski i spółgłoski
• samodzielnie określać liczbę głosek, liter i sylab w każdym wskazanym wyrazie
• samodzielnie i poprawnie dzieli wyrazy na sylaby, wskazując różne możliwości podziału
10. Odróżniam głoski miękkie od twardych
• podzielić wyraz na głoski, litery i sylaby
• zreferować informacje o głoskach miękkich i twardych
• wskazać spółgłoski miękkie i twarde
• odróżnić spółgłoski miękkie od twardych
• zapisać wyrazy ze spółgłoskami miękkimi
• określić spółgłoski miękkie i twarde
• poprawnie zapisać wyrazy ze spółgłoskami miękkimi
• samodzielnie określić spółgłoski miękkie i twarde
• wyjaśnić, do jakich nieporozumień może prowadzić niepoprawne zapisywanie wyrazów ze spółgłoskami miękkimi
• bezbłędnie zapisać liczebniki ze spółgłoskami miękkimi
11. Z miłości do zwierząt
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• powiedzieć 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• skorzystać ze słownika języka polskiego, aby odnaleźć potrzebne informacje
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• określić 3–4 cechy głównego bohatera utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• określić cechy głównego bohatera utworu
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić narratora w pierwszej i w drugiej części utworu
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohatera utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterze i jego zachowaniu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• aktywnie uczestniczyć w rozmowie
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować opowiadanie twórcze, czyniąc narratorem zwierzę
• wyrazić swój sąd na temat trafności rysunku zamieszczonego na okładce książki
• sformułować wypowiedź argumentacyjną
12. i 13. Co znajdziemy w encyklopedii?
• rozpoznać tekst informacyjny
• wskazać elementy hasła encyklopedycznego
• odróżnić tekst informacyjny od tekstu literackiego
• określić elementy hasła encyklopedycznego
• odczytać skróty stosowane w encyklopedii
• określić cechy tekstu informacyjnego
• określić, pod jakimi hasłami należy szukać określonych informacji
• wyszukać wskazane hasła w encyklopedii tradycyjnej
• wyszukać wskazane hasła w encyklopedii on-line
• korzystać z encyklopedii tradycyjnej i on-line
• wyjaśnić, z jakiej encyklopedii lepiej korzystać i uzasadnić swoje zdanie
• zapisać pozyskane informacje na różne sposoby
• samodzielnie korzystać z encyklopedii tradycyjnej i on-line, wyszukując potrzebne informacje
• zebrać informacje na temat encyklopedii znajdujących się w bibliotece szkolnej
14. i 15. Dlaczego warto pomagać innym?
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• określić 2–3 cechy bohatera
• wymienić wydarzenia przedstawione w utworze
• skorzystać ze słownika języka polskiego
• czytać głośno i cicho
• rozpoznać opowiadanie
• przedstawić bohaterów utworu
• sformułować 3–4 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• podjąć próbę zredagowania planu wydarzeń
• odróżniać pytania otwarte i zamknięte
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• określić czas wydarzeń
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze • określić cechy bohatera
• zredagować plan wydarzeń
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić charakterystyczne cechy opowiadania
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• wyrazić swój sąd o bohaterze i jego zachowaniu
• porównać doświadczenia bohatera z własnymi
• formułować do tekstu pytania otwarte i zamknięte
• podać przykłady działań wolontariuszy
• sformułować argumenty przemawiające za tym, że warto pomagać
• przedstawić pomysły na ciekawe i pożyteczne spędzanie wolnego czasu
16. Kim jesteśmy w internecie?
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• określić 2–3 cechy bohatera
• wymienić wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• rozpoznać opowiadanie
• przedstawić bohaterów utworu
• sformułować 3–4 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• określić miejsce i czas wydarzeń
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohatera
• wyjaśnić, z jakiego powodu bohater w e-mailach podaje się za inną osobę
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić charakterystyczne cechy opowiadania
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• wyrazić swój sąd o bohaterze i jego zachowaniu
• porównać doświadczenia bohatera z własnymi
• zredagować rady dla osoby, która udaje kogoś innego
• analizować ilustrację do tekstu
• korzystając ze słownika, wyjaśnić znaczenie słów: pozer, szpan, trendy
• przedstawić pomysły na ciekawe spędzanie wolnego czasu bez komputera i smartfona
17. Porozmawiasz ze mną?
• wymienić różne sposoby komunikowania się w internecie
• wymienić zasady obowiązujące osoby korzystające z komunikowania się za pomocą internetu
• podjąć próbę zredagowania SMS-a do kolegi
• rozpoznać różne sposoby komunikowania się w internecie
• zredagować SMS-a do kolegi
• wypowiadzieć się na temat własnych sposobów komunikowania się z innymi
• podawać przykłady udogodnień i zagrożeń wynikających z komunikowania się w internecie
• wyjaśnić, dlaczego ludzie chętnie korzystają z internetu
• zredagować SMS-a do nauczyciela
• wskazać wady i zalety korzystania z komunikatorów
• określić udogodnienia i zagrożenia wynikające z komunikowania się w internecie
• włączyć się do dyskusji na forum
• sformułować zasady właściwego zachowania się w internecie
• podać różnice między językiem młodzieżowym a językiem literackim
• wyjaśnić znaczenie słów: hejter, trollowanie
• zredagować komentarz do podanego posta
• pracując w grupie, przygotować w formie makiety projekt klasowej strony internetowej
18. Jak napisać e-mail?
• odróżnić list elektroniczny od listu tradycyjnego
• wymienić zasady pisania listów elektronicznych
• podjąć próbę zredagowania e-maila do kolegi
• zredagować e-maila do kolegi
• stosować niektóre zasady pisania listów elektronicznych
• poprawnie zredagować e -maila do kolegi
• zapisać adres e-mailowy
• stosować zasady pisania listów elektronicznych
• określić temat wiadomości
• stosować zwroty do adresata i zwroty pożegnalne
• informować odbiorcę o przesyłaniu plików w załączniku
• uzupełnić list elektroniczny wskazanymi wyrazami w odpowiedniej formie
• podać zasady pisania listów zgodnie z etykietą językową
• poprawnie zapisać adres e-mailowy
• trafnie określić temat wiadomości
• stosować poprawne zwroty do adresata
• stosować pożegnalne zwroty grzecznościowe
• informować poprawnie odbiorcę o przesyłaniu plików w załączniku
• pisać poprawnie pod względem językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym
• zredagować e-maila do osoby dorosłej lub instytucji
19. Czasownik we własnej osobie
• wskazywać czasowniki wśród innych części mowy
• wymienić osoby, liczby i rodzaje czasownika
• odróżniać czasowniki w czasach przeszłym, teraźniejszym i przyszłym
• określać osobę i liczbę czasownika
• określać rodzaj czasownika • odmieniać czasowniki przez liczby i osoby
• stosować czasowniki w czasach przeszłym i teraźniejszym w odpowiednich formach
• rozpoznać autora wypowiedzi na podstawie formy czasownika
• określać osobę, liczbę i rodzaj czasownika
• stosować odpowiednie formy czasowników w czasie przyszłym
• określa, jaką funkcję w wypowiedzi pełni czasownik
• zredagować krótkie teksty, używając poprawnych form czasu przyszłego
• samodzielnie i bezbłędnie określać osobę, liczbę, rodzaj, czas czasownika
20. Wskazuję formy osobowe i nieosobowe czasownika
• wskazać bezokoliczniki
• wskazać czasowniki w formie osobowej
• uzupełnić tekst odpowiednimi formami czasowników
• odróżnić bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej
• wskazać nieosobowe formy czasownika
• przekształcić wypowiedzenie z nieosobowymi formami czasownika, tak aby wskazać wykonawcę czynności
• odróżnić nieosobowe formy czasownika od form osobowych
• zredagować opis ilustracji, używając form zakończonych na -no i -to
• zredagować przepis, używając bezokoliczników
• wyjaśnić cel stosowania form nieosobowych czasownika
• przekształcić tekst, używając osobowych form czasownika
• zgodnie z określonym celem wypowiedzenia stosować nieosobowe formy czasownika
• zredagować tekst, używając form zakończonych na -no i -to
21. Poprawnie stosuję czasowniki w różnych trybach
• wymienić tryby czasownika
• odmieniać czasownik przez osoby i liczby w trybie orzekającym
• wskazać czasowniki w trybach orzekającym, rozkazującym i przypuszczającym
• odmieniać czasownik przez osoby i liczby w trybach rozkazującym i przypuszczającym
• określić tryb czasownika występującego w zdaniu
• układać zdania z czasownikiem w trybach rozkazującym i przypuszczającym
• odróżnić czasowniki w trybie orzekającym od tych w trybie rozkazującym i przypuszczającym
• ułożyć zdania na określony temat, stosując określony tryb czasownika
• poprawnie odmienić czasowniki przez osoby w trybach orzekającym, przypuszczającym i rozkazującym
• przekształcić zdania z czasownikami w trybie orzekającym w formę poleceń
• zredagować krótki tekst o swoich planach lub marzeniach, używając trybu przypuszczającego
• wskazać intencję wypowiedzi
22. Piszemy poprawnie wyrazy z cząstką by
• wskazać formę osobową czasownika w trybie przypuszczającym
• wymienić zasady zapisywania cząstki by z czasownikami w formie osobowej i bezokolicznikami
• poprawnie zapisać cząstkę by z czasownikami w formie osobowej
• odróżnić formę osobową czasownika w trybie przypuszczającym od innych form czasownika
• wymienić zasady zapisywania cząstki by ze spójnikami
• zastosować zasady zapisywania cząstki by z czasownikami w formie osobowej i z bezokolicznikami
• stosować w zdaniach odpowiednie formy czasowników z cząstką by i poprawnie je zapisywać
• poprawnie zapisywać cząstkę by ze spójnikami
• bezbłędnie zapisać cząstkę by z czasownikami w formie osobowej, przed czasownikami, z bezokolicznikami i ze spójnikami
• przekształcać wypowiedzenia, stosując łączną lub rozdzielną pisownię cząstki by
23. Wikipedia od kuchni
• rozpoznać tekst informacyjny
• czytać głośno tekst informacyjny
• wskazać w tekście informacje na temat Wikipedii
• odróżnić tekst informacyjny od tekstu literackiego
• czytać głośno i cicho
• wynotowywać najważniejsze informacje
• objaśnić, czym jest Wikipedia
• określić różnice między encyklopedią PWN a wolną encyklopedią
• wyszukać określone hasła w Wikipedii
• sporządzić notatkę na temat Wikipedii
• wyszukać określone informacje w Wikipedii
• sporządzić notatkę w określonej formie na temat kryteriów, które musi spełniać artykuł w Wikipedii
• wyjaśnić, dlaczego warto korzystać z Wikipedii i uzasadnić swoje zdanie
• wyszukać w internecie informacje, jakie kryteria musi spełniać tekst oznaczony jako Artykuł na medal
• samodzielnie korzystać z Wikipedii
26. Powiedz mi, co czujesz
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wymienić postacie występujące na obrazie
• zaprezentować postacie przedstawione na obrazie
• określić czas i miejsce sytuacji przedstawionej na obrazie
• określić kolory dominujące na obrazie
• opisać sytuację przedstawioną na obrazie
• wymienić elementy pejzażu
• określić elementy statyczne i dynamiczne obrazu
• opisać pierwszy i drugi plan obrazu
• ciekawie opowiedzieć o sytuacji przedstawionej na obrazie
• określić nastrój obrazu i uczucia, jakie wywołuje, uzasadnić swoją wypowiedź
• opowiedzieć o sposobach spędzania wolnego czasu w gronie rówieśników
• omówić elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
• nadać inny tytuł obrazowi i uzasadnić swoją opinię
27. Mój klucz do szczęścia
• czytać utwór głośno
• określić podmiot liryczny
• wskazać wersy, epitety • wskazać porównanie
• czytać utwór głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny
• wskazać porównanie
• rozpoznać w tekście epitety i wyjaśnić ich funkcję
• nazwać uczucia, jakie wyraża utwór
• czytać utwór, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat utworu
• scharakteryzować podmiot liryczny
• wymienić uczucia, jakie wyraża utwór
• wyszukać w tekście radę, jakiej udziela osoba mówiąca
• czytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• rozpoznać w tekście porównania i wyjaśnić ich funkcję
• wskazać wartości w wierszu
• zaprezentować informacje o autorce wiersza
• wymyślić własne przykłady porównań
• wyjaśnić, jak rozumie sformułowanie klucz do szczęścia
28. Nie mówię tego dosłownie
• czytać utwór głośno
• zdefiniować podmiot liryczny
• wskazać wersy, strofy, rymy
• zdefiniować przenośnie
• odtworzyć wiersz z pamięci
• czytać utwór głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny
• wskazuje w tekście wiersza wersy, strofy, rymy
• odczytać znaczenie przenośnych zestawień słów
• wygłosić wiersz z pamięci
• czytać utwór, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat utworu
• określić podmiot liryczny
• stosować przenośne zestawienia słów w zdaniach • wygłosić wiersz z pamięci w odpowiednim tempie, z prawidłową dykcją
• czytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• rozpoznać w tekście przenośnie i wyjaśnić ich funkcję
• deklamować wiersz, odpowiednio modulując głos
• zaprezentować informacje o autorze
• wymyślić własne przenośnie
• opisać w przenośny sposób przedmioty, obrazy
29. Nazywam uczucia i opisuję ich przejawy
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• określić 2 cechy bohatera
• wymienić wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• rozpoznać opowiadanie
• przedstawić bohaterów utworu
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wyjaśnić znaczenie powiedzenia czuć do kogoś miętę
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• określić miejsce i czas wydarzeń
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohatera
• wyjaśnić znaczenie wskazanych stałych związków wyrazowych
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze • wyrazić swój sąd o bohaterze utworu i jego zachowaniu
• porównać doświadczenia bohatera z własnymi
• wyjaśnić znaczenie wskazanych stałych związków wyrazowych i zastosować je w zdaniach
• przedstawić określone emocje za pomocą mimiki
• nazwać uczucia na podstawie obserwacji lub opisu zachowania
• odróżnić stopień intensywności określonych emocji
30. i 31. Piszemy sprawozdanie
• skomponować początek sprawozdania – okoliczności wydarzenia • podejmować próby redagowania sprawozdania z wydarzenia
• stworzyć plan sprawozdania
• odróżnia w planie sprawozdania z wycieczki informacje ważne od mniej istotnych
• zredagować sprawozdanie z wydarzenia zgodnie z planem
• skomponować zakończenie sprawozdania – opinię o wydarzeniu
• w wypowiedzi pisemnej podejmować próby wydzielania akapitów
• zredagować sprawozdanie z wycieczki do Krakowa na podstawie fotografii
• w wypowiedzi pisemnej zastosować trójdzielną kompozycję
• w wypowiedzi pisemnej wydzielić akapity
• wykorzystać wskazówki i rady w trakcie tworzenia sprawozdania
• zredagować sprawozdanie z ostatniego wydarzenia, w którym uczestniczyła klasa, zachowując kolejność wydarzeń i trójdzielną kompozycję wypowiedzi
• gromadzić informacje, korzystając z różnych źródeł
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować poprawne sprawozdanie z wydarzenia, unikając powtórzeń
32. Co dwie kropki, to nie jedna
• wskazać dwukropek w tekście
• wymienić zastosowanie dwukropka
• stosować dwukropek przed wyliczaniem
• stosować dwukropek przed wprowadzaniem dialogu
• stosować dwukropek przed wprowadzaniem cytatu
• stosować dwukropek zgodnie z zasadami interpunkcji
• bezbłędnie zapisać tekst, stosując w odpowiednich miejscach dwukropek
33. Zdobywamy szczyty wrażliwości
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy głównej bohaterki utworu
• nazywać emocje bohaterki
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• opowiedzieć ciekawie o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterki utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wziąć czynny udział w rozmowie
• przedstawić własne zdanie na temat tego, dlaczego trudno jest rozmawiać o śmierci
• porównać doświadczenia bohaterki z własnymi
34. Emocje w słowach
• wyjaśnić, czym są zdrobnienia i zgrubienia
• tworzyć zdrobnienia
• wskazać rzeczowniki wśród innych części mowy
• wskazać zdrobnienia, zgrubienia i wyrazy neutralne
• tworzyć zdrobnienia i zgrubienia od wskazanego rzeczownika
• odróżniać nacechowanie emocjonalne wyrazów
• stosować w wypowiedzeniach zdrobnienia i zgrubienia
• odróżniać zgrubienia o charakterze żartobliwym od zgrubień pogardliwych
• zredagować kilkuzdaniowy tekst, celowo stosując zgrubienia i zdrobnienia
35., 36. i 37. Rzeczownik bez tajemnic
• wymienić liczby, rodzaje i przypadki rzeczownika
• zdefiniować rzeczowniki własne i pospolite
• przedstawić zasadę pisowni wielką literą rzeczowników własnych
• odmieniać rzeczowniki zakończone na -um
• określać rodzaj rzeczownika
• odmieniać rzeczownik przez liczby i przypadki
• wskazywać rzeczowniki własne i pospolite
• stosować zasadę pisowni wielką literą rzeczowników własnych
• odróżniać rzeczowniki występujące tylko w liczbie pojedynczej od rzeczowników występujących tylko w liczbie mnogiej
• stosować rzeczowniki w odpowiednich formach
• określić rzeczowniki własne i pospolite
• przedstawiać własne przykłady rzeczowników własnych i pospolitych
• stosować w wypowiedzeniach poprawne formy rzeczowników występujących tylko w liczbie pojedynczej lub tylko w liczbie mnogiej
• określać przypadek i liczbę danego rzeczownika
• odróżniać rzeczowniki własne od pospolitych
• poprawnie zapisywać rzeczowniki własne i pospolite
• stosować w wypowiedzeniach poprawne formy rzeczowników o nieregularnej odmianie
• rozpoznać rodzaj rzeczowników sprawiających trudności i poprawnie używać różnych form tych wyrazów, a w przypadku wątpliwości korzystać ze słownika
• samodzielnie i bezbłędnie zapisać rzeczowniki własne
• opracować ilustrowany słowniczek rzeczowników o nietypowej odmianie
38. Kłopoty z dorosłymi
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy głównych bohaterów utworu
• nazwać emocje bohaterów
• czytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• opowiadać ciekawie o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• wyrazić swój sąd na temat postępowania dorosłych wobec dzieci
• zredagować list prywatny, w którym wyrazi określone emocje
• zredagować opowiadanie twórcze
39. Jak pokonać złość?
• przeczytać utwór głośno
• określić podmiot liryczny w utworze
• wskazać bohatera utworu
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać adresata utworu
• określić 2 cechy bohatera utworu
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• scharakteryzować podmiot liryczny w wierszu
• określić adresata utworu
• określić cechy bohatera utworu
• przeczytać wiersz tak, aby oddać emocje bohatera, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić sposoby radzenia sobie ze złością bohatera wiersza
• wyjaśnić sens sformułowań o znaczeniu przenośnym i poprawnie je zastosować
• wyrecytować wiersz
• zaprezentować własne sposoby radzenia sobie ze złością
40. i 41. Piszemy poprawnie ę lub ą w zakończeniu wyrazów
• przedstawić zasady pisowni ę i ą w zakończeniach wyrazów i w pisowni istot niedorosłych
• poprawnie zapisywać ę w zakończeniach 1. osoby liczby pojedynczej czasowników w czasach teraźniejszym i przyszłym
• poprawnie zapisywać ą w zakończeniach 3. osoby liczby mnogiej czasowników w czasach teraźniejszym i przyszłym
• poprawnie zapisywać ę w zakończeniach biernika liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju żeńskiego
• poprawnie zapisywać ą w zakończeniach biernika i narzędnika liczby pojedynczej rzeczowników i przymiotników
• poprawnie zapisać ę w nazwach istot niedorosłych
• poprawnie zapisać 1. osobę liczby pojedynczej czasów teraźniejszego i przyszłego czasowników: wiedzieć, powiedzieć, jeść, umieć, rozumieć
• bezbłędnie zapisywać ę i ą w zakończeniach wyrazów
42. Z jakich elementów jest zbudowany wyraz odmienny?
• odróżniać części mowy odmienne od nieodmiennych
• odmieniać rzeczownik przez przypadki
• oddzielać końcówki od tematu fleksyjnego
• samodzielnie oddzielać końcówki od tematu fleksyjnego
• zaznaczać końcówkę zerową
• wskazywać tematy oboczne
• określać oboczności
• samodzielnie zaznaczać końcówkę zerową
• samodzielnie wskazywać tematy oboczne
• samodzielnie określać oboczności
• korzystając ze słownika języka polskiego, samodzielnie ustalić rzeczowniki, które w dopełniaczu mają dwie poprawne formy
43. Uczymy się pięknie recytować teksty
• przedstawić zasady dobrej recytacji
• recytować tekst opanowany pamięciowo
• recytować głośno, wyraźnie
• analizować tekst przygotowany do recytacji
• wyraźnie wymawiać grupy spółgłoskowe i zakończenia wyrazów
• recytować w odpowiednim tempie
• dostosowywać oddech do recytowanego tekstu
• wygłaszać tekst z odpowiednim napięciem emocjonalnym
• samodzielnie przygotować piękną recytację wybranego utworu
• wziąć udział w konkursie recytatorskim
44. i 45. W zalewie reklam
• czytać tekst publicystyczny ze zrozumieniem
• odróżnić tekst reklamowy od innych rodzajów tekstów
• przedstawić znaczenie słowa reklama
• podać przykłady reklam
• omówić problem przedstawiony w tekście
• wyjaśnić pochodzenie słowa reklama
• podać cechy hasła reklamowego
• objaśnić sposób wpływania reklam na nasze życie
• układać własne hasła reklamowe wybranych przedmiotów
• opracować reklamę ulubionego przedmiotu
48. Wpływ obecności ludzi na nasze działania
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wymienić postacie występujące na obrazie
• zaprezentować postacie przedstawione na obrazie
• określić czas i miejsce sytuacji przedstawionej na obrazie
• określić dominujące na obrazie kolory
• opisać sytuację przedstawioną na obrazie
• opisać w 2–3 zdaniach gesty i mimikę przedstawionych postaci
• nazwać 2–3 emocje wyrażone przez postacie ukazane na obrazie
• określić kolory dominujące na obrazie
• opisać gesty i mimikę przedstawionych postaci
• określić emocje wyrażone przez bohaterów
• nadać inny tytuł obrazowi
• określić nastrój obrazu i uzasadnić swoją wypowiedź
• wypowiedzieć własne zdanie na temat zachowania postaci przedstawionych na obrazie
• omówić elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
49. Chłopięcy świat
• skorzystać ze słownika języka polskiego
• poszerzyć zasób słownictwa
• skorzystać z różnych źródeł informacji
• prowadzić rozmowę na temat głównych postaci występujących w książce
• zaplanować szczegółowo uważny sposób poznania treści lektury
• wnioskować na podstawie tekstu
• zaprezentować informacje o autorze lektury
• samodzielnie realizować projekt
50. W świecie chłopców z Placu Broni
• określić, gdzie rozgrywają się wydarzenia
• wymienić głównych bohaterów i krótko ich charakteryzuje
• opisać miejsce zabaw chłopców i czynności, którymi się zajmowali
• podać cel założenia Związku Zbieraczy Kitu
• opisać procedury ustalone przez Związek Zbieraczy Kitu
• ocenić procedury ustalone przez Związek Zbieraczy Kitu
47. Jedni rozkazują, drudzy słuchają i wykonują
• czytać głośno
• wymienić bohaterów występujących we fragmencie utworu
• powiedzieć 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych we fragmencie w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów występujących we fragmencie utworu
• określić kilka cech głównego bohatera utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych we fragmencie utworu
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• wskazać elementy świata przedstawionego
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• określić cechy głównego bohatera utworu
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• przedstawić bohaterów głównych i drugoplanowych we fragmencie utworu
• ciekawie opowiedzieć o przedstawionych wydarzeniach
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• określić wątek główny i wątki poboczne utworu
• identyfikować utwór jako powieść
• zredagować wypowiedź na temat ulubionej książki, używając słów: wątek, akcja, bohater główny, bohaterowie drugoplanowi
• wyczerpująco wypowiadać się na temat wydarzeń przedstawionych w tekście, odwołując się do znajomości całej lektury
52. Przyjaciele i wrogowie – chłopcy z Placu Broni i czerwone koszule
• wypisać imiona bohaterów należących do grupy chłopców z Placu Broni i do grupy czerwonych koszul
• opisać przebieg bitwy o Plac Broni
• wskazać chłopca, którego uważa za najważniejszą postać w powieści
• wymienić sposoby walki z przeciwnikiem akceptowane przez przywódców oraz przez nich odrzucane
• omówić postępowania Feriego Acza wobec z grupy oraz Nemeczka
• ocenić postępowanie Feriego Acza wobec z grupy oraz Nemeczka
• uzasadnić wybór bohatera, którego uważa za najważniejszą postać w powieści
53. Okropna zdrada – o Gerebie
• wymienić cechy charakteru Gereba
• wyjaśnić, jaki był powód zdrady chłopca
• określić, w jaki sposób Boka zareagował na zdradę kolegi
• wytłumaczyć, dlaczego Feri Acz nie zgodził się na nieuczciwą propozycję rozwiązania konfliktu
• podać powody, które skłoniły Deża do powrotu do drużyny chłopców z Placu Broni
• wziąć udział w dyskusji na dany temat
• ocenić postępowanie Gereba
• formułować kontrargumenty podważające stanowisko przeciwników w dyskusji
54. Niepozorny bohater – Nemeczek
• wyjaśnić, czym Erno Nemeczek wyróżniał się spośród rówieśników
• wymienić zachowania kolegów, które sprawiały chłopcu największą przykrość
• określić sposób traktowania Nemeczka przez Bokę
• wytłumaczyć, co Nemeczek chciał udowodnić chłopcom
• wskazać, w jaki sposób bohaterskie zachowanie Nemeczka wpłynęło na postawę innych chłopców
• opisać reakcje Feriego Acza i Boki związane ze śmiercią Erna
• sformułować opinię o książce i ją uzasadnia
55. Autorytet czy idol?
• czytać głośno
• zdefiniować autorytet
• wyjaśnić, kim jest idol
• zredagować 1–2 zdania notatki
• czytać głośno i cicho
• odróżnić autorytet od idola
• zredagować prostą notatkę
• czyta ze zrozumieniem tekst publicystyczny
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• podać przykłady autorytetów
• zredagować notatkę
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• wyjaśnić, kto jest autorytetem i uzasadnić swój wybór
• zredagować notatkę w określonej formie
• wypowiada się na temat roli autorytetów w życiu codziennym
• przygotować plakat przedstawiający znaną osobę
• wyjaśnić znaczenie słów: kultura masowa, popkultura, fascynacja
56. Kto jest pierwszym wzorem dla dziecka?
• przeczytać utwór głośno
• określić podmiot liryczny w utworze
• wskazać bohaterkę utworu
• wskazać w tekście wiersza epitet
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać adresata utworu
• określić 2 cechy bohaterki utworu
• wskazać w tekście wiersza epitety i porównanie
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• scharakteryzować podmiot liryczny w wierszu
• określić adresata utworu
• określić cechy bohaterki utworu
• wskazać w tekście wiersza porównania
• przeczytać wiersz tak, aby oddać wyrażone emocje, stosując odpowiednie tempo i intonację
• przedstawić bohaterkę utworu
• określić funkcję epitetów i porównań w wierszu
• wypowiedzieć się na temat uczuć przedstawionych w wierszu
• zaprezentować informacje o autorze wiersza
• wymyślić własne przykłady epitetów
• narysować ilustrację do wybranego fragmentu wiersza (przekład intersemiotyczny)
• wyjaśnić, jak rozumie ostatnie dwa wersy wiersza
57. Wiersz o pewnym czarodzieju
• przeczytać utwór głośno
• określić podmiot liryczny w utworze
• wskazać bohatera utworu
• wskazać w wierszu wersy, strofy, rymy
• wskazać w tekście wiersza epitet
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• określić 2–3 cechy bohatera utworu
• wskazać w tekście wiersza porównanie
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• scharakteryzować podmiot liryczny
• określić adresata utworu
• określić cechy bohatera utworu
• wskazać przenośnię
• przeczytać wiersz, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić funkcję środków stylistycznych
• wyjaśnić, jak rozumie porównanie ojca do czarodzieja
• określić nastrój utworu
• zaprezentować informacje o autorze wiersza
58. Droga Lewego do sławy
• czytać głośno
• nazwać bohatera tekstu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować dedykację
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohatera tekstu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w tekście
• wyjaśnić tekst dedykacji
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohatera tekstu
• porównać doświadczenia bohatera z własnymi
• określić funkcję dedykacji
• przedstawić funkcję wyrazów zdrobniałych
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić cechy bohatera
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w tekście
• wyrazić swój sąd o bohaterze i jego zachowaniu
• porównać doświadczenia bohatera z własnymi
• wyszukać w internecie informacje o Robercie Lewandowskim i sporządzić na ten temat notatkę
59. i 60. Zasady pisania tekstów publicystycznych
• czytać głośno
• wskazać bohaterów tekstu
• zdefiniować tekst publicystyczny
• wymienić swoje zainteresowania
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów tekstu
• wskazać tekst publicystyczny
• przedstawić w 2–3 zdaniach swoje zainteresowania
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić cechy bohaterów tekstu
• odróżnić tekst publicystyczny od tekstu literackiego
• przedstawić swoje zainteresowania, osiągnięcia i sukcesy
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• określić cechy tekstu publicystycznego
• ciekawie zaprezentować swoje zainteresowania, osiągnięcia i sukcesy
• przedstawić zalety i wady popularności kanałów YouTube
61. O przymiotniku słów parę
• wskazać przymiotniki wśród innych części mowy
• odmieniać przymiotniki przez liczby i przypadki
• określić rodzaj przymiotnika w liczbie pojedynczej i liczbie mnogiej
• zastosować przymiotnik w odpowiednich formach
• stosować poprawne formy przymiotników zakończonych na -cy, -dzy, -czy, -ży w mianowniku liczby pojedynczej i mnogiej
• zredagować opis ilustracji, używając jak najwięcej przymiotników w poprawnej formie
62. i 63. Wyższy i najwyższy – o stopniowaniu przymiotników
• wymienić stopnie przymiotnika
• rozpoznać stopień przymiotnika
• stopniować przymiotniki w sposób prosty regularny
• odróżnić stopniowanie proste od opisowego
• stopniować przymiotniki w sposób prosty nieregularny
• stopniować przymiotniki w sposób opisowy
• rozpoznać przymiotniki, które się nie stopniują
• tworzyć formy stopnia wyższego i najwyższego wskazanych przymiotników
• zredagować tekst, stosując jak najwięcej przymiotników w różnych stopniach w poprawnej formie
64. W jaki sposób realizować swoje marzenia?
• czytać głośno
• wskazać bohaterkę tekstu
• wskazać najważniejsze wydarzenia przedstawione w tekście • wskazać swoje ulubione postacie filmowe
• czytać głośno i cicho
• wskazać miejsce i czas wydarzeń
• przedstawić bohaterkę tekstu
• przedstawić w 2–3 zdaniach wydarzenia
• przedstawić swoją ulubioną postać filmową
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• określić cechy bohaterki tekstu
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w tekście
• przedstawić swoje ulubione postacie filmowe
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w tekście
• wyrazić swój sąd o bohaterce i jej zachowaniu
• ciekawie zaprezentować swoje ulubione postacie filmowe
• opisać bohatera filmowego, którego zachowanie jest godne naśladowania i uzasadnić swoje zdanie
65. Zgłębiamy tajniki pracy filmowców
• wymienić osoby tworzące film
• wskazać swój ulubiony film
• opowiedzieć w kilku zdaniach swój ulubiony film
• poszerzyć zakres słownictwa związanego z kinematografią
• przedstawić osoby tworzące film i opisać ich pracę
• określić 1–2 cechy osób wykonujących zawody związane z filmem
• opowiedzieć o swoim ulubionym filmie
• określić cechy osób, wykonujących zawody związane z filmem
• wynotować twórców swojego ulubionego filmu
• ciekawie opowiedzieć o swoim ulubionym filmie
• wymienić kilka nazwisk współczesnych twórców filmowych
66. Co w filmie piszczy?
• czytać głośno
• wskazać bohatera w tekście
• powiedzieć 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w tekście
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohatera występującego w tekście
• określić kilka cechy głównego bohatera
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• wskazać elementy świata przedstawionego
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• określić cechy głównego bohatera
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o przedstawionych wydarzeniach
• wyrazić swój sąd o bohaterze i jego zachowaniu
• wyjaśnić, na czym polega przygotowanie oprawy dźwiękowej do filmu
• podaje własne pomysły zaprezentowania określonych dźwięków w szkolnym przedstawieniu
67. Zdobywamy wiedzę o gatunkach filmowych
• zdefiniować gatunki filmowe
• wskazać przykłady filmów danego gatunku filmowego
• wskazać swój ulubiony film
• rozróżnić gatunki filmowe • przedstawić swój ulubiony film lub gatunek filmowy
• wskazać przykłady filmów z każdego gatunku filmowego
• zaprezentować swój ulubiony gatunek filmowy
• określić charakterystyczne cechy poszczególnych gatunków filmowych
• zaprezentować swój ulubiony gatunek filmowy i uzasadnić swoje zdanie
• opowiedzieć o swojej wizycie w kinie
• przedstawić zasady kulturalnego zachowania się w kinie
• zredagować wypowiedź na temat swojego ulubionego gatunku filmowego
68. Byliśmy w kinie i teatrze
• wymienić elementy sprawozdania z filmu lub ze spektaklu
• zebrać najważniejsze informacje o wybranym filmie
• skomponować początek sprawozdania – okoliczności zapoznania się z dziełem
• zebrać informacje o wybranym filmie
• skomponować zakończenie sprawozdania – opinię o dziele
• zredagować sprawozdanie z filmu lub spektaklu
• stosować trójdzielną kompozycję w wypowiedzi pisemnej
• wydzielać akapity w wypowiedzi pisemnej
• zredagować sprawozdanie z filmu lub spektaklu, zachowując odpowiednią kompozycję wypowiedzi
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować poprawne sprawozdanie z filmu, unikając powtórzeń
69. i 70. Liczymy na języku polskim
• wskazać liczebniki wśród innych części mowy
• zdefiniować liczebniki główne i porządkowe
• odróżnić liczebniki główne od porządkowych
• wskazać liczebniki zbiorowe
• stosować poprawne formy liczebników głównych i porządkowych
• stosować poprawne formy liczebników zbiorowych
• stosować poprawne formy liczebników wielowyrazowych
• zredagować informację o wycieczce klasowej, używając liczebników w odpowiednich formach
• samodzielnie korzystać ze słownika języka polskiego lub poprawnej polszczyzny
71. Kropka czy bez kropki?
• podać zasady stawiania kropki po cyfrze arabskiej oznaczającej liczebnik porządkowy
• podać zasady stawiania kropki w zapisie dat
• przedstawić zasady stawiania kropki po cyfrze arabskiej oznaczającej liczebnik porządkowy
• stosować kropkę w zapisie dat cyframi rzymskimi i arabskimi
• stosować kropkę po liczebnikach porządkowych
• zawsze poprawnie zastosować kropkę w zapisie dat cyframi rzymskimi i arabskimi
• zawsze poprawnie zastosować kropkę po liczebnikach porządkowych
• bezbłędnie pod względem interpunkcji zapisać tekst zawierający daty i liczebniki porządkowe
72. Ortograficzne potyczki – pisownia wyrazów z ó i u
• wymienić zasady ortograficzne pisowni ó i u
• poprawnie zapisać wyrazy zakończone na -ów, -ówka, -ówna
• zastosować zasady ortograficzne pisowni ó i u
• tworzyć formy pokrewne i poprawnie zapisywać wyrazy z ó wymiennym
• poprawnie zapisywać wyrazy zakończone na -uj, -uje, -unek, -us, -usz, -uch, -ura, -ulec
• korzystać ze słownika ortograficznego
• poprawnie zapisywać zdrobnienia
• poprawnie zapisywać wyrazy z ó niewymiennym
• samodzielnie i sprawnie korzystać ze słownika ortograficznego
• poprawnie zapisać wszystkie wyrazy z trudnością ortograficzną (pisownia ó i u)
75. Historia malowana pędzlem
• wymienić kolory występujące na obrazie
• nazwać postać przedstawioną na obrazie
• zdefiniować portret
• przedstawić elementy przedstawione na obrazie
• określić czas i miejsce sytuacji przedstawionej na obrazie
• odróżnić portret od pejzażu i martwej natury
• określić kolory dominujące na obrazie
• określić źródło światła
• opisać elementy stroju postaci przedstawionej na obrazie
• zaprezentować bohatera przedstawionego na obrazie
• opisać gesty i mimikę postaci
• określić emocje wyrażone przez bohatera
• określić nastrój, jaki wywołuje obraz
• zaprezentować inne dzieła malarskie o tematyce historycznej
• wypowiedzieć własne zdanie na temat postaci przedstawionej na obrazie
• omówić elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
76. i 77.
Poznajemy Wandę, co nie chciała Niemca
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować legendę
• zdefiniować wyrazy wieloznaczne
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wymienić charakterystyczne cechy legendy
• wskazać wyrazy wieloznaczne
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy głównej bohaterki utworu
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy legendy
• objaśnić znacznie słów, które mają wiele znaczeń
• ułożyć pytania i odpowiedzi do tekstu
• objaśnić sens wyrazów wieloznacznych
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• rozpoznać czytany utwór jako legendę i wskazać charakterystyczne cechy legendy
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterki utworu i wyjaśnić, dlaczego księżniczka nie przyjęła oświadczyn Rytgiera
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wskazać własne przykłady wyrazów wieloznacznych
• zebrać argumenty potwierdzające słuszność decyzji podjętej przez Wandę lub argumenty przemawiające za tym, że bohaterka mogła podjąć inną decyzję
• samodzielnie korzystać ze słownika języka polskiego
78. Spotkanie z królewną Wandą, która ma sekrety
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować legendę
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• wskazać bohaterów realistycznych i fantastycznych
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wymienić charakterystyczne cechy legendy
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• przedstawić realistycznych i fantastycznych bohaterów utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić po 2–3 cechy bohaterów utworu
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy legendy
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• rozpoznać czytany utwór jako legendę i wskazać charakterystyczne cechy legendy
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wskazać fragmenty tekstu, które mogą wywołać rozbawienie czytelnika
• zredagować opowiadanie twórcze, w którym przedstawi zakończenie historii Wandy, Rydygiera i smoka
79. i 80. Niespodziewana lekcja historii
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze • zdefiniować legendę
• wymienić zasady zachowania się w muzeum
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze • przedstawić 2–3 zasady zachowania się w muzeum
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić po 2–3 cechy bohaterów utworu
• wymienić poznane na wycieczkach szkolnych muzea
• przedstawić zasady zachowania się w muzeum
• czytać głośno i cicho, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu i ich relacje
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wymienić znane lub znajdujące się w pobliżu muzea
• wyjaśnić zasady zachowania się w muzeum
• wyszukać w bibliotece lub internecie informacje o faktach historycznych przedstawionych w utworze i sporządzić na ten temat krótką notatkę
• wyszukać w bibliotece lub internecie informacje o muzeach znajdujących się w pobliżu miejscowości, w której mieszka
• pracując w grupie, zaplanować wycieczkę do wybranego muzeum
81. Co słychać i widać w Żelazowej Woli?
• przeczytać wiersz głośno
• określić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać wers, strofę i rym
• określić adresata utworu
• zdefiniować uosobienie
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać w tekście wiersza wersy, strofy i rymy
• wskazać adresata utworu
• wskazać uosobienie w wierszu
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• scharakteryzować adresata utworu
• scharakteryzować podmiot liryczny
• wskazać uosobienia w wierszu
• określić nastrój utworu
• przeczytać wiersz, oddając nastrój utworu i stosując odpowiednie tempo i intonację
• nazwać uczucia, jakie wyraża utwór
• wskazać uosobienia i określić ich funkcję w wierszu
• zaprezentować informacje o Fryderyku Chopinie
• wymyślić własne przykłady uosobień
82. i 83. O lirycznym wpisie do pamiętnika
• przeczytać wiersz głośno
• określić podmiot liryczny w wierszu
• rozpoznać wers, strofę i rym
• wskazać adresata utworu
• zdefiniować uosobienie, epitet, zdrobnienie
• odtworzyć wiersz z pamięci
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać w tekście wiersza wersy, strofy i rymy
• wskazać adresata utworu
• wskazać uosobienie, epitet, zdrobnienie w wierszu
• wygłosić wiersz z pamięci
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• określić adresata utworu
• scharakteryzować podmiot liryczny
• wskazać uosobienia, epitety, zdrobnienia w wierszu
• określić nastrój utworu
• recytować wiersz w odpowiednim tempie, z prawidłową dykcją
• przeczytać wiersz, oddając nastrój utworu i stosując odpowiednie tempo i intonację
• nazwać uczucia, jakie wyraża utwór
• wskazać uosobienia, epitety, zdrobnienia i określić ich funkcje w wierszu
• recytować wiersz głośno, wyraźnie, oddając nastrój utworu
• zaprezentować informacje o autorze wiersza
• w wybranej formie (plakat, film, prezentacja) przedstawić to, za czym najbardziej by tęsknił, gdyby opuścił swój kraj
84. Grzeczność zawsze w cenie!
• przeczytać utwór głośno
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wskazać wersy i rymy
• przeczytać utwór głośno, wyraźnie
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać w tekście wiersza wersy i rymy
• przeczytać utwór, podkreślając głosem ważne słowa
• określić osobę mówiącą w utworze
• określić temat utworu
• zaprezentować bohaterów utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• przedstawić zwyczaje szlacheckie ukazane w utworze
• przeczytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu i ich relacje
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• opisać zwyczaje szlacheckie ukazane w utworze
• zaprezentować informacje o autorze utworu
• napisać do gazetki szkolnej artykuł pod tytułem: „Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą”
85. Grzybobranie jako ważny obyczaj szlachecki
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wymienić grzyby ukazane w utworze
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze • przedstawić grzyby ukazane w utworze
• czytać głośno, wyraźnie
• określić temat utworu
• określić osobę mówiącą
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić grzyby ukazane w utworze
• wskazać epitety i porównania
• czytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• opowiada o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• opisać grzyby ukazane w utworze
• określić funkcję epitetów i porównań
• na podstawie informacji uzyskanych od osób starszych przygotować notatkę o zwyczajach związanych z posiłkami
86. Opisujemy krajobraz
• wymienić najważniejsze elementy opisu krajobrazu
• wymieniać wyrazy opisujące wygląd krajobrazu
• opisać ustnie krajobraz w 2–3 zdaniach
• dobierać wyrazy bliskoznaczne
• dobierać przymiotniki określające kolory, kształty
• zredagować opis krajobrazu według wzoru
• wydzielać akapity w wypowiedzi pisemnej
• zredagować opis krajobrazu
• stosować sformułowania określające położenie i ukształtowanie terenu oraz rozmieszczenie poszczególnych elementów krajobrazu
• stosować odpowiednią kompozycję w wypowiedzi pisemnej
• zredagować opis krajobrazu, zachowując poszczególne elementy: informacje ogólne, rozmieszczenie poszczególnych elementów krajobrazu, emocje wywołane widokiem
• wyrazić emocje wywołane widokiem
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować opis krajobrazu, unikając powtórzeń i zachęcając innych do odwiedzenia opisywanego miejsca
87. Jak tu teraz nie wspomnieć o przysłówku?
• wskazać przysłówki wśród innych części mowy
• wymienić stopnie przysłówka
• wskazać przysłówki w stopniu równym, wyższym i najwyższym
• wyszukać przysłówki w tekście
• rozpoznać przysłówki pochodzące od przymiotników
• tworzyć stopień wyższy i najwyższy wskazanych przysłówków
• tworzyć przysłówki od przymiotników
• posługiwać się przysłówkami w zdaniu
• stopniować przysłówki w sposób prosty i opisowy
• określić znaczenie przysłówków w zdaniu
• stopniować przysłówki w sposób prosty regularny i nieregularny
• zredagować tekst z wykorzystaniem celowo dobranych przysłówków w różnych stopniach
88. Nad i ale – znam te słowa doskonale
• wskazać spójniki wśród innych części mowy
• wskazać przyimki wśród innych części mowy
• zdefiniować wyrażenia przyimkowe
• rozpoznać spójniki i przyimki wśród innych części mowy
• rozpoznać wyrażenia przyimkowe
• rozróżniać wyrażenia przyimkowe wskazujące na miejsce i wskazujące na czas
• określić znaczenie przyimków w zdaniu
• określić funkcję spójnika w wypowiedzi
• zredagować tekst z wykorzystaniem wyrażeń przyimkowych
• poprawnie używać przyimka na przed nazwami niektórych państw w bierniku i miejscowniku, np. na Węgry, na Cypr, na Kubę, na Litwę, na Łotwę, na Słowację
89. i 90. Jakie więzi łączyły synów Bolesława Chrobrego?
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić po 2–3 cechy bohaterów utworu
• czytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu i ich relacje
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wyszukać w bibliotece lub w internecie informacje o synach Bolesława Chrobrego i sporządzić na ich temat notatkę
• wyjaśnić, czym charakteryzuje się język utworu
91. Ojczyzna w sercu Marcina Kozery
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy głównego bohatera utworu
• czytać głośno utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohatera utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterze i jego zachowaniu
• zaprezentować informacje o autorce utworu
• zredagować kilkuzdaniową wypowiedź, w której przedstawi swoje zdanie na temat tego, co to znaczy czuć się Polakiem
• stworzyć rebusy do podanych wyrazów z trudnością ortograficzną
92. i 93. Wspomnienie czasów wojny
• czytać głośno
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać głośno i cicho
• wskazać narratora
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• podać skojarzenia związane z wojną
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy głównej bohaterki utworu
• określić sposób rozmowy ojca z córką
• wyjaśnić określenia przypisane matce
• czytać głośno utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• opisać narratora
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu i ich relacje
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• pracując w grupie, przygotować spis książek opowiadających o II wojnie światowej z perspektywy dziecka
• przeanalizować styl tekstu
94. Ile prawdy jest w przysłowiach?
• czytać głośno
• zdefiniować przysłowie
• wskazać przysłowia w tekście
• czytać głośno i cicho
• odczytać znaczenie przysłów
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• dobrać odpowiednie przysłowie do określonej sytuacji
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• wyjaśnić wartość przysłów
• przedstawić treść wybranych przysłów w formie rysunków i rebusów
• omówić znaczenie przysłów w kulturze narodu
95. Wiem o wypowiedzeniach, że...
• zdefiniować zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące
• wskazać zdania i równoważniki zdań
• wskazać zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące
• konstruować zdania pytające
• wskazać zdania i równoważniki zdań
• konstruować równoważniki zdań
• odróżnić zdania oznajmujące od pytających i rozkazujących
• przekształcić zdania oznajmujące na rozkazujące
• podać różnice między zdaniami a równoważnikami zdań
• przekształcać równoważniki zdań na zdania
• stosować odpowiednie znaki interpunkcyjne
• przekształcać zdania na równoważniki zdań
• zredagować dialog, w którym zastosuje różne rodzaje wypowiedzeń
96. Wykrzyknik – znak pełen emocji!
• wymienić zasady użycia wykrzyknika
• stawiać wykrzyknik po okrzykach, zawołaniach, rozkazach
• stawiać wykrzyknik po wypowiedzeniach wyrażających silne uczucia
• stosować wykrzyknik zgodnie z zasadami interpunkcji
• bezbłędnie zapisać tekst z trudnościami interpunkcyjnymi (wykrzyknik)
• werbalnie wyrazić swoje intencje
• przekazać zamierzony cel tekstu
97. Ortograficzne przygody z rz i ż
• wymienić zasady ortograficzne pisowni rz i ż
• poprawnie zapisać wyrazy zakończone na -arz, -erz, -mistrz, -mierz
• zastosować zasady ortograficzne pisowni rz i ż
• poprawnie zapisywać wyrazy z ż po l, ł, r, n
• tworzyć formy pokrewne i poprawnie zapisywać wyrazy z rz i ż wymiennym
• korzystać ze słownika ortograficznego
• poprawnie zapisywać wyrazy z rz i ż niewymiennym
• poprawnie zapisywać rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -eż, -aż, -erz, -arz
• zapisać poprawnie wszystkie podane wyrazy z trudnościami ortograficznymi (pisownia rz i ż)
• samodzielnie i sprawnie korzystać ze słownika ortograficznego
100. Wyobraźnia artystki – Herkules i złota łania
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wymienić postacie występujące na obrazie
• przedstawić elementy realistyczne i fantastyczne występujące na obrazie
• określić czas i miejsce sytuacji przedstawionej na obrazie
• określić dominujące na obrazie kolory i źródło światła
• opisać postacie przedstawione na obrazie
• opisać sytuację przedstawioną na obrazie
• określić nastrój, jaki wywołuje obraz
• opisać sposób przedstawienia ruchu
• opisać umieszczone na obrazie elementy realistyczne i fantastyczne
• opisać pierwszy i drugi plan obrazu
• omówić elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
• ułożyć krótkie opowiadanie o wydarzeniach rozgrywających się w miejscu przedstawionym na obrazie
101. Atlantyda, czyli „tam albo nie tam”
• przeczytać wiersz głośno
• określić podmiot liryczny w wierszu
• zdefiniować wers, strofę
• zdefiniować pytanie retoryczne
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać w tekście wiersza wersy, strofy
• wskazać pytanie retoryczne
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• scharakteryzować podmiot liryczny
• wskazać pytania retoryczne
• określić nastrój utworu
• przeczytać wiersz, oddając nastrój utworu i stosując odpowiednie tempo i intonację
• nazwać uczucia, jakie wyraża utwór
• określić funkcję pytań retorycznych w wierszu
• zaprezentować informacje o autorce wiersza
• w wybranej formie plastycznej (plakat, obraz, rysunek) przedstawić Atlantydę
102. i 103. Początki świata według Greków
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wymienić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• zdefiniować mit
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, wyraźnie
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako mit i wskazać w nim charakterystyczne cechy
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• korzystając z różnych źródeł, wyszukać informacje o historii powstania świata według mitologii słowiańskiej lub chińskiej
• zredagować opowiadanie twórcze o tym, skąd się wziął np. śnieg, grad, huragan
104. Z wizytą na Olimpie – poznajemy greckich bogów
• wymienić bogów greckich
• wymienić atrybuty bogów greckich
• wskazać bogów greckich i ich atrybuty
• łączyć bogów greckich z ich atrybutami
• przedstawić bogów greckich i wymienić ich atrybuty
• opisać Olimp i jego mieszkańców
• określić cechy mieszkańców Olimpu i przedstawić ich relacje
• zaprojektować i narysować atrybuty dla siebie i kilku najbliższych osób
• wyszukać w Słowniku mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego informacje o Olimpie i Hadesie
105. Po stracie córki – porozmawiajmy o uczuciach matki
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wymienić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• zdefiniować mit
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, wyraźnie
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako mit i wskazać w nim charakterystyczne cechy
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• zredagować opowiadanie twórcze, w którym przedstawi własne wyjaśnienie zmian pór roku
106. i 107. Daremny trud Syzyfa – o karze za zuchwałość
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• zdefiniować mit
• zdefiniować związek frazeologiczny
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy mitu
• wskazać związek frazeologiczny
• czytać głośno, wyraźnie
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy mitu
• objaśniać znaczenie związków frazeologicznych
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako mit i wskazać w nim charakterystyczne cechy
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• stosować w wypowiedziach związki frazeologiczne
• wyjaśnić przenośne znaczenie wyrażenia syzyfowa praca
108. Frazeologizm poprawny czy błędny
• wyszukać związki frazeologiczne w słowniku frazeologicznym
• odczytać znaczenia związków frazeologicznych i podać przykłady ich zastosowania
• zastąpić wskazane sformułowania związkami frazeologicznymi
• odczytać skróty i oznaczenia słownikowe
• korzystać ze słownika frazeologicznego
• podjąć próby korzystania z internetowych wersji słownika
• samodzielnie i sprawnie korzystać ze słownika frazeologicznego
• korzystać z internetowych wersji słownika
• ukazać dosłowne znaczenie wskazanych związków frazeologicznych, ilustrując je w humorystyczny sposób
109. Krótko i zwięźle lub dłużej i ciekawiej
• zdefiniować główne części zdania – podmiot i orzeczenie
• zdefiniować zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte
• wskazać główne części zdania – podmiot i orzeczenie
• wskazać zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte
• wskazać określenia należące do grupy podmiotu i do grupy orzeczenia
• odróżnić zdanie pojedyncze rozwinięte od nierozwiniętego
• ustalić, które określenia należą do grupy podmiotu, a które – do grupy orzeczenia
• uzupełnić określeniami wykresy zdań pojedynczych rozwiniętych
• sporządzić wykresy zdań pojedynczych rozwiniętych
• samodzielnie wykonać wykresy wskazanych zdań pojedynczych rozwiniętych
110. Pan przecinek przychodzi z wizytą
• czytać ze zrozumieniem teksty informacyjne
• podać zasady użycia przecinka w zdaniu pojedynczym
• wskazać spójniki, przed którymi należy postawić przecinek
• wskazać spójniki, przed którymi nie należy stawiać przecinka
• stosować przecinek przed określonymi spójnikami
• nie stosować przecinka przed określonymi spójnikami
• stosować przecinek po okrzykach i rzeczownikach w wołaczu
• stosować przecinek zgodnie z zasadami interpunkcji
• bezbłędnie zapisać tekst z trudnościami interpunkcyjnymi (przecinek)
111. i 112. Wyczyny Heraklesa
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować, czym są wydarzenia i postacie realistyczne oraz fantastyczne
• zdefiniować mit
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, wyraźnie
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy mitu
• zredagować plan wydarzeń
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako mit i wskazać w nim charakterystyczne cechy
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wyjaśniać, co łączy Heraklesa z Supermanem i Spider-Manem
• wyjaśnić znaczenie wyrażenia stajnia Augiasza
113. Opowiem, jak było
• wyjaśnić, czym jest opowiadanie odtwórcze
• ustnie opowiadać, zachowując kolejność wydarzeń
• zredagować początek opowiadania
• ustnie opowiadać, zachowując trójdzielną kompozycję wypowiedzi
• zredagować opowiadanie na podstawie historyjki obrazkowej
• zredagować opowiadanie zgodnie z planem
• zredagować opowiadanie odtwórcze
• stosować odpowiednią kompozycję w wypowiedzi pisemnej
• wydzielać akapity w wypowiedzi pisemnej
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować poprawne i wyczerpujące opowiadanie odtwórcze, unikając powtórzeń
114. Jak Ariadna pomogła Tezeuszowi?
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wyjaśnić, czym różnią się wydarzenia i postacie realistyczne od fantastycznych
• zdefiniować mit
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, wyraźnie
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy mitu
• sporządzić notatkę
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako mit i wskazać w nim charakterystyczne cechy
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wyjaśnić przenośne znaczenie wyrażenia nić Ariadny
115. Pijemy nektar, jemy ambrozję i zbieramy laury
• wskazać związki frazeologiczne wywodzące się z mitologii
• wyjaśnić pochodzenie wskazanych związków frazeologicznych
• stosować związki frazeologiczne wywodzące się z mitologii
• wskazać nawiązania do mitologii, np. w hasłach reklamowych
• przygotować pytania i zadania na konkurs „Znawca mitologii greckiej”
116. Dramat w przestworzach
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wyjaśnić, czym różnią się wydarzenia i postacie realistyczne od fantastycznych
• zdefiniować mit
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, wyraźnie
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy mitu
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako mit i wskazać w nim charakterystyczne cechy
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• narysować ilustrację do mitu
• wyjaśnić znaczenie związku frazeologicznego ikarowe loty
• zredagować kilkuzdaniową wypowiedź, w której wyjaśni, dlaczego artyści częściej czynią bohaterem swoich dzieł Ikara, a nie Dedala
117. i 118. Spotkanie z podmiotami szeregowym i domyślnym
• zdefiniować podmiot szeregowy
• zdefiniować podmiot domyślny
• wskazać podmiot szeregowy
• wskazać podmiot domyślny
• określić rodzaj podmiotu we wskazanym zdaniu
• przekształcać tekst, unikając powtórzeń poprzez wprowadzenie podmiotu domyślnego
• bezbłędnie rozpoznawać podmiot szeregowy i podmiot domyślny
119. Praktyka czyni mistrza – ćwiczymy pisownię wyrazów z ch i h
• wymienić zasady ortograficzne pisowni ch i h
• poprawnie zapisać wyrazy z ch na końcu wyrazu
• zastosować zasady ortograficzne pisowni ch i h
• poprawnie zapisywać wyrazy z h w środku wyrazu
• tworzyć formy pokrewne i poprawnie zapisywać wyrazy z h wymieniającym się na g, z, ż
• korzystać ze słownika ortograficznego
• poprawnie zapisać wyrazy z h niewymiennym
• zapisać poprawnie wszystkie podane wyrazy z trudnościami ortograficznymi (pisownia ch i h)
• samodzielnie i sprawnie korzystać ze słownika ortograficznego
122. Jakie drogowskazy odnajdziemy w książkach?
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wymienić postacie występujące na obrazie
• zaprezentować postacie przedstawione na obrazie
• określić miejsce przedstawione na obrazie
• określić kolory dominujące na obrazie i źródło światła
• opisać miejsce przedstawione na obrazie
• opisać sytuację przedstawioną na obrazie
• opisać pierwszy i drugi plan obrazu
• nadać inny tytuł obrazowi
• określić nastrój obrazu i uczucia, jakie wywołuje, uzasadnić swoją wypowiedź
• wyjaśnić związek tematyki obrazu z tytułem rozdziału
• omawiać elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
123. i 124. Zbójca o wrażliwym sercu
• czytać głośno, z podziałem na role
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować wersy, strofy, rymy
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać w tekście wiersza wersy, strofy, rymy
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy zbójcy
• określić w tekście wiersza rytm
• czytać cicho, głośno i z podziałem na role
• określić cechy bohaterów utworu i ich relacje
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze • określić nastrój utworu
• zaprezentować informacje o autorze wiersza
• zaprezentować mową ciała emocje dzieci
125. i 126. Co jest w życiu najważniejsze?
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• wyjaśnić, czym różnią się wydarzenia i postacie realistyczne od fantastycznych
• zdefiniować baśń
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy baśni
• czytać głośno, wyraźnie i cicho oraz z podziałem na role
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić wydarzenia i postacie realistyczne i fantastyczne
• określić 2–3 cechy głównej bohaterki utworu
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy baśni
• przedstawić fragmenty tekstu w pracy plastycznej
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako baśń i wskazać w nim charakterystyczne cechy baśni
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• wyjaśnić, co według autora utworu jest najwyższą wartością
127. Katarynka – spotkanie z lekturą i jej autorem
• określić czas i miejsce wydarzeń w utworze
• wymienić bohaterów i krótko o nich opowiedzieć
• scharakteryzować bohaterów utworu
• skorzystać z różnych źródeł informacji
• selekcjonować informacje na temat pisarza
• zredagować notatkę na temat życia i twórczości Bolesława Prusa
128. Z wizytą u pana mecenasa
• określić, gdzie rozgrywają się wydarzenia opisane w utworze i jakie postacie w nim występują
• zaprezentować pana Tomasza i opracowuje notatkę o tym bohaterze w formie mapy myśli
• opisać stosunek pana Tomasza do katarynek
• scharakteryzować usposobienie pana Tomasza
• wyjaśnić, jak pan Tomasz czuł się w domu przy ulicy Miodowej
• opisać mieszkanie bohatera
• przedstawić okoliczności, w jakich bohater odkrył, że mała sąsiadka jest niewidoma
• przedstawić swoje zdanie o tym, czy pan Tomasz w mieszkaniu na Miodowej był szczęśliwy i uzasadnić opinię
129. Nowe mieszkanki ulicy Miodowej
• wyjaśnić, kim były nowe sąsiadki pana Tomasza i czym się zajmowały
• opisać warunki, w jakich mieszkały sąsiadki
• wypowiedzieć się na temat dziewczynki, utraty przez nią wzroku i odbioru świata po chorobie
• przedstawić, jak mała bohaterka spędzała czas i czym próbowała się cieszyć
•wytłumaczyć, dlaczego w nowym domu dziewczynka nie czuła się dobrze
• określić, w jaki sposób matka dziewczynki okazywała córce uczucia i dlaczego wobec choroby córki była bezradna
• scharakteryzować relacje między matką i córką
130. Historia niezwykłej przemiany
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze • zdefiniować nowelę
• zdefiniować punkt kulminacyjny
• określić, czym jest puenta
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wymienić charakterystyczne cechy noweli
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy głównej bohaterki utworu
• wskazać w tekście 2 charakterystyczne cechy noweli
• wskazać w utworze punkt kulminacyjny
• wskazać w utworze puentę
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• rozpoznać czytany utwór jako nowelę i wskazać w nim charakterystyczne cechy noweli
• wyjaśnić, jak rozumie puentę utworu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• zaproponować inny tytuł dla fragmentu tekstu
• zredagować opowiadanie twórcze o dalszych losach bohaterów
131. Jak ciekawie opowiadać?
• zredagować opowiadanie twórcze
• wprowadzać dialogi
• planować przebieg wydarzeń, sporządzając plan
• wprowadzać dialogi
• zredagować opowiadanie twórcze
• zachować trójdzielność kompozycji opowiadania
• określić wydarzenie będące punktem kulminacyjnym opowiadania
• planować zaskakujące zakończenie (puentę)
• stosować sformułowania nadające wydarzeniom dynamiczny charakter
• wprowadzić wydarzenie będące punktem kulminacyjnym opowiadania
• wprowadzić zaskakujące zakończenie (puentę)
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować opowiadanie twórcze, np. dotyczące dalszych losów wybranego bohatera literackiego
• świadomie i celowo stosować odpowiednie sposoby urozmaicenia swojego opowiadania
132. Po co nam przydawki?
• zdefiniować przydawkę
• wymienić pytania, na które odpowiada przydawka
• stosować przydawki w zdaniu
• wskazać przydawkę w zdaniu
• rozpoznać części mowy, którymi jest wyrażona przydawka
• ustalić pytania, na które odpowiada przydawka
• zaznaczać przydawki na wykresach zdań pojedynczych
• wyjaśnić znaczenie przydawek w zdaniu
• ułożyć hasła reklamujące wybrane produkty i wyjaśnić znaczenie występujących w nich przydawek
• bezbłędnie sporządzać wykresy zdań pojedynczych i zaznaczać w nich przydawki
133. Jak rozjaśnić obraz świata?
• przeczytać wiersz głośno
• określić podmiot liryczny w wierszu
• zdefiniować przenośnię
• przeczytać wiersz głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny w wierszu
• wskazać w tekście wiersza przenośnie
• przeczytać wiersz, podkreślając głosem ważne słowa
• określić temat wiersza
• scharakteryzować podmiot liryczny
• wyjaśnić, co oznaczają przenośnie: otchłań ulicy, przepaść krawężnika
• wymienić 2 uczucia, które wyraża utwór
• zinterpretować ostatnią zwrotkę utworu przez przekład intersemiotyczny
• przeczytać wiersz, stosując odpowiednie tempo i intonację
• wskazać przenośnie i określić ich funkcję
• wyrazić swój sąd o bohaterze wiersza
• porównać doświadczenia bohatera z własnymi
• określa uczucia wyrażone w wierszu
• zaprezentować informacje o autorze wiersza
• opowiadać o swojej działalności w szkolnym wolontariacie
134. i 135. Jacy jesteśmy?
• czytać głośno
• wymienić bohaterów tekstu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w tekście
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wymienić po 2–3 cechy opisujące bohaterów
• czytać głośno, wyraźnie
• określić narratora
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• przedstawić temat rozmowy prowadzonej przez bohaterów
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• zastosować słownictwo określające przeżycia bohaterów i oceniające ich postawy
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi, zredagować opowiadanie twórcze o dalszych losach bohatera
• wyjaśnić, co sądzi o zasadzie nauczyciela: Nigdy nie rezygnuj, jeśli uważasz, że słuszność leży po twojej stronie i uzasadnić swoje zdanie
136. Czy można żyć bez mediów?
• czytać głośno
• wymienić bohaterów tekstu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w tekście
• czytać głośno i cicho
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• określić zasady panujące w rodzinie Zwarowców
• czytać głośno, wyraźnie
• określić narratora
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić zasady panujące w domu narratorki
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiedzieć o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• wyrazić swój sąd o bohaterach
• określić zasady panujące w jego domu
• wyjaśnić, co sądzi o słowach mamy: Rozrywka jest z ludźmi, a nie z urządzeniami i uzasadnić swoje zdanie
• pracując w grupie, ustalić wady i zalety wpływu mediów na życie współczesnych rodzin
137. i 138. Prasa w naszym życiu
• zdefiniować gazetę i czasopismo
• wymienić swoje ulubione czasopismo
• odczytać tytuł, numer i datę wydania
• wymienić osoby tworzące gazety i czasopisma
• określić, czym są nagłówek, lid
• wskazać gazety i czasopisma
• wskazywać rodzaje prasy ze względu na częstotliwość ukazywania się
• poprawnie zapisywać tytuły czasopism
• przedstawić swoje ulubione czasopismo
• wymienić osoby tworzące gazety i czasopisma i określić ich pracę
• wynotować twórców swojego ulubionego czasopisma
• wskazać w wybranym artykule nagłówek, lid, fakty, opinie
• wymienić etapy przygotowania gazety lub czasopisma
• odróżniać gazety i czasopisma
• rozróżniać rodzaje prasy ze względu na częstotliwość ukazywania się
• zaprezentować swoje ulubione czasopismo
• opisać pracę osób tworzących gazety i czasopisma
• określić cechy osób, wykonujących zawody związane z prasą
• odróżniać fakty od opinii
• określić etapy przygotowania gazety lub czasopisma
• rozróżniać rodzaje prasy ze względu na tematykę
• rozróżniać rodzaje prasy ze względu na odbiorcę
• ciekawie zaprezentować swoje ulubione czasopismo
• ciekawie opowiedzieć o etapach przygotowania gazety lub czasopisma
• pracując w grupie, przygotować wystawę ulubionych czasopism
• zaprezentować zawartość wybranego czasopisma, np. Victor Junior
• przygotować artykuł do gazetki szkolnej
• określić wady i zalety czasopism drukowanych i w wersji on-line
139. i 140. Czym dopełnić zdanie?
• zdefiniować dopełnienie
• zdefiniować okolicznik
• stosować dopełnienie i okolicznik w zdaniu
• wskazać dopełnienie w zdaniu
• wskazać okolicznik w zdaniu
• rozpoznać części mowy, którymi jest wyrażone dopełnienie
• rozpoznać części mowy, którymi jest wyrażony okolicznik
• ustalić, na jakie pytania odpowiada dopełnienie
• ustalić, na jakie pytania odpowiada okolicznik
• zaznaczać dopełnienie i okolicznik na wykresach zdań pojedynczych
• wyjaśnić znaczenie dopełnienia i okolicznika w zdaniu
• bezbłędnie sporządzać wykresy zdań pojedynczych i zaznaczać dopełnienia i okoliczniki
141. Kiedy używamy wielokropka?
• podać zasady użycia wielokropka
• stawiać wielokropek w nawiasie kwadratowym, zaznaczając opuszczony fragment cytowanego tekstu
• stawiać wielokropek po wypowiedzeniach niedokończonych z powodu emocji
• stosować wielokropek zgodnie z zasadami interpunkcji
• bezbłędnie zapisać tekst z trudnościami interpunkcyjnymi (wielokropek)
142. Nie, nie i jeszcze raz nie
• podać zasady ortograficzne pisowni nie z czasownikami, rzeczownikami, przymiotnikami i przysłówkami
• stosować zasady ortograficzne pisowni nie z czasownikami i przymiotnikami
• stosować zasady ortograficzne pisowni nie z rzeczownikami i przysłówkami
• poprawnie zapisać wyrazy z przeczeniem nie
• zapisać poprawnie wszystkie podane wyrazy z trudnościami ortograficznymi (pisownia nie z różnymi częściami mowy)
• samodzielnie i sprawnie korzystać ze słownika ortograficznego
145. Z kim wyruszyć w nieznane?
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wymienić postacie występujące na obrazie
• określić miejsce przedstawione na obrazie
• zaprezentować postacie przedstawione na obrazie
• określić czas i miejsce przedstawione na obrazie
• opisać miejsce przedstawione na obrazie
• określić kolory dominujące na obrazie i źródło światła
• opisać sytuację przedstawioną na obrazie
• objaśnić rolę przedstawionych przedmiotów
• ułożyć dialog osób przedstawionych na obrazie
• opisać postacie ukazane na obrazie
• określić, czy obraz jest realistyczny, czy fantastyczny, uzasadnić swoje zdanie
• opisać dominujące na obrazie kolory, kształty, źródło światła
• opisać kompozycję obrazu
• określić nastrój, jaki wywołuje obraz
• ciekawie opowiedzieć o sytuacji przedstawionej na obrazie
• wymyślić własny tytuł dla obrazu
• wyjaśnić związek tematyki obrazu z tytułem rozdziału
• omówić elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
146. Smak przygody
• przeczytać utwór głośno
• wskazać podmiot liryczny
• zdefiniować wers i strofy
• podać definicje rymów dokładnych i niedokładnych
• zdefiniować refren
• zdefiniować przenośnie i epitety
• zdefiniować piosenkę
• przeczytać utwór głośno, wyraźnie
• przedstawić podmiot liryczny
• wskazać w tekście wersy i strofy
• wskazać rymy dokładne i niedokładne
• wskazać w utworze refren
• wskazać w tekście epitety
• wskazać cechy piosenki
• przeczytać utwór, podkreślając głosem ważne słowa
• odróżniać rymy dokładne od niedokładnych
• określić temat utworu
• określić podmiot liryczny
• wskazać w tekście przenośnie
• wymienić 2 uczucia, jakie wyraża utwór
• określić cechy piosenki
• przeczytać utwór, stosując odpowiednie tempo i intonację
• określić funkcję epitetów i przenośni w utworze
• wyjaśnić, jaką rolę odgrywa w życiu wyobraźnia
• narysować krainę fantazji
147. i 148. Dlaczego warto czytać książki?
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować adaptację
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać postacie realistyczne i fantastyczne
• wymienić charakterystyczne cechy adaptacji
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy głównego bohatera utworu
• wyjaśnić pojęcie adaptacja
• przedstawić fragmenty tekstu w pracy plastycznej
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• określić postacie realistyczne i fantastyczne
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• podać przykłady innych adaptacji
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować opowiadanie twórcze o dalszych losach bohatera
• pracując w grupie, sporządzić listę książek zasługujących na uwagę młodego czytelnika
149. Witajcie w Narnii – w krainie po drugiej stronie... szafy
• prowadzić rozmowę na temat głównych postaci występujących w książce
• korzystać ze słownika języka polskiego
• poszerzyć zasób słownictwa
• wnioskować na podstawie tekstu
• odczytać tekst za pomocą przekładu intersemiotycznego
• zaplanować szczegółowo uważny sposób poznania treści lektury
• skorzystać z różnych źródeł informacji
• przybliżyć życie i twórczość Clive’a Staplesa Lewisa
• samodzielnie zrealizaować projekt
150. Światy po jednej i po drugiej stronie szafy
• określić, kiedy i gdzie toczyła się akcja powieści, zanim Łucja odkryła tajemnicze przejście w szafie
• wskazać, który świat przedstawiony w utworze można uznać za realistyczny, a który – za fantastyczny
• opisać, jak wyglądała Narnia
• wymienić przykłady postaci realistycznych i fantastycznych występujących w lekturze
• wypowiedzieć się na temat tego, jak długo trwały wydarzenia w Narnii, a ile czasu zajmowały w świecie, z którego pochodzą dzieci
• wytłumaczyć, dlaczego rodzeństwo początkowo nie wierzyło w opowieści Łucji
• porówanać życie rodzeństwa przed odkryciem Narnii i po nim
• opisać wygląd postaci, którą mógłby spotkać w Narnii
• wymyślić nazwę dla mieszkańca Narnii na podstawie opisu koleżanki lub kolegi
151. Bohaterowie opowieści
• wziąć udział w pracy grupy nad stworzeniem plakatu obrazującego wybraną osobę spośród rodzeństwa
• przedstawić Białą Czarownicę
• wymienić cechy charakteru Aslana
• scharakteryzować Edmunda i wyjaśnić, co sprawiło, że stał on się podatny na słowa Czarownicy
• wymienić wartości, którymi kierowało się rodzeństwo, pomagając mieszkańcom Narnii
• przeanalizować przemianę Edmunda
• porównać Narnię pod rządzami Czarownicy i po ich upadku
• wybierać swoją ulubioną postać i uzasadnić jej wybór
152. Walka dobra ze złem
• przestawić dwa obozy, na jakie byli podzieleni mieszkańcy królestwa Narnii i wyjaśnić, z czego to wynikało
• objaśnić, o co Piotr, Edmund, Zuzanna i Łucja walczyli z Białą Czarownicą
• wyjaśnić, kto w Narnii był uosobieniem zła i uzasadnia swoją odpowiedź
• wymienić przedstawione w utworze przedmioty, postacie lub wydarzenia, które wywołują skojarzenia ze znanymi baśniami
• wytłumaczyć przesłanie utworu
• określić, dlaczego w baśniach pojawiają się nierzeczywiste postacie, przedmioty, wydarzenia
153. W Narnii przygody nigdy się nie kończą!
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać postacie realistyczne i fantastyczne
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy bohaterów utworu
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów utworu
• określić postacie realistyczne i fantastyczne
• wyrazić swój sąd o bohaterach i ich zachowaniu
• porównać doświadczenia bohaterów z własnymi
• przedstawić inne powieści fantasy
• wyjaśnić, dlaczego powieści fantasy znajdują wielu czytelników
154. Jak napisać dedykację?
• zredagować dedykację według wzoru
• zredagować dedykację, uwzględniając konieczne elementy
• pisać krótko, zwięźle i konkretnie
• stosować zwroty grzecznościowe
• stosować odpowiednią kompozycję i układ graficzny
• zredagować dedykację odpowiednią do sytuacji i adresata
• uzasadnić, że dedykacja to tekst użytkowy przydatny w podtrzymywaniu więzi społecznych
• samodzielnie i zgodnie z wymogami dotyczącymi tej formy wypowiedzi zredagować oryginalną dedykację
155. Jak są powiązane wyrazy w zdaniu?
• zdefiniować związek główny i związki poboczne
• wskazać w zdaniu związek główny
• wskazywać związki wyrazowe
• wskazać w związkach wyrazowych wyrazy określane i określające
• wskazać w zdaniu związki poboczne
• tworzyć związki wyrazowe
• wypisać ze zdania związki poboczne
• rozwijać zdania pojedyncze nierozwinięte w zdania pojedyncze rozwinięte
• wskazywać w utworzonym zdaniu związek główny i związki poboczne
• pracując w grupie, ułożyć dialog tematycznie związany z kinematografią i wykorzystać w nim czasowniki, o których mowa w tekście Gramatyka w praktyce, s. 301
156. Martyna na dachu świata!
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterkę utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wskazać postacie realistyczne i fantastyczne
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• określa temat tekstu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy bohaterki utworu
• wskazuje zastosowane w tekście porównania i epitety
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w tekście
• określić cechy bohaterki
• wyrazić swój sąd o bohaterce i jej zachowaniu
• określić uczucia bohaterki
• określa funkcje wskazanych w tekście porównań i epitetów
• zaprezentować informacje o autorce dziennika
• zredagować wypowiedź zatytułowaną „Kartka z mojego dziennika”
157. Wyprawa pełna emocji, czyli Tomek i Huck na tropie skarbu
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować powieść przygodową
• zdefiniować nadawcę i odbiorcę komunikatu
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wymienić charakterystyczne cechy powieści przygodowej
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy bohaterów utworu
• określić tekst jako powieść przygodową
• określić nadawcę i odbiorcę komunikatu na skale
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze • określa cechy bohaterów
• opisać uczucia bohaterów
• podać inne przykłady powieści przygodowej
• zaprezentować informacje o autorze książki
• zachęcić rówieśników do przeczytania całej lektury, prezentując inne przygody Tomka Sawyera
158. i 159. Niezwykła tajemnica zamku
• czytać głośno i cicho
• wymienić bohaterów utworu
• wymienić najważniejsze wydarzenia przedstawione w utworze
• zdefiniować powieść przygodową
• czytać z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
• przedstawić bohaterów utworu
• przedstawić miejsce i czas wydarzeń
• sformułować 2–3 zdania na temat wydarzeń przedstawionych w utworze
• wymienić charakterystyczne cechy powieści przygodowej
• czytać głośno, wyraźnie i cicho
• określić narratora utworu
• opowiedzieć w kilku zdaniach o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić 2–3 cechy bohatera utworu
• określić tekst jako powieść przygodową
• czytać głośno, stosując odpowiednie tempo i intonację
• ciekawie opowiadać o wydarzeniach przedstawionych w utworze
• określić cechy bohaterów
• opisać uczucia Paragona w czasie nocnej wyprawy na zamek
• podać inne przykłady powieści przygodowej
• zredagować opowiadanie twórcze o dalszych losach Paragona lub wykonać ćwiczenie 8, s. 311
• wyczerpująco wypowiedzieć się na temat wydarzeń przedstawionych w utworze, odwołując się do znajomości całej lektury
160. Zgłębiamy tajniki pracy radiowców
• wymienić osoby tworzące audycje radiowe
• wyjaśnić pojęcia: emisja, ramówka, program cykliczny
• wymienić osoby tworzące audycje radiowe i określić ich pracę
• używać w zdaniach pojęć: emisja, ramówka, program cykliczny
• opisać pracę osób tworzących audycje radiowe
• określić cechy osób wykonujących zawody związane z radiem
• odróżniać rodzaje audycji radiowych
• wypowiadać się na temat swojej ulubionej audycji radiowej
• w wypowiedzi posługiwać się pojęciami: emisja, ramówka, program cykliczny
• wymienić osoby tworzące audycje radiowe i opisać ich pracę
• określić cechy osób wykonujących zawody związane z radiem
• ciekawie opowiadać o swojej ulubionej audycji radiowej
• wskazać podobieństwa i różnice między radiem a telewizją
• korzystając z internetu, ustalić dni i godziny nadawania audycji radiowych dla dzieci i młodzieży w dowolnej stacji radiowej
161. i 162. Tworzymy zdania złożone współrzędnie i podrzędnie
• zdefiniować zdania złożone współrzędnie
• zdefiniować zdania złożone podrzędnie
• zdefiniować zdania składowe w zdaniu złożonym
• układać zdania złożone ze zdań składowych
• wskazać zdanie złożone współrzędnie
• wskazać zdanie złożone podrzędnie
• wskazać zdania składowe w zdaniu złożonym
• wskazać zdanie nadrzędne i zdanie podrzędne w zdaniu złożonym podrzędnie
• odróżniać zdania złożone współrzędnie od zdań złożonych podrzędnie
• wskazać zdanie nadrzędne i zdanie podrzędne w zdaniu złożonym podrzędnie
• stosować odpowiednie spójniki, łącząc zdania pojedyncze w złożone
• odróżnić wykres zdania złożonego współrzędnie od wykresu zdania złożonego podrzędnie
• wykonywać wykresy zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie
• odróżniać zdania złożone współrzędnie od zdań złożonych podrzędnie i samodzielnie wykonywać ich wykresy
163. Gdzie postawić przecinek w zdaniu złożonym?
• wymienić zasady użycia przecinka w zdaniu
• wymienić spójniki, przed którymi należy postawić przecinek
• wymienić spójniki, przed którymi nie należy stawiać przecinka
• zastosować zasady użycia przecinka w zdaniu
• skorzystać ze słownika
• poprawnie oddzielać przecinkiem zdania składowe
• stosować przecinek zgodnie z zasadami interpunkcji
• bezbłędnie zapisać tekst z trudnościami interpunkcyjnymi (przecinek)
164. Kiedy mała, a kiedy wielka litera?
• wymienić zasady ortograficzne pisowni wielką literą imion, nazwisk, pseudonimów, przezwisk, tytułów, nazw świąt i dni świątecznych
• wymienić zasady pisowni małą literą nazw obrzędów i zwyczajów
• wymienić zasady pisowni wielką literą nazw państw, miast, dzielnic, regionów, mieszkańców państw, regionów, kontynentów i planet
• zastosować zasady ortograficzne pisowni wielką literą imion, nazwisk, pseudonimów, przezwisk, tytułów, nazw świąt i dni świątecznych
• stosować zasady pisowni małą literą nazw obrzędów i zwyczajów
• stosować zasady pisowni wielką literą nazw państw, miast, dzielnic, regionów, mieszkańców państw, regionów, kontynentów i planet
• wymienić zasady pisowni wielką literą nazw gwiazd, planet i ich mieszkańców
• wymienić zasady pisowni małą literą spójników i przyimków występujących wewnątrz tytułów
• wyszukiwać podane hasła w słowniku ortograficznym
• poprawnie zapisywać imiona, nazwiska, pseudonimy, przezwiska, tytuły, nazwy świąt i dni świątecznych
• poprawnie zapisywać wielką literą nazwy państw, miast, dzielnic, regionów, mieszkańców państw, regionów, kontynentów i planet
• stosować zasady pisowni wielką literą nazw gwiazd, planet i ich mieszkańców
• stosować zasady pisowni małą literą spójników i przyimków występujących wewnątrz tytułów
• korzystać ze słownika ortograficznego
• poprawnie zapisywać małą literą przymiotniki utworzone od nazw własnych
• poprawnie zapisywać wielką literą nazwy gwiazd, planet i ich mieszkańców
• samodzielnie korzystać ze słownika ortograficznego
• zapisać poprawnie wszystkie podane wyrazy z trudnościami ortograficznymi (pisownia wielką i małą literą)
• wyjaśnić, z czego wynika pisownia małą literą wyrazów ocean spokojny, japonka, węgierka
167. Jak artysta przedstawił pogodne życie?
• wymienić kolory występujące na obrazie
• wymienić postacie występujące na obrazie
• określić miejsce przedstawione na obrazie
• zaprezentować postacie przedstawione na obrazie
• określić czas i miejsce przedstawione na obrazie
• określić kolory dominujące na obrazie i źródło światła
• opisać miejsce przedstawione na obrazie
• opisać sytuacje przedstawione na obrazie
• opisać pejzaż i ukazane na obrazie postacie
• określić, czy obraz jest realistyczny, czy fantastyczny, uzasadnić swoje zdanie
• opisać dominujące na obrazie kolory, kształty, źródło światła
• opisać kompozycję obrazu
• określić nastrój, jaki wywołuje obraz
• określić nastrój obrazu i uczucia, jakie wywołuje, uzasadnić swoją wypowiedź
• omówić elementy sztuki plastycznej: plan, barwy, kompozycję, światło, ruch
• namalować własny obraz zatytułowany „Pogodne życie”
168. Zawód nauczyciel
• opowiedzieć o swoich emocjach i refleksjach związanych z piosenką Dzień jeden w roku
• określić nastrój panujący w utworze
• wskazać wartości związane z Wigilią Bożego Narodzenia
• objaśnić zastosowane w tekście przenośnie
• określić funkcję powtarzanych w utworze wersów i zwrotek
• odnaleźć nagranie piosenki w wykonaniu Czerwonych Gitar i opowiedzieć o swoich wrażeniach związanych z tym utworem
170. Czego dziadkowi do szczęścia potrzeba?
• wymienić bohaterów tekstu i krótko się o nich wypowiedzieć
• określić potrzeby oraz doświadczenia bohaterów tekstu i łączącą ich relację
• odczytać znaczenie frazeologizmu poczuć się jak w niebie
• w identyfikacji problematyki utworu odwołać się do własnych doświadczeń
• uczestniczyć w rozmowie na temat roli dziadków w życiu uczniów oraz sytuacji starszych osób we współczesnym świecie
171. Wielkanoc – święta pełne radości
• przedstawić tematykę utworu
• określić nastrój panujący w utworze
• zredagować świąteczne życzenia
• wskazać zastosowane w utworze środki stylistyczne: epitety, zdrobnienie, uosobienie
• określić funkcję środków stylistycznych w utworze
• wypowiada się na temat wielkanocnych zwyczajów i symboli
172. Jakie święto obchodzimy 3 maja?
• wskazać temat utworu i
• określić nastrój panujący w utworze
• odwołać się do własnych doświadczeń oraz wiedzy związanych ze świętem Konstytucji 3 maja
• objaśnić przenośnię
• uczestniczy w rozmowie na temat patriotyzmu
173. Mama – najpiękniejsza istota na świecie
• wymienić bohaterów tekstu
• określić stosunek narratora do jego mamy
• wskazać zastosowane w tekście sformułowania – bezpośredniego zwrotu do adresata i zwrotów charakterystycznych dla języka potocznego
• zredagować opis twarzy bliskiej mu osoby
• wyjaśnić funkcję zastosowanych w tekście sformułowań – bezpośredniego zwrotu do adresata i zwrotów charakterystycznych dla języka potocznego
• uczestniczyć w rozmowie na temat potrzeb
Klasa VI - ( wymagania na poszczególne oceny)
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
- niechętnie czyta zadane teksty,
- lektury poznaje poprzez adaptacje filmowe i streszczenia
, - płynnie czyta zadane teksty, teksty nowo poznane sylabizuje
, - nie zapamiętuje wszystkich istotnych informacji zawartych w czytanym tekście,
- wypowiada się niechętnie, w sposób zdawkowy, potocznym językiem, stosuje skróty myślowe,
- zna niektóre zasady wypowiedzi pisemnych: pamiętnika, opowiadania z dialogiem, listu oficjalnego, sprawozdania, zaproszenia
, - wyżej wymienione formy wypowiedzi redaguje częściowo zgodne z tematem, nieodpowiednio skomponowane, z licznymi błędami stylistycznymi, gramatycznymi, frazeologicznymi ortograficznymi, interpunkcyjnymi,
- ma problemy z opanowaniem pamięciowym zadanego tekstu, zna jedynie część, popełnia liczne pomyłki,
- rozróżnia w prostych zdaniach części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, przysłówek, popełniając błędy, z pomocą nauczyciela wskazuje przyimki, zaimki, spójniki,
- z pomocą nauczyciela rozpoznaje i nazywa części zdania, omawia związki wyrazów w zdaniu,
- zna nazwy rodzajów wypowiedzeń, ale nie potrafi ich samodzielnie wskazać,
- teksty opowiada, nie wskazuje ich głębszego sensu,
- bardzo słabo zna reguły ortograficzne dotyczące pisowni trudnych form czasowników, rzeczowników, przymiotników, pisowni wyrazów wielką i małą literą, pisowni „nie” z różnymi częściami mowy, pisowni wyrazów z „ó” –„u”, „ż”-„rz”, „ch” –„h’, pisowni rzeczowników zakończonych na –ia , -ja, pisowni cząstki „by”; nie potrafi ich stosować,
- słabo zna zasady interpunkcyjne stosowania przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym, kropki, pytajnika, wykrzyknika, znaków interpunkcyjnych w dialogach, stosowania kursywy i cudzysłowu,
- bierność na lekcjach, bazuje na pracy zespołu,
- pisze niestarannie, liczne skreślenia, brak akapitów,
- z pomocą nauczyciela opisuje dzieło plastyczne, - unika kontaktu z tekstami kultury, nie bierze udziału w przedstawieniach teatralnych, nie uważa na seansie filmowym.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
- czyta płynnie teksty zadane do domu,
- tekst nowo poznany czyta płynnie, w wolnym tempie bez dłuższych przerw, respektując znaki przestankowe,
- rozumie tekst czytany głośno i cicho,
- dość dobrze zna omawiane lektury,
- redaguje logiczne wypowiedzenia,
- wypowiada się na zadany temat, ma ubogi ale wystarczający zasób słownictwa,
- posługuje się językiem potocznym, popełnia błędy składniowe, powtarza wyrazy,
- zna zasady wypowiedzi pisemnych: pamiętnika, opowiadania z dialogiem, listu oficjalnego, sprawozdania, zaproszenia,
- wyżej wymienione formy wypowiedzi redaguje zgodne z tematem, nieodpowiednio skomponowane, błędami stylistycznymi, gramatycznymi, frazeologicznymi ortograficznymi, interpunkcyjnymi,
- wygłasza zadane teksty z pamięci w sposób odtwórczy, na ogół poprawnie artykułując, zdarzają się pomyłki,
- na ogół poprawnie rozróżnia w prostych zdaniach części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, przysłówek, na ogół poprawnie rozpoznaje przyimki, zaimki, spójniki,
- na ogół poprawnie rozpoznaje i nazywa części zdania, omawia związki wyrazów w zdaniu
, - zna nazwy rodzajów wypowiedzeń, potrafi je samodzielnie wskazać,
- teksty opowiada, wskazuje ich głębszy sens,
- zna reguły ortograficzne dotyczące pisowni trudnych form czasowników, rzeczowników, przymiotników, pisowni wyrazów wielką i małą literą, pisowni „nie” z różnymi częściami mowy, pisowni wyrazów z „ó” –„u”, „ż”-„rz”, „ch” –„h’, pisowni rzeczowników zakończonych na –ia , -ja, pisowni cząstki „by”, popełnia błędy w ich stosowaniu,
- na ogół zna zasady interpunkcyjne stosowania przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym, kropki, pytajnika, wykrzyknika, znaków interpunkcyjnych w dialogach, stosowania kursywy i cudzysłowu,
- bierność na lekcjach, słucha innych, ma problemy z dłuższym skupieniem uwagi bazuje na pracy zespołu, - pisze niestarannie, liczne skreślenia, brak akapitów,
- opisuje dzieło plastyczne,
- bierze udział w przedstawieniach teatralnych, uważa na seansie filmowym.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
- czyta płynnie teksty zarówno zadane do domu, jak i nowo poznane,
- obejmuje logiczne następstwo zdarzeń, wskazuje przeżycia i stany psychiczne bohaterów,
- dobrze rozumie tekst czytany głośno i cicho,
- dobrze zna omawiane lektury, wskazuje konteksty interpretacyjne; potrafi wskazać fragmenty ważne dla poruszanych problemów,
- wygłasza zadane teksty z pamięci w sposób twórczy, poprawnie artykułując interpretuje tekst, zdarzają się drobne pomyłki,
- dobrze zna zasady wypowiedzi pisemnych: pamiętnika, opowiadania z dialogiem, listu oficjalnego, sprawozdania, zaproszenia,
- wyżej wymienione formy wypowiedzi redaguje zgodne z tematem, odpowiednio skomponowane, z drobnymi błędami stylistycznymi, gramatycznymi, frazeologicznymi ortograficznymi, interpunkcyjnymi,
- wygłasza zadane teksty z pamięci w sposób twórczy, poprawnie artykułując, interpretuje tekst, zdarzają się drobne pomyłki
, - poprawnie rozróżnia w zdaniach części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, przysłówek, poprawnie rozpoznaje przyimki, zaimki, spójniki,
- dobrze rozpoznaje i nazywa części zdania, omawia związki wyrazów w zdaniu, sporządza wykresy zdań,
- zna nazwy rodzajów wypowiedzeń, potrafi je samodzielnie wskazać i świadomie przekształcać, - chętnie wypowiada się na temat tekstów kultury, wskazuje ich głębszy sens, stosuje odpowiednie słownictwo przedmiotu,
- dobrze zna reguły ortograficzne dotyczące pisowni trudnych form czasowników, rzeczowników, przymiotników, pisowni wyrazów wielką i małą literą, pisowni „nie” z różnymi częściami mowy, pisowni wyrazów z „ó” –„u”, „ż”-„rz”, „ch” –„h’, pisowni rzeczowników zakończonych na –ia , -ja, pisowni cząstki „by”, popełnia drobne błędy w ich stosowaniu,
- dobrze zna i stosuje zasady interpunkcyjne stosowania przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym, kropki, pytajnika, wykrzyknika, znaków interpunkcyjnych w dialogach, stosowania kursywy i cudzysłowu,
- aktywność na lekcjach, uważnie słucha innych, zabiera głos, nawiązuje kulturalny kontakt z innymi, pracuje na rzecz zespołu,
- pisze starannie, bez skreśleń, stosuje akapity,
- starannie opisuje i interpretuje dzieło plastyczne,
- chętnie bierze udział w przedstawieniach teatralnych i seansach filmowych
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
- czyta głośno, wyraźnie, płynnie, z uwzględnieniem znaków przestankowych, akcentów logicznych, właściwego tempa,
- rozumie istotny sens wraz ze szczegółami tekstu czytanego na głos i po cichu,
- bardzo dobrze zna lektury, dostrzega konteksty interpretacyjne, potrafi wskazać fragmenty ważne dla poruszanych problemów, bierze udział w konkursach czytelniczych,
- bezbłędnie wygłasza z pamięci wiersz lub fragment prozy, uwydatnia sens wygłaszanego tekstu, poprawnie artykułuje głoski, zachowuje odpowiednie tempo i rytm, trafny akcent logiczny, bierze udział w szkolnych i pozaszkolnych konkursach recytatorskich,
- bardzo dobrze zna zasady wypowiedzi pisemnych: pamiętnika, opowiadania z dialogiem, listu oficjalnego, sprawozdania, zaproszenia,
- wyżej wymienione formy wypowiedzi potrafi zredagować zachowując całkowitą zgodność z tematem, poprawną kompozycję, bogate słownictwo, poprawne związki wyrazowe, zastosowanie synonimów w celu eliminacji zbędnych powtórzeń, strona graficzna – bez zastrzeżeń, akapity, dopuszczalny jeden błąd ortograficzny,
- poprawnie rozróżnia w zdaniach części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, przysłówek, poprawnie rozpoznaje przyimki, zaimki, spójniki
, - bardzo dobrze rozpoznaje i nazywa części zdania, omawia związki wyrazów w zdaniu, sporządza wykresy zdań
, - bardzo dobrze potrafi rozpoznać wypowiedzenia różnego typu i świadomie je przekształcać,
- chętnie wypowiada się na temat tekstów kultury, wskazuje ich głębszy sens, stosuje odpowiednie słownictwo przedmiotu,
- bardzo dobrze zna reguły ortograficzne dotyczące pisowni trudnych form czasowników, rzeczowników, przymiotników, pisowni wyrazów wielką i małą literą, pisowni „nie” z różnymi częściami mowy, pisowni wyrazów z „ó” –„u”, „ż”-„rz”, „ch” –„h’, pisowni rzeczowników zakończonych na –ia , -ja, pisowni cząstki „by”, potrafi je zastosować,
- bardzo dobrze zna i stosuje zasady interpunkcyjne stosowania przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym, kropki, pytajnika, wykrzyknika, znaków interpunkcyjnych w dialogach, stosowania kursywy i cudzysłowu,
- aktywność na lekcjach, uważnie słucha innych, zabiera głos ,nawiązuje kulturalny kontakt z innymi, pracuje na rzecz zespołu , pełni funkcje lidera,
- pisze bardzo starannie, bez skreśleń, stosuje akapity
, - starannie opisuje i twórczo interpretuje dzieło plastyczne
, - chętnie bierze udział w przedstawieniach teatralnych i seansach filmowych.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
Opanował umiejętności na ocenę bardzo dobrą oraz:
- samodzielnie pogłębia swoją wiedzę z zakresu przedmiotu poprzez wartościową lekturę,
- proponuje oryginalne rozwiązania problemów poruszanych na lekcji,
- propaguje swoją postawą współuczestnictwo w kulturze, biorąc aktywny udział w konkursach i innych przedsięwzięciach z zakresu przedmiotu (recytacjach, inscenizacjach),
- ma znaczące osiągnięcia w konkursach wiedzy z języka polskiego na poziomie gminnym i powiatowym,
- swoją postawą do przedmiotu zachęca innych uczniów do pogłębiania wiedzy i umiejętności z języka polskiego, a także do współuczestniczenia w kulturze.
NA ZAKOŃCZENIE KLASY VII Uczeń powinien opanować treści wymagane w klasach IV–VI, a ponadto:
W zakresie kształcenia literackiego i kulturowego uczeń:
• wyszukuje w tekście potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu, porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie,
• dostrzega różnice między literaturą piękną a innymi rodzajami piśmiennictwa,
• rozróżnia rodzaje i gatunki literackie (w tym pamiętnik, komedię, fraszkę, sonet, pieśń, tren, balladę, epopeję, tragedię),
• rozpoznaje w utworze środki stylistyczne (neologizm, eufemizm, porównanie homeryckie, inwokacja, symbol, alegoria) i określa ich funkcje,
• rozpoznaje gatunki dziennikarskie (reportaż, wywiad, artykuł, felieton) i określa ich podstawowe cechy, • rozpoznaje w utworach rodzaje komizmu i określa ich funkcje,
• rozpoznaje w tekście ironię i określa jej funkcję,
określa problematykę egzystencjalną w tekście i poddaje ją refleksji,
• uwzględnia w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty,
• wykorzystuje w interpretacji tekstów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze,
• określa wartości etyczne i estetyczne w tekstach kultury,
recytuje utwór literacki w interpretacji zgodnej z jego tematem i stylem,
• interpretuje dzieła sztuki (obraz, grafika, rzeźba, fotografia),
• znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych.
W zakresie kształcenia językowego uczeń:
• zna mechanizm uproszczeń i upodobnień fonetycznych, zaniku dźwięczności w wygłosie i rozumie ich znaczenie dla wymowy i pisowni,
• w wyrazie pochodnym wskazuje temat słowotwórczy i formant; określa rodzaje formantów i wskazuje ich funkcje w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym, rozróżnia realne i słowotwórcze znaczenie wyrazu; rozpoznaje rodzinę wyrazów, łączy wyrazy pokrewne, wskazuje rdzeń,
• zna zasady tworzenia wyrazów złożonych, odróżnia ich typy,
• rozpoznaje imiesłowy, rozumie zasady ich tworzenia i odmiany, poprawnie stosuje imiesłowowy równoważnik zdania i rozumie jego funkcje; przekształca go na zdanie złożone i odwrotnie,
• rozróżnia wypowiedzenia wielokrotnie złożone,
• odróżnia mowę zależną i niezależną, przekształca mowę zależną na niezależną i odwrotnie,
• rozumie i stosuje zasady dotyczące wyjątków od reguły polskiego akcentu,
• dostrzega zróżnicowanie słownictwa, rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu, wyrazy rodzime i zapożyczone,
• zna typy skrótów i skrótowców – określa ich funkcje w tekście,
• rozpoznaje nazwy osobowe i miejscowe, używa poprawnie ich form gramatycznych,
• rozumie znaczenie homonimów,
• wyróżnia środowiskowe i regionalne odmiany języka,
• rozróżnia treść i zakres znaczeniowy wyrazu, rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje podstawowe style funkcjonalne,
• zna zasady grzeczności językowej i stosuje ją w wypowiedziach,
• rozróżnia normę językową wzorcową oraz użytkową i stosuje się do nich,
• rozumie, na czym polega błąd językowy,
• wykorzystuje wiedzę o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych,
• poprawnie przytacza cudze wypowiedzi, stosując odpowiednie znaki interpunkcyjne, wykorzystuje wiedzę o różnicach w pisowni samogłosek ustnych i nosowych, spółgłosek twardych i miękkich, dźwięcznych i bezdźwięcznych,
• zna i stosuje w praktyce zasady pisowni wyrazów nieodmiennych i pisowni partykuły „nie” z różnymi częściami mowy.
W zakresie tworzenia wypowiedzi uczeń:
• tworzy wypowiedź, zachowując zasady kompozycji, budowy akapitu jako spójnej całości myślowej oraz spójności językowej między akapitami,
• redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi,
• funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę,
• wykorzystuje znajomość tezy i hipotezy oraz argumentów przy redagowaniu rozprawki oraz innych tekstów argumentacyjnych,
• odróżnia przykład od argumentu,
• przeprowadza wnioskowanie jako element wywodu argumentacyjnego,
• rzeczowo uzasadnia własne zdanie w dyskusji,
• rozpoznaje w wypowiedziach środki perswazji i manipulacji oraz określa ich funkcje,
• zna i stosuje zasady etyki wypowiedzi
• tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: recenzja, rozprawka, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, przemówienie, wywiad,
• wykonuje przekształcenia na tekście cudzym: skraca, streszcza, rozbudowuje i parafrazuje, formułuje pytania do tekstu,
• dokonuje interpretacji głosowej tekstów.
W zakresie samokształcenia uczeń:
• korzysta z informacji, respektując prawa autorskie,
• rozwija swoje uzdolnienia i zainteresowania,
• uczestniczy w życiu kulturalnym swojego regionu,
• realizuje projekty edukacyjne,
• przygotowuje prezentacje, wykorzystując technologie multimedialne,
• samodzielnie prezentuje wyniki swojej pracy,
• systematycznie się uczy,
• pogłębia wiedzę przedmiotową poprzez udział w wykładach, konkursach,
• potrafi formułować opinie i rozwija umiejętność krytycznego myślenia
OCENA CELUJĄCA
Uczeń:
• opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
• samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności,
• czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej,
• posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie,
• aktywnie uczestniczy w lekcjach (pełni funkcję asystenta nauczyciela) i zajęciach pozalekcyjnych,
• z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim,
• tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym,
• odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów,
• wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe,
• współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera,
• wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
OCENA BARDZO DOBRA
Uczeń:
• opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
• samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności,
• czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji,
• posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie,
• aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych,
• bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim,
• tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym,
• aktywnie uczestniczy w lekcjach,
• wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe
OCENA DOBRA
Uczeń:
• w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
• samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela – trudne,
• czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje,
• w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych,
• bierze czynny udział w lekcji,
• wykonuje prace domowe, czasem także nieobowiązkowe.
OCENA DOSTATECZNA
Uczeń:
• częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
• samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela,
• odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego,
• w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne; wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo,
• wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana,
• niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację,
• rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach,
• wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy.
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Uczeń:
• opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej,
• większość zadań, nawet bardzo łatwych, wykonuje jedynie przy pomocy nauczyciela,
• czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji,
• ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru,
• nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów,
• w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań,
• nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia nauczyciela,
• pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy,
• często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje próby.
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny – NOWE Słowa na start! dla klasy 6 szkoły podstawowej
Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Magdaleny Lotterhoff, będącego propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku NOWE Słowa na start! do klasy 6. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen.
Numer i temat lekcji
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca)
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą oraz:
Wymagania rozszerzające
(ocena dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną oraz:
Wymagania dopełniające
(ocena bardzo dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą oraz:
Wymagania wykraczające
(ocena celująca)
Uczeń: potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą oraz:
2. Inni, obcy, tacy sami?
• opisuje obraz
• omawia kompozycję obrazu
• charakteryzuje postacie przestawione na obrazie
• wypowiada się na temat specyfiki komiksu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• wyraża własny sąd o obrazie
• bierze udział w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie
3. i 4. Wyobcowanie
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wyjaśnia pojęcia: akcja, wątek, fabuła jednowątkowa, fabuła wielowątkowa, narrator
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• omawia problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa doświadczenia bohaterów i porównuje je z własnymi
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• podejmuje dyskusję na temat wyobcowania i tolerancji
5. Zmartwienia
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wyjaśnia pojęcia: związek frazeologiczny
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• nazywa uczucia, których doświadcza bohaterka
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• podejmuje dyskusję na temat sposobu traktowania osób z niepełnosprawnością
6. Czym jest starość?
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• określa problematykę utworu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje znaczenie puenty utworu
• podejmuje dyskusję na temat sposobu postrzegania ludzi starych
7. Tolerancja religijna
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• określa tematykę fragmentu
• omawia specyfikę miejsca akcji
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• nazywa uczucia, których doświadcza bohaterka
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• przedstawia informacje na temat jednej z religii wymienionych we fragmencie
• podejmuje dyskusję na temat tolerancji religijnej
8. i 9. Co już wiemy o odmiennych częściach mowy?
• rozpoznaje i wskazuje odmienne części mowy
• odróżnia części mowy odmienne od nieodmiennych
• wymienia kategorie gramatyczne poszczególnych części mowy
• rozpoznaje formę wskazanej części mowy
• stosuje właściwe formy odmiennych części mowy w kontekście
10., 11., 12., 13. i 14.
Rafał Kosik,
Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych ludzi
• relacjonuje treść lektury, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• charakteryzuje narratora
• wyjaśnia pojęcie: powieść fantastycznonaukowa (science fiction)
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne
• rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworze
• charakteryzuje bohaterów pierwszoplanowych
• określa tematykę utworu
• nazywa wrażenia, które wzbudza w nim czytany tekst
• określa problematykę utworu
• nazywa uczucia, których doświadczają bohaterowie
• określa doświadczenia głównych bohaterów i porównuje je z własnymi
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• wskazuje wartości w utworze i określa wartości ważne dla bohaterów
• wypowiada się na temat rozwoju techniki i jej wpływu na życie codzienne, wskazuje wady i zalety
• podejmuje dyskusję na temat sztucznej inteligencji
• tworzy opowiadanie w konwencji science-fiction
15. i 16. Jak redaguje charakterystykę?
• wskazuje różnice pomiędzy charakterystyką a opisem postaci
• odnajduje w tekście przykłady ilustrujące wskazane cechy charakteru
• przygotowuje materiały do napisania charakterystyki
• tworzy plan charakterystyki wskazanego bohatera literackiego
• tworzy charakterystykę wskazanego bohatera literackiego
• stosuje zasady budowania akapitów
17. Wpływ otoczenia
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wyjaśnia pojęcie: stereotyp
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• uczestniczy w dyskusji na temat stereotypowego postrzegania innych ludzi
• przedstawia wybrany stereotyp
18. Jak korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny?
• odnajduje hasło w słowniku poprawnej polszczyzny
• wyszukuje w słowniku potrzebne informacje
• wykorzystuje słownik poprawnej polszczyzny przy tworzeniu tekstów
• przygotowuje wyjaśnienia, które pomagają zrozumieć przyczynę danej formy zapisu
19. Wykluczenie
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• odnosi problematykę fragmentu do swoich własnych doświadczeń
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• bierze udział w dyskusji na temat przyczyn wykluczania niektórych osób
20. Człowiek wobec świata
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• określa problematykę utworu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje wiersz
• uczestniczy w dyskusji na temat zagrożeń, jakie dla relacji międzyludzkich niesie ze sobą rozwój technologii
21. Tęsknota
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wyjaśnia pojęcie: uchodźca
• określa tematykę fragmentu
• wyjaśnia przyczyny, dla których bohaterowie musieli opuścić swój dom
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa doświadczenia bohaterów i porównuje je z własnymi
• omawia funkcję specyficznego języka, którym posługuje się narrator
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• interpretuje metaforyczne wypowiedzi babci
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• podejmuje dyskusję na temat priorytetów, którymi kieruje się człowiek, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia
22. Pisownia trudnych form rzeczowników i przymiotników
• relacjonuje zasady pisowni zakończeń -dztwo, -dzki oraz -ctwo, -cki
• wyjaśnia przyczyny zapisu podanych wyrazów
• wskazuje właściwe formy wyrazów
• tworzy poprawne przymiotniki od podanych rzeczowników
23. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: narrator, powieść, świat przedstawiony, akcja, wątek, fabuła jednowątkowa, powieść fantastycznonaukowa, charakterystyka, pisownia trudnych form rzeczowników i przymiotników, odmienne części mowy, rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, słownik poprawnej polszczyzny
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
25. Trudne sprawy
• opisuje obraz
• nazywa barwy użyte przez malarza
• omawia kompozycję obrazu
• charakteryzuje postacie przedstawione na obrazie
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• wyraża własny sąd o obrazie
• interpretuje funkcję barw
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury podejmującymi podobną problematykę
26. Ważne pytania
• relacjonuje treść fragmentu
• przytacza pytania zadane w tekście
• wyjaśnia, na czym polega pytanie filozoficzne
• definiuje pojęcie szczęścia
• wyraża własną opinię na temat zagadnień poruszonych w tekście
• formułuje inne pytania filozoficzne
27. Poetycki obraz jesieni
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• określa nastrój utworu
• określa problematykę utworu
• wyjaśnia znaczenia dosłowne i przenośne tekstu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• przywołuje i interpretuje inne teksty przedstawiające jesień
28. Grypa duszy
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• określa tematykę fragmentu
• wyjaśnia przyczyny, dla których dziadek podjął decyzję o przeprowadzce
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• podejmuje dyskusję na temat przyczyn melancholii
• omawia obraz Fredericka Cayley Robinsona
29. Dzieciństwo wobec dorosłości
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego i adresata lirycznego
• określa nastrój utworu
• określa problematykę utworu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje i omawia różnice pomiędzy dorosłością a dzieciństwem
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• omawia inne teksty kultury prezentujące obraz dzieciństwa
30. Strata bliskiej osoby
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcia: narracja pierwszoosobowa, narracja trzecioosobowa, pytanie retoryczne
• określa tematykę fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• przywołuje i interpretuje inne teksty kultury poruszające temat śmierci
31. Jak opisuje przeżycia wewnętrzne?
• wymienia cechy opisu przeżyć wewnętrznych
• przygotowuje materiały do opisu przeżyć wewnętrznych
• redaguje plan opisu przeżyć wewnętrznych
• redaguje pełny, spójny i poprawny opis przeżyć wewnętrznych
• stosuje zasady budowania akapitów
32. Pierwsza miłość
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcia: narracja pierwszoosobowa, narracja trzecioosobowa, pytanie retoryczne
• określa tematykę fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat zachowań osób zakochanych
• redaguje opis przeżyć wewnętrznych Kaśki
33. Czym różnią się czasowniki dokonane od niedokonanych?
• wyjaśnia pojęcia: czasowniki dokonane, czasowniki niedokonane
• uzupełnia zdania właściwymi formami czasowników
• wskazuje formy dokonane w tekście
• tworzy czasowniki dokonane od niedokonanych
• stosuje czasowniki dokonane i niedokonane w odpowiednim kontekście
34. Jaką funkcję pełnią czasowniki w stronie czynnej i biernej?
• wyjaśnia pojęcia: strona czynna, strona bierna, czasowniki przechodnie, czasowniki nieprzechodnie
• wskazuje zdania, w których podmiot nie jest wykonawcą czynności
• przekształca czasowniki ze strony czynnej na bierną i z biernej na czynną
• wskazuje czasowniki nieprzechodnie
• wymienia sytuacje, w których używa się strony biernej i wyjaśnia dlaczego
35. Pisownia trudnych form czasowników
• wyjaśnia pojęcie: bezokolicznik
• wskazuje różnice w wymowie i pisowni podanych bezokoliczników
• wyjaśnia zasady pisowni końcówek bezokoliczników
• tworzy formy osobowe do podanych bezokoliczników
• zapisuje bezokoliczniki od podanych form osobowych
• używa trudnych form czasowników w dłuższym tekście
38., 39.
Opis sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki
• wyjaśnia pojęcia: opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki
• wymienia elementy składające się na opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych i opis dzieła sztuki
• omawia sytuacje przedstawione na ilustracjach
• opisuje emocje postaci, przedstawionych na ilustracjach
• redaguje opis sytuacji na podstawie podanego planu
• opisuje uczucia i stany wewnętrzne bohaterów podanej sytuacji
• odnajduje w dowolnych źródłach symboliczne znaczenia wskazanych elementów, występujących na obrazach
• redaguje dobrze zorganizowany, jasny i zrozumiały opis sytuacji
• tworzy pogłębiony opis przeżyć wewnętrznych, trafnie nazywając uczucia oraz stany psychiczne, posługując się bogatym słownictwem
• przy opisie dzieła sztuki wnikliwie przedstawia elementy charakterystyczne, w sposób kompetentny omawia cechy artyzmu, ocenia i interpretuje dzieło sztuki, ujawniając wrażliwość
36. i 37. Samotność
Wieczór Anny Kamieńskiej:
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wyjaśnia pojęcie: anafora
Rutka Joanny Fabickiej:
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
Wieczór Anny Kamieńskiej:
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
Rutka Joanny Fabickiej:
• określa tematykę fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
Wieczór Anny Kamieńskiej:
• opowiada o problematyce utworu
• określa znaczenia dosłowne i przenośne w wierszu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
Rutka Joanny Fabickiej:
• określa problematykę fragmentu
• wskazuje elementy fantastyczne i określa ich funkcję
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
Wieczór Anny Kamieńskiej:
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
Rutka Joanny Fabickiej:
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• interpretuje przenośnię użytą we fragmencie
• omawia kontekst historyczny fragmentu książki Joanny Fabickiej
38. Jaką funkcję pełnią zaimki?
• wymienia rodzaje zaimków
• podaje zasady używania dłuższych i krótszych form zaimków
• używa zaimków w odpowiednim kontekście
• zastępuje różne wyrazy zaimkami
• tworzy odpowiednie formy zaimków
• wskazuje jakie części mowy zastępują podane zaimki
• używa dłuższych i krótszych form zaimków w odpowiednich kontekstach
39. Rodzinny kryzys
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcia: powieść detektywistyczna, szyfr
• określa tematykę fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• wymienia cechy powieści detektywistycznej w utworze
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• przedstawia wybraną powieść detektywistyczną
• redaguje opowiadanie z wątkiem detektywistycznym
40. Ludzie telewizji
• wymienia profesje związane z telewizją
• opisuje zadania osób zaangażowanych przy tworzeniu programów telewizyjnych
• nazywa cechy, którymi powinni się charakteryzować przedstawiciele poszczególnych profesji
• omawia specyfikę telewizji jako medium
41. Niewidzialne sprawy
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcia: teatr, fikcja literacka
• określa tematykę fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• wypowiada się na temat specyfiki teatru
• nazywa emocje, których doświadczają bohaterowie
• określa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat niewidzialnych ludzi i niewidzialnych spraw
42. Programy telewizyjne
• wymienia programy telewizyjne
• podaje przykłady programów telewizyjnych i klasyfikuje je do właściwych kategorii
• wymienia cechy programów telewizyjnych
• redaguje tekst informacyjny
• redaguje reklamę
43. Korzystanie z telefonu
• relacjonuje treść artykułu
• wyjaśnia pojęcia: e-higienia, fonoholizm
• określa temat i główną myśl tekstu
• wskazuje cechy artykułu prasowego we fragmencie
• odróżnia informacje o faktach od opinii
44. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: powieść detektywistyczna (kryminalna), narracja pierwszoosobowa, anafora, fikcja literacka, opis przeżyć wewnętrznych, pisownia trudnych czasowników, zaimki, czasowniki dokonane i niedokonane, strona czynna i bierna czasowników, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie, ludzie telewizji, programy telewizyjne
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
46. Jacy jesteśmy?
• opisuje obraz
• omawia kompozycję obrazu
• charakteryzuje postacie przestawione na obrazie
• omawia funkcję tła
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz
• interpretuje fakt umieszczenia na obrazie rzeźby Rodina
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• wyraża własny sąd o obrazie
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie
47. i 48. Bajki Ignacego Krasickiego
• wypowiada się na temat Ignacego Krasickiego
• wyjaśnia pojęcia: bajka, morał, epika, uosobienie
• relacjonuje treść bajek
• wskazuje uosobienia w bajkach i określa ich funkcję
• wskazuje w utworach cechy gatunkowe
• wskazuje i omawia morał w bajkach
• wskazuje wartości o których mowa w utworach
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę bajek do własnych doświadczeń
• omawia kontekst historyczny twórczości Ignacego Krasickiego
49. Prawda o ludziach zapisana w bajkach – Aleksander Fredro
• wyjaśnia pojęcia: bajka, morał, uosobienie
• relacjonuje treść bajki
• wskazuje uosobienie w bajce i określa jego funkcję
• wymienia cechy bajki
• podaje różnice pomiędzy bajką a baśnią
• wskazuje i omawia morał w baje
• wymienia wartości, o których mowa w utworze
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę bajki do własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu zaprezentowanego w bajce
50. Relacje międzyludzkie w krzywym zwierciadle
• wyjaśnia pojęcia: bajka, morał, uosobienie
• relacjonuje treść bajki
• wskazuje uosobienie w bajce i określa jego funkcję
• wymienia cechy bajki
• wskazuje i omawia morał w baje
• wymienia wartości, o których mowa w utworze
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę bajki do własnych doświadczeń
• redaguje bajkę
51. Jak korzystać ze słownika terminów literackich?
• odnajduje żądane hasło w słowniku terminów literackich
• przy redagowaniu tekstów korzystać ze słownika terminów literackich
• określa swoistość definicji słownikowych
• krytycznie ocenia pozyskane informacje
52. Kompleksy
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcia: wyrazy neutralne, wyrazy nacechowane emocjonalnie, zdrobnienia, zgrubienia
• określa tematykę fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• interpretuje zakończenie fragmentu
• uczestniczy w dyskusji na temat problematyki poruszonej we fragmencie
53. Jak dyskutować?
• wyjaśnia pojęcia: dyskusja, teza, hipoteza, argument, przykład
• podaje różnice pomiędzy tezą a hipotezą, argumentem a przykładem
• formułuje tezę bądź hipotezę do podanego problemu
• formułuje argumentację do podanej tezy
• rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji
• aktywnie uczestniczyć w dyskusji
54. Jak przygotowuje wypowiedź o charakterze argumentacyjnym?
• wyjaśnia pojęcia: teza, argumenty
• formułuje tezę do podanych argumentów
• wyjaśnia różnice pomiędzy argumentami odwołującymi się do faktów i logiki a argumentami emocjonalnymi
• wskazuje w podanym tekście argumenty oraz przykłady
• formułuje argumentację do podanej tezy
• wskazuje w podanym tekście argumenty odwołujące się do faktów i logiki oraz argumenty emocjonalne
• tworzy argumentację potwierdzającą podaną tezę oraz zaprzeczającą jej
55. Jak nas widzą inni?
• relacjonuje treść fragmentu
• rozpoznaje wypowiedź jako tekst nieliteracki
• charakteryzuje bohaterkę fragmentu
• określa temat i główną myśl tekstu
• odnosi doświadczenia bohaterki fragmentu do swoich
56. Refleksja o sobie samym
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• określa problematykę utworu
• wyjaśnia znaczenia dosłowne i przenośne w wierszu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• interpretuje obraz w kontekście wiersza
57. Co już wiemy o nieodmiennych częściach mowy?
• wymienia nieodmienne części mowy
• wymienia cechy nieodmiennych części mowy
• odróżnia nieodmienne części mowy od odmiennych
• tworzy przysłówki od podanych przymiotników
• rozpoznaje nieodmienne części mowy w tekście
• używa przysłówków w tekście
• posługuje się przyimkami i spójnikami w tekście
58. Jaką funkcję pełnią wykrzyknik i partykuła?
• wyjaśnia pojęcia: wykrzyknik i partykuła
• wymienia cechy nieodmiennych części mowy: wykrzyknika i partykuły
• odróżnia nieodmienne części mowy od odmiennych
• wskazuje w tekście partykuły i wykrzykniki
• używa partykuł i wykrzykników w tekście
59. Pisownia nie z różnymi częściami mowy
• relacjonuje zasady łącznej i rozdzielnej pisowni partykuły nie
• odnajduje w tekście błędne zapisy nie z różnymi częściami mowy
• uzasadnia pisownię nie z różnymi częściami mowy w podanych przykładach
• stosuje zasady poprawnej pisowni nie z różnymi częściami mowy we własnym tekście
60. Użycie dwukropka
• relacjonuje zasady używania dwukropka
• wskazuje w tekście, gdzie należy postawić dwukropek
• uzasadnia użycie dwukropka w podanych przykładach
• stosuje dwukropek we własnych tekstach
61. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: motto, apostrofa, bajka, morał, wypowiedź argumentacyjna, zasady dyskusji, nieodmienne części mowy, pisownia wyrazów z nie, dwukropek
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
63. Odkrywanie świata
• opisuje obraz
• określa miejsce, w którym znajdują się przedstawione postacie
• omawia kompozycję obrazu
• charakteryzuje postacie przestawione na obrazie
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• wyraża własny sąd o obrazie
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie
64., 65., 66., 67. i 68. W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza
• wypowiada się na temat Henryka Sienkiewicza
• relacjonuje treść lektury, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcie: powieść przygodowa
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne
• charakteryzuje bohaterów pierwszoplanowych oraz drugoplanowych
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• nazywa uczucia, których doświadczają bohaterowie
• określa problematykę utworu
• wskazuje cechy powieści przygodowej w utworze
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• przedstawia tło historyczne powieści
• wskazuje elementy zgodne z prawdą historyczną oraz te, które jej przeczą
69. Postrzeganie Afryki
• wyjaśnia pojęcia: mit, fakt, stereotyp
• relacjonuje treść artykułu
• określa temat i główną myśl tekstu
• przedstawia stereotypowy obraz Afryki
• konfrontuje przeczytane informacje z własnymi wyobrażeniami
• wyjaśnia przyczyny zakorzenienia stereotypów na temat Afryki
• przygotowuje prezentację o wybranym państwie afrykańskim
70. Kodeks turysty
• relacjonuje treść fragmentu
• określa temat tekstu
• dzieli tekst na części tematyczne
• wypowiada swoją opinię na temat zasad przedstawionych w tekście
• przygotowuje prezentację na temat wybranego kraju i jego specyfiki
71. Podróż oczami poety
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• wyjaśnia przyczynę zastosowania cudzysłowu
• określa nastrój utworu
• określa problematykę utworu
• określa znaczenia dosłowne i przenośne w wierszu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• sporządza notatkę na temat jednego z miast przedstawionych w wierszu
72. Różne rodzaje muzeów
• wymienia rodzaje muzeów
• opisuje specyfikę poszczególnych muzeów
• wymienia znane sobie muzea i przypisuje je do podanych kategorii
• opisuje wybrane muzeum
• przygotowuje prezentację o różnych rodzajach muzeów
73. i 74. Co już wiemy o częściach zdania?
• wymienia części zdania
• charakteryzuje poszczególne części zdania
• wskazuje w podanych zdaniach poszczególne części
• przekształca zdania tak, aby zastosuje inny rodzaj podmiotu
75. Jak wyrażamy oczekiwania?
• wylicza rodzaje perswazji
• definiuje perswazję
• charakteryzuje poszczególne rodzaje perswazji
• przyporządkowuje sposób wyrażania oczekiwań do sytuacji oraz osoby
• formułuje różne sposoby wyrażania oczekiwań
76. Znaki interpunkcyjne w dialogach
• wymienia zasady stosowania interpunkcji w dialogach
• wskazuje miejsca, w których należy postawić myślnik
• rozpoznaje, jakich znaków brakuje w podanym tekście
• tworzy dialog stosując zasady interpunkcyjne
77. Jak urozmaicić wypowiedź twórczą?
• definiuje wypowiedź twórczą
• wymienia elementy urozmaicające wypowiedź twórczą
• redaguje dialog urozmaicający akcję podanego tekstu
• wzbogaca podany tekst o elementy urozmaicające
• redaguje wypowiedź twórczą zawierającą elementy urozmaicające
78. Wspomnienia z podróży
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• ocenia relację państwa Bongrain z ich wakacyjnego wyjazdu
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat sposobów relacjonowania swoich przeżyć
79. Pisownia wyrazów wielką i małą literą
• wymienia zasady pisowni wielką i małą literą
• zapisuje prawnie podane wyrazy
• uzasadnia pisownię podanych słów
• tworzy tekst, w którym stosuje pisownię wyrazów wielką i małą literą
80. i 81. Znajomość języków
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcie: scenariusz filmowy
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohatera fragmentu
• wskazuje funkcję rodzaju narracji
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje elementy komizmu
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• redaguje scenariusz filmowy na podstawie podanego tekstu
• redaguje oryginalny scenariusz filmowy na podstawie własnego pomysłu
82. Człowiek wobec przestrzeni
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
• określa nastrój utworu
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• określa problematykę utworu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• omawia obraz Bernta Groenvolda w odniesieniu do omawianego wiersza
83. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: powieść przygodowa, wyrażanie oczekiwań (perswazja), scenariusz filmowy, wypowiedź twórcza, pisownia wielką i małą literą, znaki interpunkcyjne w dialogach, części zdania
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
85. Na skrzydłach fantazji
• opisuje obraz
• wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne
• omawia kompozycję obrazu
• charakteryzuje postać przestawioną na obrazie
• omawia funkcję namalowanej przestrzeni
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• wyraża własny sąd o obrazie
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie
86. Widzenie świata
• relacjonuje treść fragmentu
• określa tezę postawioną przez autora
• wymienia argumenty, którymi posłużył się autor
• wskazuje zabiegi, za pomocą których autor nawiązuje kontakt z czytelnikiem
• odnosi się do pytania postawionego na końcu tekstu
• podaje przykłady indywidualnego widzenia świata
87. Mowa muzyki
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcie: wyrazy dźwiękonaśladowcze
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu
• wskazuje elementy fantastyczne we fragmencie
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• omawia obraz Mary DeLave w kontekście fragmentu
88. Ludzie muzyki
• wymienia profesje związane z muzyką
• opisuje zadania osób zaangażowanych przy tworzeniu muzyki
• nazywa cechy, którymi powinni się charakteryzować przedstawiciele poszczególnych profesji
• omawia specyfikę muzyki jako dziedziny sztuki
89. Koncert Wojskiego
• streszcza fragment
• omawia świat przedstawiony fragmentu
• wymienia etapy, na które można podzielić Koncert Wojskiego
• wskazuje środki stylistyczne
• charakteryzuje język fragmentu
• omawia funkcję środków stylistycznych
• wymienia cechy wpływające na melodyjność fragmentu
• wyraża własną opinię o fragmencie
• wskazuje teksty kultury, w których muzyka pełni istotną rolę
90. Pisownia ą, ę oraz om, on, em, en
• wymienia zasady pisowni ą, ę oraz om, on, em, en
• uzupełnia wypowiedź podanymi czasownikami w odpowiednich formach
• wyjaśnia przyczyny zapisu podanych wyrazów
• tworzy tekst z użyciem poprawnych form
91., 92., 93., 94. i 95. John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem
• relacjonuje treść lektury, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• charakteryzuje narratora
• wyjaśnia pojęcie: powieść fantasy
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne
• rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworze
• charakteryzuje bohaterów pierwszoplanowych
• określa tematykę utworu
• nazywa wrażenia, które wzbudza w nim czytany tekst
• określa problematykę utworu
• wskazuje cechy powieści fantasy w utworze
• nazywa uczucia, których doświadczają bohaterowie
• wskazuje wartości w utworze i określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• określa doświadczenia głównych bohaterów i porównuje je z własnymi
• omawia inny tekst kultury w konwencji fantasy
• porównuje książkę z filmem Petera Jacksona
96. Jak redaguje opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy?
• definiuje opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy
• proponuje alternatywne zakończenie wybranej legendy lub baśni
• tworzy plan wydarzeń opowiadania twórczego
• tworzy opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy
97. Wyobraźnia
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego
• wskazuje środki stylistyczne
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• charakteryzuje problematykę utworu
• określa funkcję środków stylistycznych
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa nastrój utworu
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje znaczenie tytułu
• uczestniczy w dyskusji na temat funkcji wyobraźni w życiu
98. Pamiętny dzień
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu
• wyjaśnia funkcję rodzaju narracji
• wskazuje elementy fantastyczne
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje uosobienie oraz wyrazy dźwiękonaśladowcze i określa ich funkcje
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat powodów czytania książek
99. Zagadka Mony Lisy
• relacjonuje treść fragmentu
• opisuje obraz Leonarda da Vinci
• wymienia propozycje interpretacji obrazu Leonarda da Vinci
• określa główną myśl tekstu
• interpretuje ostatnie zdanie tekstu
• wypowiada się na temat zaprezentowanych wariacji na temat obrazu Mona Lisa
100. Co już wiemy o wypowiedzeniach?
• przedstawia podział wypowiedzeń
• wskazuje typy wypowiedzeń w tekstach
• przekształca równoważniki zdań w zdania
• łączy wypowiedzenia tak, aby powstały zdania złożone
• zdania pojedyncze nierozwinięte przekształca w zdanie pojedyncze rozwinięte
101. Jak łączą się wyrazy w zdaniu
• wymienia rodzaje związków wyrazowych
• definiuje rodzaje związków wyrazowych
• w zdaniu wskazuje wyrazy, które tworzą związki wyrazowe
• wskazuje wyrazy poza związkami w zdaniu
• klasyfikuje związki wyrazowe
102. Przecinek w zdaniu pojedynczym – przypomnienie wiadomości
• wymienia zasady stosowania przecinka w zdaniu pojedynczym
• w zdaniu wskazuje miejsca, w których powinien być przecinek
• koryguje zdania pojedyncze pod kątem interpunkcji
• tworzy teksty poprawnie stosując przecinki
103. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: podtytuł, wyrazy dźwiękonaśladowcze, środki stylistyczne (poetyckie), opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy, pisownia ą, ę oraz
en, em, on, om, przecinek w zdaniu pojedynczym, różne rodzaje wypowiedzeń, związki wyrazowe, wyrazy poza związkami
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
105. A było to dobre
• opisuje obraz
• nazywa barwy użyte przez malarza
• omawia kompozycję obrazu
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci
• interpretuje funkcję użytych barw
• przedstawia skojarzenia związane z obrazem
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• interpretuje wymowę obrazu
• wyraża własny sąd o obrazie
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury przedstawiającymi podobną problematykę
106. i 107. Co było na początku?
• relacjonuje treść fragmentu
• porządkuje informacje zaprezentowane w tekście
• wyjaśnia pojęcia: Biblia, Księga Rodzaju
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny
• omawia relacje pomiędzy Bogiem a człowiekiem we fragmencie
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego w wierszu
• wskazuje środki stylistyczne w wierszu
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia Boga
• wyjaśnia funkcję powtórzeń w tekście
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• omawia sposób przedstawienia Boga w wierszu
• określa problematykę utworu
• omawia funkcję środków stylistycznych w wierszu
• wyraża własny sąd na temat fragmentu
• interpretuje wiersz
• wyraża własny pogląd na temat wiersza
• porównuje sposób ukazania stworzenia świata w Biblii i w mitologii
108. Pierwsi ludzie
• relacjonuje treść fragmentu
• wyjaśnia pojęcia: Biblia, raj, Eden, związek frazeologiczny
• określa temat i główną myśl fragmentu
• odnosi opis Anny Kamieńskiej do pierwowzoru biblijnego
• omawia sposób przedstawienia Boga we fragmencie
• interpretuje znaczenie wyrażeń niedosłownych
• w kontekście przeczytanego fragmentu omawia obraz Erastusa Salisbury Fielda
109. Punkt widzenia
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcia: wyrazy neutralne, wyrazy nacechowane emocjonalnie, zdrobnienia, zgrubienia
• omawia sposób w jaki fragmenty odnoszą się do Biblii
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa temat fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi sposób przedstawienia Adama i Ewy do stereotypów dotyczących płci
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat: Skąd się biorą różnice w naszym
postrzeganiu rzeczywistości?
110. Motywy biblijne
• wymienia motywy biblijne obecne w kulturze
• omawia pochodzenie wskazanych motywów biblijnych
• wymienia związki frazeologiczne pochodzące z Biblii
• wyjaśnia znaczenie oraz pochodzenie oraz znaczenie związków frazeologicznych pochodzących z Biblii
• odnajduje motywy biblijne w tekstach kultury
• przygotowuje prezentację na temat wybranego motywu biblijnego
111. Czy ziarno wyda plon?
• relacjonuje treść przypowieści
• wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść
• wskazuje w tekście cechy gatunkowe
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie przypowieści
• wskazuje wartości zaprezentowane w przypowieści
• wyraża własny sąd o tekście
• uczestniczy w dyskusji na temat przyczyn dla których Jezus z Nazaretu posługiwał się przypowieściami
• omawia obraz Vincenta van Gogha w kontekście omawianej przypowieści
112. Ludzka dobroć
• relacjonuje treść przypowieści
• wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść
• określa tematykę przypowieści
• omawia zachowanie bohaterów fragmentu
• formułuje przesłanie przypowieści
• odnosi wydarzenie opisane we fragmencie do własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat okazywania współczucia i pomocy w codziennym życiu
113. Korzystanie z talentu
• relacjonuje treść przypowieści
• wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść, talent
• wskazuje w tekście cechy gatunkowe
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie przypowieści
• wskazuje wartości zaprezentowane w przypowieści
• wyraża własny sąd o tekście
• uczestniczy w dyskusji na temat wykorzystywania swoich możliwości
114. Wartość przygotowań
• relacjonuje treść przypowieści
• wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść, talent
• wskazuje w tekście cechy gatunkowe
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie przypowieści
• wskazuje wartości zaprezentowane w przypowieści
• wyraża własny sąd o tekście
• uczestniczy w dyskusji na temat okoliczności, w których należy zachować przezorność
115. Dobroczyńca ludzkości
• relacjonuje treść mitu
• wyjaśnia pojęcia: mit, mitologia, Olimp, Prometeusz, Zeus
• charakteryzuje bohatera fragmentu
• określa tematykę fragmentu
• podaje cechy mitu w podanym fragmencie
• wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim tekst
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• porównuje początki ludzkości przedstawione w Biblii i w mitologii
• wypowiada się na temat najważniejszych bogów greckich
116. i 117. Siła miłości
Mit o Orfeuszu i Eurydyce
• relacjonuje treść mitu
• wyjaśnia pojęcia: mit, mitologia, Tartar
Leopold Staff, Odys
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje adresata lirycznego
Mit o Orfeuszu i Eurydyce
• charakteryzuje bohaterów fragmentu
• określa tematykę mitu
• wskazuje cechy mitu w podanym fragmencie
Leopold Staff, Odys
• określa temat wiersza
• wskazuje środki stylistyczne
Mit o Orfeuszu i Eurydyce
• określa problematykę mitu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim tekst
Leopold Staff, Odys
• określa problematykę wiersza
• omawia funkcję środków stylistycznych
• określa nastrój wiersza
Mit o Orfeuszu i Eurydyce
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
Leopold Staff, Odys
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• wypowiada się na temat Odyseusza
• interpretuje utwór
• uczestniczy w dyskusji na temat tez postawionych w wierszu Leopolda Staffa
118. W świecie mitów
• wymienia najważniejsze postacie z mitologii
• opisuje najważniejsze postacie z mitologii
• wskazuje teksty kultury współczesnej, w której obecne są motywy biblijne
• omawia przyczyny wpływu mitologii na kulturę wieków późniejszych
• przedstawia wybrany tekst kultury zawierający odwołania do mitologii
119. Jan redaguje opowiadanie twórcze na podstawie mitu lub przypowieści?
• zdefiniuje opowiadanie twórcze na podstawie mitu czy przypowieści
• proponuje alternatywne zakończenie wybranego mitu lub przypowieści
• redaguje plan wydarzeń opowiadania twórczego
• redaguje opowiadanie twórcze na podstawie mitu czy przypowieści
120. Zasady postępowania
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohaterów utworu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat konieczności przestrzegania zasad
121. Tolerancja
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego
• wskazuje środki stylistyczne
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• określa problematykę utworu
• określa funkcję środków stylistycznych
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa nastrój utworu
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje znaczenie tytułu
• uczestniczy w dyskusji na temat wartości nadających życiu sens
122. Użycie nawiasu
• relacjonuje zasady używania nawiasu
• wyjaśnia, dlaczego w podanym tekście zastosowano nawiasy
• uzupełnia podany tekst o nawiasy
• redaguje tekst z użyciem nawiasów
123. Radość obdarowywania
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• wyjaśnia pojęcie: powieść obyczajowa
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu
• określa problematykę fragmentu
• nazywa emocje, których doświadczają bohaterowie
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu poruszonego we fragmencie
124. Pisownia wyrazów obcych
• wymienia sposoby zapisywania wyrazów obcego pochodzenia
• uzupełnia podany tekst odpowiednią formą wyrazu obcego
• uzupełnia podany tekst właściwie zapisanymi słowami obcego pochodzenia
• stosuje oryginalną oraz spolszczoną wersję zapisu wyrazów obcych
125. Jak rozpoznaje zdania złożone współrzędnie i podrzędnie?
• definiuje zdanie złożone
• wymienia cechy zdań złożonych współrzędnie i zdań złożonych podrzędnie
• rozpoznaje zdania złożone współrzędnie
• rozpoznaje zdania złożone współrzędnie
• nazywa rodzaje zdań złożonych
• wykonuje wykresy zdań złożonych
126. Jak rozpoznaje typy zdań złożonych współrzędnie?
• wymienia cechy różnych typów zdań współrzędnych
• rozpoznaje poszczególne typy zdań złożonych współrzędnie
• tworzy i zapisuje zdania złożone współrzędnie
• wykonuje wykresy zdań
127. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: powieść obyczajowa, pamiętnik, przypowieść, powtórzenie, opowiadanie twórcze na podstawie mitu lub przypowieści, pisownia wyrazów obcych, użycie nawiasu, zdanie złożone, zdanie złożone podrzędnie, zdania złożone współrzędnie (łączne, rozłączne, przeciwstawne, wynikowe)
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
129. Spotkania z naturą
• opisuje obraz
• nazywa barwy użyte przez malarza
• omawia kompozycję obrazu
• charakteryzuje postacie przestawione na obrazie
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia zwierząt
• nazywa wrażenia oraz skojarzenia, jakie wzbudza w nim obraz
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• interpretuje funkcję barw
• interpretuje tytuł obrazu
• wyraża własny sąd o obrazie
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury poruszającymi podobną problematykę
130. Zdziwienie światem
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wskazuje środki stylistyczne
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• określa problematykę utworu
• wyjaśnia funkcję środków stylistycznych
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa nastrój utworu
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje znaczenie tytułu
• wymienia zaobserwowane przez siebie cuda natury
131. Uczucia zwierząt
• referuje treść artykułu
• wskazuje cechy artykułu prasowego w tekście
• określa temat tekstu
• określa główną myśl tekstu
• odróżnia informacje o faktach od opinii
• wskazuje i nazywa wartości opisane w artykule
• wyraża własny sąd o temacie artykułu
• wypowiada się na temat ostatniego zdania w artykule
• uczestniczy w dyskusji na temat sposobu traktowania zwierząt przez ludzi
132. Człowiek w cywilizowanym świecie
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wskazuje środki stylistyczne
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• określa problematykę utworu
• wyjaśnia funkcję środków stylistycznych
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• charakteryzuje nastrój utworu
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• uczestniczy w dyskusji na temat wpływu przemian cywilizacyjnych na człowieka
133. Co dziedziczymy?
• referuje treść komiksu
• wyjaśnia pojęcie: komiks
• omawia świat przedstawiony
• określa temat utworu
• charakteryzuje bohaterów komiksu
• określa problematykę utworu
• nazywa wrażenia, jakie budzi w nim komiks
• wskazuje wartości zaprezentowane w komiksie
• interpretuje zakończenie komiksu
• charakteryzuje komiks jako tekst kultury, wskazuje charakterystyczne dla niego cechy
• uczestniczy w dyskusji na temat wpływu przemian cywilizacyjnych na życie człowieka
134. Jak redaguje list oficjalny?
• definiuje list oficjalny
• wymienia części, z których składa się list oficjalny
• wybiera argumenty adekwatne do określonego listu oficjalnego
• przekształca podaną wiadomość w list oficjalny
• koryguje podany przykład listu oficjalnego
• redaguje list oficjalny
135. Jak kulturalnie się porozumiewać?
• wymienia cechy języka potocznego
• wymienia elementy składające się na etykietę językową
• wyjaśnia, w jakich sytuacjach używa się oficjalnej a w jakich – nieoficjalnej odmiany języka
• wskazuje różnice pomiędzy językiem mówionym a językiem pisanym
• posługuje się różnymi odmianami języka stosownie do sytuacji
136. Co już wiemy o głoskach i sylabach?
• odróżnia głoski od liter
• dzieli głoski na samogłoski i spółgłoski
• definiuje głoski, sylaby i litery
• odróżnia spółgłoski miękkie od twardych
• wskazuje słowa, w których litera i oznacza tylko miękkość głoski, w których – tworzy sylabę
137. Jak rozróżnić głoski dźwięczne i bezdźwięczne oraz ustne i nosowe?
• wymienia cechy głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych
• wymienia cechy głosek ustnych i nosowych
• wskazuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne w podanych wyrazach
• wskazuje głoski ustne i nosowe w podanych wyrazach
• odróżnia głoski dźwięczne od bezdźwięcznych oraz ustne od nosowych
• wskazuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne, ustne i nosowe w tekście
138. Jak akcentować wyrazy? Jak intonować zdania?
• wymienia sytuacje, kiedy akcentujemy wyrazy na trzecią i na czwartą sylabę od końca
• definiuje słowo: intonacja
• identyfikować akcent paroksytoniczny jako dominujący w języku polskim
• wskazuje akcent w podanych wyrazach
• czyta podany tekst poprawnie akcentując wszystkie wyrazy
139. i 140. Pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h
• wymienia zasady pisowni ó i u, rz i ż oraz ch i h
• uzupełnia podane słowa odpowiednimi literami
• podaje wyrazy pokrewne uzasadniające pisownię
• poprawnie zapisuje podane słowa
• tworzy tekst, w którym stosuje poprawną pisownię wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h
141. Człowiek i natura
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wskazuje środki stylistyczne
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• omawia sytuację liryczną
• określa problematykę utworu
• określa funkcję środków stylistycznych
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa nastrój utworu
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• wskazuje inne teksty kultury mówiące o sposobie postrzegania natury przez człowieka
142. Jak poprawnie używa średnika?
• wyjaśnia, do czego służy średnik w wypowiedziach
• wyjaśnia, w jakim celu został użyty średnik we wskazanym tekście
• uzupełnia podany tekst średnikami
• układa tekst z zastosowaniem średników
143. Walka z plastikiem
• referuje treść fragmentu
• wskazuje we fragmencie cechy artykułu prasowego
• określa temat tekstu
• określa główną myśl tekstu
• omawia funkcję śródtytułów
• odróżnić informacje o faktach od opinii
• wskazuje i nazywa wartości opisane w artykule
• wyraża własny sąd o temacie artykułu
• wyjaśnia, w jakim celu autor przywołuje dane wyrażone liczebnikami
• omawia fotografię umieszczoną w podręczniku w kontekście przeczytanego artykułu
144. Podsumowanie i powtórzenie
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: list oficjalny, pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, średnik, głoski (spółgłoski miękkie i twarde, funkcje litery i, głoski dźwięczne i bezdźwięczne, głoski ustne i nosowe), wymowa (zasady akcentowania, zasady intonacji)
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
146. Kartki z kalendarza
• opisuje obraz
• nazywa barwy użyte przez malarza
• omawia kompozycję obrazu
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci
• wskazuje problem przedstawiony na obrazie
• nazywa wrażenia oraz skojarzenia, jakie wzbudza w nim obraz
• formułuje problem przedstawiony na obrazie
• interpretuje funkcję barw
• interpretuje tytuł obrazu
• wyraża własny sąd o obrazie
• uczestniczy w dyskusji na temat sztuki w przestrzeni publicznej
147. 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości
• referuje treść fragmentu
• wyjaśnia pojęcie: patriotyzm
• określa temat fragmentu
• formułuje w punktach, na czym polega współczesny patriotyzm
• określa główną myśl tekstu
• wskazuje i nazywa wartości opisane w tekście
• omawia funkcję porównania do ogrodnika
• wyraża własny sąd o temacie artykułu
• uczestniczy w dyskusji na temat różnych sposobów postrzegania słowa: patriotyzm
148. 24 grudnia – Wigilia świąt Bożego Narodzenia
• referuje treść wiersza
• określa temat utworu
• wypowiada się na temat specyfiki wiersza Ludwika Jerzego Kerna
• omawia funkcję epitetów
• wyraża swoją opinię na temat wiersza
• omawia symbolikę ozdób choinkowych
• uczestniczy w dyskusji na temat różnych sposobów świętowania Bożego Narodzenia
149. 14 lutego – walentynki
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń
• omawia elementy świata przedstawionego
• wskazuje narratora
• określa tematykę fragmentu
• charakteryzuje narratora oraz bohatera fragmentu
• nazywa emocje, których doświadcza bohater
• określa problematykę fragmentu
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach
• odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń
• uczestniczy w dyskusji na temat przyczyn negatywnego nastawienia do walentynek
150, 2 kwietnia – Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci
• referuje treść listu
• określa temat listu
• wylicza, z czego składa się wyobraźnia według autorki listu
• wyjaśnia sformułowania metaforyczne użyte w liście
• omawia problematykę listu
• wyraża własny sąd o treści listu
• omawia książki, które najintensywniej zapadły mu w pamięć
151. Wielkanoc
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki
• wskazuje podmiot liryczny
• wskazuje środki stylistyczne
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• określa problematykę utworu
• wyjaśnia funkcję środków stylistycznych
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst
• określa nastrój utworu
• wyraża własny sąd na temat wiersza
• interpretuje utwór
• przedstawia różne sposoby świętowania Wielkanocy
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny – Nowe słowa na start, klasa 7
Numer i temat lekcji
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca)
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz:
Wymagania rozszerzające
(ocena dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz:
Wymagania dopełniające
(ocena bardzo dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz:
Wymagania wykraczające
(ocena celująca)
Uczeń: potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz:
2.
Oblicza miłości
• opisuje obraz
• podaje nazwy barw użytych przez malarza
• wyjaśnia, dlaczego bohaterowie przedstawieni na obrazie mają zasłonięte twarze
• przedstawia skojarzenia związane z obrazem
• interpretuje znaczenie barw
• wyraża swoją opinię na temat obrazu
• podejmuje dyskusję na temat komentarza artysty odnoszącego się do jego dzieł
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury poruszającymi temat miłości
3.
Twórca i jego czasy – Antoine de Saint-Exupéry
• wymienia najważniejsze elementy biografii Antoine’a de Saint-Exupéry’ego
• umiejscawia powstanie Małego Księcia w czasie
• charakteryzuje twórczość Antoine’a de Saint-Exupéry’ego
• wskazuje elementy autobiograficzne w książce
• wypowiada się na temat specyfiki Małego Księcia jako książki dla każdego
• wypowiada się na temat wydarzeń historycznych współczesnych autorowi
4., 5., 6., 7., 8.
Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę
(lektura obowiązkowa)
• relacjonuje treść utworu
• określa rodzaj literacki utworu
• wskazuje wydarzenia i sytuacje o charakterze baśniowym i realistycznym
• wyjaśnia znaczenie terminu przypowieść
• zapisuje wydarzenia w punktach
• wypowiada się na temat narracji w utworze
• charakteryzuje tytułowego bohatera
• charakteryzuje mieszkańców danych planet
• wskazuje przyczyny wyruszenia Małego Księcia w podróż
• opisuje wewnętrzną przemianę pilota
• wskazuje w utworze cechy przypowieści
• omawia relację pomiędzy Małym Księciem a różą
• wyjaśnia symbolikę danych mieszkańców planet
• interpretuje znaczenie aforyzmów znajdujących się w utworze
• interpretuje decyzję Małego Księcia o odejściu
• odnosi zachowania mieszkańców danych planet do świata dorosłych
• omawia symbolikę podróży w odniesieniu do utworu oraz w sensie ogólnym
• wypowiada się na temat relacji międzyludzkich w odniesieniu do utworu
• wypowiada się na temat znaczenia dzieciństwa w odniesieniu do utworu
• podejmuje dyskusję na temat obecności zachowań przedstawionych w utworze w świecie współczesnym
• omawia sposób przedstawienia relacji międzyludzkich w innych tekstach kultury
• porównuje utwór z jego ekranizacją w reżyserii Marka Osborne’a
9.
Miłość i śmierć
• referuje treść wiersza
• określa rodzaj literacki utworu
• wskazuje podmiot liryczny w utworze
• określa funkcję zwrotów do adresata
• interpretuje znaczenie wiersza
• wyjaśnia sens puenty utworu
• wypowiada się na temat sprzeczności zaprezentowanych w utworze
• podejmuje dyskusję na temat przyczyn i sensu lęku przed miłością
10.
To też miłość
• relacjonuje treść danych fragmentów
• przyporządkowuje tekst do właściwego rodzaju literackiego i uzasadnia swój wybór
• określa rodzaj narracji
• charakteryzuje główną bohaterkę
• wskazuje w utworze cechy literatury fantastycznej
• omawia funkcję elementów fantastycznych dla wymowy danych fragmentów
• interpretuje znaczenie danych fragmentów
• podejmuje dyskusję na temat skutków zetknięcia z cierpieniem
• wypowiada się na temat różnych rodzajów miłości, wskazując przykłady z wybranych tekstów kultury
11.
Twórca i jego czasy – Juliusz Słowacki
• wymienia najważniejsze elementy biografii Juliusza Słowackiego
• umiejscawia romantyzm w czasie
• wymienia najważniejsze cechy epoki romantyzmu
• charakteryzuje twórczość Juliusza Słowackiego
• wskazuje powiązania pomiędzy twórczością Juliusza Słowackiego a światopoglądem epoki
• analizuje obraz Friedricha pod kątem cech romantycznych
12., 13., 14., 15., 16.
Juliusz Słowacki, Balladyna
(lektura obowiązkowa)
• relacjonuje treść dramatu
• wskazuje cechy dramatu
• określa czas i miejsce zdarzeń
• dokonuje podziału bohaterów na bohaterów realistycznych i bohaterów fantastycznych
• zapisuje w punktach historię zbrodni Balladyny
• charakteryzuje Balladynę
• charakteryzuje Goplanę
• wskazuje sceny komiczne i tragiczne
• omawia cechy gatunkowe tragedii
• określa funkcję świata fantastycznego w utworze
• charakteryzuje różne sposoby sprawowania władzy przedstawione w utworze
• określa funkcję ironii w dramacie
• opisuje ewolucję Balladyny
• wyjaśnia, na czym polega tragizm tytułowej bohaterki
• wyjaśnia symboliczne znaczenie korony Popielów
• opisuje scenę sądu i śmierci tytułowej bohaterki
• analizuje wskazany plakat teatralny
• formułuje na podstawie dramatu uniwersalne prawdy o ludzkiej psychice
• omawia nawiązania kulturowe obecne w dramacie
17.
Prawdziwa miłość
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• określa rodzaj literacki fragmentów utworu
• wypowiada się na temat narracji fragmentów utworu
• wypowiada się na temat uczucia łączącego bohaterów
• omawia emocje bohaterów
• interpretuje tytuł
• analizuje sposób, w jaki bohaterowie mówią o chorobie
• podejmuje dyskusję na temat opłacalności emocjonalnego angażowania się, w sytuacji gdy istnieje ryzyko utraty kochanej osoby
18.
Jak budować akapity i skomponować tekst
• przedstawia elementy kompozycji wypowiedzi argumentacyjnej
• wskazuje cechy dobrze skomponowanego tekstu
• wymienia cechy składające się na wewnętrzną spójność wypowiedzi
• organizuje tekst, nie zawsze zachowując logikę
• formułuje plan wypowiedzi argumentacyjnej
• porządkuje podaną wypowiedź
• wskazuje w podanym tekście zdanie główne akapitu
• tworzy wewnętrznie uporządkowane wypracowanie o umiarkowanym stopniu spójności
• koryguje dane wypracowanie
• formułuje wstęp do wypracowania
• tworzy wewnętrznie uporządkowane, na ogół spójne wypracowanie
• tworzy wewnętrznie uporządkowane, spójne wypracowanie
19.
Jak uzasadniać swoje zdanie
• odróżnia argument od przykładu
• w podanym tekście wskazuje tezę, argumenty i przykłady
• formułuje argumenty do podanej tezy
• podaje przykłady do argumentów
• formułuje wypowiedź o wnikliwej i konsekwentnej argumentacji, popartą trafnymi przykładami
20., 21.
Teatr
• omawia specyfikę teatru starożytnej Grecji
• wyjaśnia znaczenie terminu przedstawienie realistyczne
• wskazuje zmiany, jakie zaszły w rozwoju teatru
• rozpoznaje elementy języka teatru w przedstawieniu
• omawia specyfikę teatru elżbietańskiego
• wskazuje cechy teatru antycznego obecne współcześnie
• omawia relacje pomiędzy dramatem a teatrem
• omawia specyfikę teatru współczesnego
• wyjaśnia znaczenie terminu przedstawienie awangardowe
• interpretuje wybrane przedstawienie teatralne
• wypowiada się na temat roli reżysera w interpretacji tekstu dramatycznego
• podejmuje dyskusję na temat granic wolności reżysera w interpretacji tekstu dramatycznego
• pisze recenzję przedstawienia teatralnego
22.
Fonetyka – przypomnienie i uzupełnienie wiadomości
• wyjaśnia znaczenie terminów: głoska, spółgłoska, samogłoska, litera
• dokonuje podziału wyrazu na głoski
• wskazuje w wyrazie samogłoski i spółgłoski
• określa funkcję głoski i w podanych wyrazach
• zapisuje wymowę wyrazu i wskazuje różnice pomiędzy wymową a pisownią
• na ogół poprawnie wymawia wyrazy
• dokonuje poprawnego podziału wyrazu
• poprawnie wymawia wyrazy
• koryguje błędną wymowę wyrazów
• układa zdania ćwiczące wymowę
23.
Upodobnienia i uproszczenia fonetyczne
• wyjaśnia znaczenie terminów: upodobnienia fonetyczne, ubezdźwięcznienia, udźwięcznienia, upodobnienia wsteczne i postępowe, upodobnienia wewnątrzwyrazowe, upodobnienia międzywyrazowe, utrata dźwięczności w wygłosie, uproszczenie grupy spółgłoskowej
• wskazuje spółgłoski powodujące upodobnienia
• wskazuje kierunek upodobnienia w podanych wyrazach
• wskazuje upodobnienia międzywyrazowe w podanym tekście
• wskazuje wyrazy, w których wolno lub należy upraszczać grupy spółgłoskowe
• wskazuje wyrazy, w których nie wolno upraszczać grup spółgłoskowych
• koryguje błędy w wymowie i wyjaśnia ich przyczynę
24.
Kiedy pisać ą oraz ę
• wyjaśnia znaczenie terminu samogłoski nosowe
• referuje zasady pisowni samogłosek ą i ę w zakończeniach wyrazów
• wyjaśnia przyczynę problemu z zapisem samogłosek ą i ę
• wskazuje przykłady wyrazów kończących się na ą i ę
• wskazuje słowa, w których ą wymienia się na ę oraz ę na ą
• bezbłędnie stosuje zasady pisowni ą i ę w wypowiedzi pisemnej
25.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: paradoks, ironia, tragedia, akapit, argument, przykład, wypowiedź argumentacyjna, kompozycja, wewnętrzna spójność, głoska, samogłoska, spółgłoska, upodobnienia i uproszczenia fonetyczne
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
27.
Pochwała życia
• opisuje, co zostało przedstawione na obrazie
• wskazuje podział obrazu na części tematyczne
• opisuje postacie przedstawione na obrazie
• omawia kolorystykę dzieła
• przedstawia na podstawie wybranych źródeł cechy impresjonizmu
• wypowiada się na temat wyjątkowego charakteru dzieła Renoira
• wskazuje cechy impresjonizmu na obrazie
• omawia wybrany obraz impresjonistyczny
28.
Twórca i jego czasy – Jan Kochanowski
• wyjaśnia znaczenie terminów: renesans, humanizm
• wymienia najważniejsze etapy życia Jana Kochanowskiego
• umiejscawia renesans w czasie
• charakteryzuje twórczość Jana Kochanowskiego
• wskazuje charakterystyczne cechy renesansu
• omawia związek twórczości Jana Kochanowskiego ze światopoglądem epoki
• wskazuje cechy renesansowe na obrazie Mantegny
29.
Przepis na szczęście
(Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminów: fraszka, apostrofa, archaizm
• relacjonuje treść fraszek
• wskazuje podmiot liryczny we fraszkach
• wskazuje adresata lirycznego fraszki Na dom w Czarnolesie
• wskazuje archaizmy w utworach
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego w każdej z fraszek
• wskazuje apostrofę i wyjaśnia jej funkcję
• przedstawia współczesną formę wskazanych archaizmów
• przedstawia stosunek Jana Kochanowskiego do natury na podstawie fraszki Na lipę
• wskazuje kontekst biograficzny we fraszce Na dom w Czarnolesie
• omawia renesansowy charakter fraszek
• podejmuje dyskusję na temat najważniejszych aspektów życia
30.
Na scenie życia
(Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminów: fraszka, wiersz sylabiczny, rym, powtórzenie, archaizm
• relacjonuje treść fraszek
• wskazuje archaizmy w utworach
• przedstawia obraz młodości zawarty w utworze Na młodość
• dokonuje podziału podanych fraszek na fraszki filozoficzne i fraszki obyczajowe
• przedstawia układ rymów we fraszkach
• przedstawia współczesną formę wskazanych archaizmów
• omawia funkcję powtórzenia na początku fraszki O żywocie ludzkim
• omawia funkcję środków stylistycznych użytych w utworach
• omawia refleksję o człowieku zawartą we fraszce O żywocie ludzkim
• podejmuje dyskusję na temat aktualności fraszki Na młodość
31.
Sztuka życia
(Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminów: pieśń, cnota, pytanie retoryczne
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny utworu
• wskazuje adresata lirycznego utworu
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• podaje nazwy rodzajów rymów występujących w wierszu
• przedstawia postawę życiową, do której przekonuje podmiot liryczny
• omawia funkcję zdań rozkazujących w pieśni
• interpretuje ostatnie zdanie wiersza
• podejmuje dyskusję na temat cech, którymi należy się wykazać w celu osiągnięcia „dobrej sławy”
32.
Radość życia
(Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminów: pieśń, rym gramatyczny, apostrofa, personifikacja
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny utworu
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• podaje nazwy rodzajów rymów występujących w wierszu
• interpretuje metafory zawarte w wierszu
• omawia funkcję apostrofy pojawiającej się w ostatniej strofie wiersza
• omawia funkcję personifikacji
• wyjaśnia przesłanie wiersza
• odnajduje w dowolnych źródłach informacje na temat filozofii epikurejskiej
33.
Szczęście poety
• wyjaśnia znaczenie terminów: Skamander, metafora, słowa potoczne, optymizm
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny utworu
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• wskazuje sformułowania, które wiążą się z radością życia
• opisuje przeżycia, których doświadcza podmiot liryczny
• interpretuje metaforę powstałą na bazie związku frazeologicznego mieć zielono w głowie
• interpretuje zakończenie wiersza
• wypowiada się na temat sposobów okazywania zadowolenia z życia i optymizmu
34.
Być szczęśliwym
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny utworu
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• dokonuje podziału wiersza na części tematyczne
• omawia symbolikę ogrodu, przywołując kontekst biblijny
• określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu
• interpretuje tytuł
• interpretuje przyjęcie przez podmiot liryczny postawy wyprostowanej
• omawia postrzeganie szczęścia przez podmiot liryczny
• wypowiada się na temat życia i twórczości Czesława Miłosza
35.
Chwytaj dzień
• wyjaśnia znaczenie terminów: carpe diem, sentencja
• referuje fragment powieści
• omawia świat przedstawiony danego fragmentu utworu
• określa przynależność danego fragmentu do rodzaju literackiego
• charakteryzuje bohaterów występujących w danym fragmencie utworu
• opisuje nastroje uczniów po wejściu do klasy
• określa typ narracji występującej w danym fragmencie
• wyjaśnia, w jaki sposób zacytowany na lekcji wiersz łączy się z łacińską sentencją
• opisuje przeżycia wewnętrzne wybranego uczestnika lekcji
• wyjaśnia przesłanie prowadzonej przez nauczyciela lekcji
• wypowiada swoją opinię na temat przeczytanego fragmentu
• referuje treść całego utworu na podstawie książki lub filmu
• omawia rolę, jaką odegrał Keating w życiu uczniów
• wypowiada się na temat sposobów osiągania szczęścia
36.
Odważnym szczęście sprzyja
• referuje fragment powieści
• określa przynależność fragmentu do rodzaju literackiego
• charakteryzuje każdą z bohaterek
• wyjaśnia przyczynę sporu pomiędzy bohaterkami
• przytacza argumenty wysuwane przez bohaterki
• interpretuje tytuł utworu
• omawia argumentację bohaterek
• wyraża swoją opinię na temat sporu zaprezentowanego we fragmencie
• tworzy pracę pisemną związaną z tematem lekcji
37.
Wiedzieć, czego się chce
• wyjaśnia znaczenie terminów: sumo, motto
• referuje fragment powieści
• określa przynależność danego fragmentu do rodzaju literackiego
• określa typ narracji występującej w danym fragmencie utworu
• charakteryzuje bohaterów danego fragmentu utworu
• dokonuje podziału treści na części ze względu na poruszane problemy
• wyjaśnia znaczenie słów: Widzę w tobie grubego gościa
• wylicza cechy, które wskazują na to, że Shomintsu jest dobrym trenerem
• wyjaśnia znaczenie mądrości życiowej przekazanej przez trenera
• pisze opowiadanie, którego mottem są słowa: Celem nie jest koniec drogi, tylko posuwanie się naprzód
38., 39.
Opis sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki
• wyjaśnia znaczenie terminów: opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki
• wymienia elementy składające się na opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych i opis dzieła sztuki
• omawia sytuacje przedstawione na ilustracjach
• opisuje emocje postaci przedstawionych na ilustracjach
• redaguje opis sytuacji na podstawie podanego planu
• opisuje uczucia i stany wewnętrzne bohaterów podanej sytuacji
• odnajduje w dowolnych źródłach symboliczne znaczenia wskazanych elementów występujących na obrazach
• tworzy dobrze zorganizowany, jasny i zrozumiały opis sytuacji
• redaguje pogłębiony opis przeżyć wewnętrznych, trafnie nazywając uczucia oraz stany psychiczne i posługując się bogatym słownictwem
• wnikliwie przedstawia przy opisie dzieła sztuki elementy charakterystyczne, w sposób kompetentny omawia cechy artyzmu, ocenia i interpretuje dzieło sztuki, ujawniając wrażliwość
40.
Akcent wyrazowy
• przedstawia zasady stosowania akcentu wyrazowego
• poprawnie akcentuje przeczytane wyrazy
• wskazuje rzeczowniki, w których akcent pada na 3. sylabę od końca
• stosuje w wypowiedzi wyrazy, w których akcent pada na 3. i 4. sylabę od końca
41.
Kiedy pisać i, a kiedy j
• referuje zasady pisowni wyrazów, w których litera i oznacza spółgłoskę j
• referuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii
• na ogół poprawnie stosuje zasady pisowni i i j w podanych wyrazach
• na ogół poprawnie stosuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii w podanych wyrazach
• poprawnie stosuje zasady pisowni i i j w podanych wyrazach
• poprawnie stosuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii w podanych wyrazach
• tworzy własny tekst, wykorzystując w nim wyrazy z zakończeniami -i, -ji oraz -ii
42.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: fraszka, archaizm, pieśń, wiersz sylabiczny, rymy gramatyczne, opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki, akcent wyrazowy
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
44.
Charaktery
• wyjaśnia znaczenie terminów: plan pierwszy, plan drugi, tło, portret
• opisuje, co przedstawia obraz
• omawia sposób przedstawienia Napoleona
• wskazuje cechy Napoleona podkreślone na portrecie
• interpretuje wymowę obrazu
• przybliża sylwetkę Napoleona
• wyjaśnia znaczenie napisów znajdujących się na obrazie i analizuje ich znaczenie w kontekście wymowy obrazu
45.
Twórca i jego czasy – Ignacy Krasicki
• wymienia najważniejsze etapy życia Ignacego Krasickiego
• umiejscawia epokę oświecenia w czasie
• charakteryzuje twórczość Ignacego Krasickiego
• wskazuje cechy charakterystyczne oświecenia
• omawia związek twórczości Ignacego Krasickiego ze światopoglądem epoki
• omawia obraz Jana Matejki
46.
W krzywym zwierciadle
(Ignacy Krasicki – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminu satyra
• relacjonuje treść satyry
• określa rodzaj literacki utworu
• wskazuje narratora
• dokonuje podziału utworu na części tematyczne
• charakteryzuje szlachcica oraz jego żonę
• wskazuje na podstawie tekstu cechy gatunkowe satyry
• omawia problem poruszony w satyrze
• omawia związek satyry ze światopoglądem epoki
• podejmuje dyskusję nad celowością ośmieszania postaw i zachowań w procesie dydaktycznym
• podejmuje dyskusję na temat zalet i wad obcych wpływów kulturowych
47.
Twórca i jego czasy – Aleksander Fredro
• wyjaśnia znaczenie terminów: romantyzm, komedia
• wymienia najważniejsze etapy życia Aleksandra Fredry
• umiejscawia epokę romantyzmu w czasie
• charakteryzuje twórczość Aleksandra Fredry
• wskazuje cechy charakterystyczne romantyzmu
• wyjaśnia, na czym polegała wyjątkowość Aleksandra Fredry na tle epoki
• omawia genezę Zemsty
48., 49., 50., 51.
Aleksander Fredro, Zemsta
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnia znaczenie terminów: komedia, komizm charakterów, komizm sytuacyjny, komizm słowny, akt, scena, didaskalia, karykatura, bohaterowie pierwszoplanowi, bohaterowie drugoplanowi, bohaterowie epizodyczni, motto
• relacjonuje treść dramatu
• przyporządkowuje utwór do rodzaju literackiego
• określa czas i miejsce akcji
• wskazuje cechy gatunkowe utworu
• dokonuje podziału bohaterów na pierwszoplanowych, drugoplanowych i epizodycznych
• charakteryzuje bohaterów utworu
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne utworu
• podaje przykłady różnych rodzajów komizmu
• wyjaśnia, na czym polega komizm charakterów, komizm sytuacyjny i komizm słowny w dramacie
• wyjaśnia, na czym polega karykaturalne przedstawienie bohaterów
• interpretuje tytuł dramatu
• wyjaśnia sens motta
• analizuje scenę oświadczyn Papkina pod względem stosowności stylu do sytuacji
• analizuje zakończenie dramatu i omawia jego przesłanie
• podaje przykłady przedstawienia motywu zemsty w innych tekstach kultury
• wskazuje w dramacie elementy kultury sarmackiej
• porównuje treść dramatu z ekranizacją Andrzeja Wajdy
52.
Silny charakter
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• określa rodzaj narracji
• charakteryzuje bohatera danych fragmentów utworu
• omawia sposób przedstawienia przeżyć wewnętrznych bohatera
• interpretuje słowa bohatera: Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać
• analizuje sposób przedstawienia rekinów
• podejmuje dyskusję na temat sentencji: Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać i odnosi ją do wybranych tekstów kultury
53.
Przejść próbę
• wyjaśnia znaczenie terminu wywiad
• relacjonuje treść wywiadu
• wyjaśnia, w jaki sposób bohater wywiadu definiuje ból
• opisuje powód założenia fundacji i jej cele
• wymienia cechy charakteru bohatera wywiadu
• omawia różnice między dzieciństwem a dorosłością według Jana Meli
• pisze charakterystykę Jana Meli
• charakteryzuje postać rzeczywistą lub fikcyjną, która musiała zmagać się z przeciwnościami losu
54.
Panować nad życiem
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• określa rodzaj narracji
• omawia świat przedstawiony
• wskazuje problem, z którym musi się zmierzyć bohaterka fragmentów
• omawia funkcję narracji pierwszoosobowej we fragmentach
• wypowiada się na temat relacji pomiędzy bohaterką a doktorem
• interpretuje słowa bohaterki mówiące o tym, że największym jej przeciwnikiem jest ona sama
• wyjaśnia na wybranych przykładach z tekstów kultury, co to oznacza sformułowanie przejąć kontrolę nad własnym życiem
55.
Na przekór stereotypom
• relacjonuje treść danego fragmentu
• określa czas i miejsce akcji fragmentu
• wypowiada się na temat sposobu narracji
• charakteryzuje bohaterów
• wskazuje, co zaskoczyło Kubę podczas spotkania z Magdą
• przedstawia reakcje otoczenia na związek Magdy i Kuby
• wyjaśnia, dlaczego Kuba zainteresował się niepełnosprawną koleżanką
• wyjaśnia, w jakim celu Magda posługuje się ironią
• wyjaśnia sens tytułu
• ocenia reakcje otoczenia na związek Magdy i Kuby
• omawia przyczyny wzajemnego dystansu pomiędzy osobami pełno- i niepełnosprawnymi
• podejmuje dyskusję na temat sposobu postępowania wobec osób niepełnosprawnych
• przedstawia tekst kultury podejmujący temat osób niepełnosprawnych
56.
Czarny charakter
• wyjaśnia znaczenie terminów: czarny charakter, komiks, wyraz dźwiękonaśladowczy
• relacjonuje treść komiksu
• omawia znane sobie przykłady „czarnych charakterów” z wybranych tekstów kultury
• wypowiada się na temat sposobu prezentacji Lorda Vadera w podanym fragmencie komiksu
• analizuje funkcję „czarnego charakteru” w wybranym tekście kultury
• przedstawia swoją opinię na temat komiksu
• przedstawia fabułę Gwiezdnych wojen
• omawia rodzaj rysunku zastosowanego w podanym komiksie
57.
Charakterystyka
• wyjaśnia znaczenie terminów: charakterystyka, charakterystyka postaci, autocharakterystyka, charakterystyka porównawcza
• wskazuje elementy składające się na charakterystykę
• omawia różnice pomiędzy charakterystyką statyczną a charakterystyką dynamiczną
• tworzy plan charakterystyki wybranej postaci literackiej bądź filmowej
• pisze charakterystykę zawierającą opis wyglądu zewnętrznego postaci i wnikliwy opis cech charakteru, konsekwentnie poparty trafnie dobranymi przykładami
• tworzy charakterystykę porównawczą dwóch postaci literackich lub filmowych
58., 59.
Malarstwo
• wymienia etapy rozwoju malarstwa
• wskazuje najważniejsze cechy malarstwa na poszczególnych etapach
• rozróżnia najważniejsze typy dzieł malarskich ze względu na temat
• omawia elementy języka malarstwa na wybranym dziele
• ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów
• wypowiada opinię na temat sztuki abstrakcyjnej
• przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty
• tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki
60.
Czasownik – przypomnienie i uzupełnienie wiadomości
• wyjaśnia znaczenie terminów: czasownik osobowy, czasownik nieosobowy, czasowniki dokonane, czasowniki niedokonane
• wymienia, przez co odmienia się czasownik
• odróżnia formy nieosobowe czasownika od form osobowych
• określa formy gramatyczne czasownika
• uzupełnia zdania czasownikami w odpowiedniej formie
• redaguje zdania z nieosobowymi formami czasownika zakończonymi na -no, -to
• przekształca zdania, używając odpowiedniej formy czasownika
• modyfikuje wypowiedź za pomocą zmiany aspektu
• sporządza notatkę z zastosowaniem nieosobowych form czasownika
• redaguje instrukcję, w której wykorzystuje czasowniki w trybie rozkazującym
• odmienia czasowniki kłopotliwe
61.
Strony czynna i bierna czasownika
• wyjaśnia znaczenie terminów: strona czynna, strona bierna, wykonawca czynności, obiekt czynności, czasownik przechodni, czasownik nieprzechodni
• przedstawia zasadę tworzenia strony biernej czasownika
• przekształca zdania ze strony czynnej na bierną i odwrotnie
• odróżnia czasowniki przechodnie od czasowników nieprzechodnich
• wskazuje wypowiedzi, w których najważniejszą rolę odgrywa wykonawca czynności oraz te, w których najistotniejszy jest obiekt czynności
• wskazuje, w jakich okolicznościach używamy strony biernej
• odnajduje w tekście czasowniki w stronie biernej i wyjaśnia, w jakim celu zostały użyte
• używa strony biernej w tekstach oficjalnych, np. w stylu urzędowym
62.
Imiesłowy – nietypowe formy czasownika
• przedstawia klasyfikację imiesłowów
• wskazuje imiesłowy w tekście
• tworzy imiesłowy od podanych czasowników
• odmienia imiesłowy przymiotnikowe
• przekształca zdania podrzędne w imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe z określeniami
• przekształca wskazane zdania na konstrukcje z imiesłowami przysłówkowymi
• wskazuje i poprawia błędy związane z użyciem imiesłowów
• redaguje tekst z użyciem wszystkich rodzajów imiesłowów
63.
Pisownia nie z imiesłowami
• wymienia zasady pisowni nie z imiesłowami
• stosuje zasady pisowni nie z imiesłowami
• tworzy imiesłowy z przeczeniem nie
• zastępuje określenia oznaczające cechy z imiesłowami z przeczeniem nie
• redaguje tekst z użyciem imiesłowów z przeczeniem nie
64.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: charakterystyka, karykatura, komiks, strona czynna czasownika, strona bierna czasownika, aspekt, formy osobowe czasownika, formy nieosobowe czasownika, imiesłowy
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
66.
Ojczyzna
• wyjaśnia znaczenie terminów: pierwszy plan, drugi plan, symbol, ciepła paleta barw
• opisuje obraz, uwzględniając podział na plany
• wyjaśnia znaczenie czasu, w jakim powstał obraz Jacka Malczewskiego Ojczyzna, dla jego wymowy
• interpretuje symbolikę kajdan przedstawionych na obrazie
• analizuje wpływ barw na wymowę obrazu
• przedstawia podobny sposób przedstawiania ojczyzny w innych tekstach kultury
67.
Twórca i jego czasy – Adam Mickiewicz
• wyjaśnia znaczenie terminu romantyzm
• wymienia najważniejsze etapy życia Adama Mickiewicza
• umiejscawia epokę romantyzmu w czasie
• charakteryzuje twórczość Adama Mickiewicza
• wskazuje cechy charakterystyczne romantyzmu
• omawia związek pomiędzy twórczością Adama Mickiewicza a ideami epoki
• omawia wskazane obrazy pod kątem ich związku z epoką
68.
Poświęcić się dla ojczyzny
(Adam Mickiewicz – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminu powstanie narodowowyzwoleńcze
• relacjonuje treść wiersza
• opisuje bohaterkę wiersza Adama Mickiewicza Śmierć Pułkownika
• wymienia wartości istotne dla bohaterki wiersza
• wyjaśnia znaczenie terminu romantyczna legenda bohatera
• interpretuje ostatnią strofę utworu
• omawia funkcję porównania bohaterki wiersza do Czarnieckiego
• wypowiada się na temat klimatu dominującego w wierszu
• przedstawia sylwetkę Emilii Plater na podstawie dowolnych źródeł
69., 70.
Walczyć za ojczyznę
(Adam Mickiewicz – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• relacjonuje treść utworu Adama Mickiewicza Reduta Ordona
• określa rodzaj literacki utworu
• wypowiada się na temat narratora
• wskazuje przykłady animizacji
•wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze
• omawia sposób przedstawienia wydarzeń
• porównuje sposób przedstawienia napastników i obrońców
• omawia sposób przedstawienia cara
•określa funkcję animizacji
• określa funkcję nagromadzenia wyrazów dźwiękonaśladowczych w utworze
• formułuje przesłanie Reduty Ordona
• przedstawia sylwetkę Juliana Konstantego Ordona na podstawie dowolnych źródeł
71.
Tęsknota za ojczyzną
• wyjaśnia znaczenie terminów: hierarchia wartości, neologizm
• referuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego
• wypowiada się na temat adresata lirycznego
• nazywa uczucia podmiotu lirycznego
• opisuje kraj przedstawiony przez podmiot liryczny
•wskazuje w wierszu neologizmy
• omawia znaczenie refrenu dla wymowy wiersza
• interpretuje znaczenie określenia światło-cień w kontekście wiersza
• omawia funkcję neologizmów w wierszu
• wypowiada się na temat hierarchii ważności podmiotu lirycznego
• analizuje sposób osiągnięcia nostalgicznego nastroju wiersza
• omawia obraz Józefa Chełmońskiego Bociany
72.
Twórca i jego czasy – Henryk Sieniewicz
• wyjaśnia znaczenie terminów: pozytywizm, emigracja
• wymienia najważniejsze etapy życia Henryka Sienkiewicza
•umiejscawia epokę pozytywizmu w czasie
• wyjaśnia znaczenie hasła: dla pokrzepienia serc
• charakteryzuje twórczość Henryka Sienkiewicza
• wskazuje cechy charakterystyczne pozytywizmu
• omawia genezę Latarnika
• wypowiada się na temat wyjątkowości twórczości Henryka Sienkiewicza na tle epoki
• omawia hasło dla pokrzepienia serc w kontekście twórczości Henryka Sienkiewicza
73., 74.
Henryk Sienkiewicz, Latarnik
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnia znaczenie terminów: nowela, punkt kulminacyjny, emigrant, symbol
• relacjonuje treść noweli
• podaje nazwę rodzaju narracji
• omawia świat przedstawiony noweli
• wskazuje cechy gatunkowe noweli
• charakteryzuje głównego bohatera
• przedstawia przemianę głównego bohatera
• omawia przyczyny tułaczki Skawińskiego, także te niewyrażone bezpośrednio
• omawia sposób, w jaki bohater reaguje na pierwsze wersy Pana Tadeusza
• wypowiada się na temat sposobu postrzegania ojczyzny przez Skawińskiego
• interpretuje symbolikę latarni morskiej
• formułuje przesłanie utworu
• wypowiada się na temat problemów, z jakimi borykają się emigranci i uchodźcy
• omawia kontekst historyczny noweli
75.
Wielokulturowość
• wyjaśnia znaczenie terminów: dwukulturowość, stereotyp
•relacjonuje treść artykułu
• wymienia cechy artykułu wskazujące na jego przynależność do publicystyki
•wymienia zaprezentowane w tekście stereotypy dotyczące Polski i Polaków
• przedstawia zjawisko społeczne opisane przez autorkę
• omawia obraz Polski wyłaniający się z przywołanych w tekście wypowiedzi
• podejmuje dyskusję na temat stereotypów dotyczących Polski i Polaków
76.
Mała ojczyzna
• wyjaśnia znaczenie terminów: wiersz biały, wiersz wolny, mała ojczyzna
• referuje treść wiersza
• przedstawia obraz ojczyzny wyłaniający się z wiersza
• podaje nazwy środków stylistycznych użytych w wierszu
• wskazuje cechy wiersza wolnego
• określa funkcję środków stylistycznych zawartych w wierszu
• omawia język wiersza
• wypowiada się na temat własnego pojmowania pojęcia „małej ojczyzny”
• opracowuje mapę myśli dotyczącą ojczyzny
• tworzy samodzielną wypowiedź pisemną pt. „Moja mała ojczyzna”
77.
Odnaleźć swoje korzenie
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• podaje nazwę rodzaju narracji
• wypowiada się na temat narratora
• opisuje świat przedstawiony
• wypowiada się na temat roli opowieści w życiu narratora
• omawia relację pomiędzy narratorem a światem przedstawionym
• interpretuje gest kobiet z plemienia Kinte wobec przybysza
• interpretuje tytuł utworu
• analizuje relacje pomiędzy głównym bohaterem a utraconą ojczyzną
• podejmuje dyskusję na temat sensu poszukiwania własnych korzeni
• wypowiada się na temat kontekstu historycznego danych fragmentów
78.
Opuścić ojczyznę
• wyjaśnia znaczenie terminów: fantastyka, symbol
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• podaje nazwę rodzaju narracji
• omawia świat przedstawiony we fragmentach utworu
• wypowiada się na temat bohaterów występujących w danych fragmentach
• wskazuje cechy świadczące o tym, że podany fragment nie należy do literatury realistycznej
• interpretuje symbolikę pierścienia
• omawia rozważania Froda dotyczące domu
• interpretuje symbolikę podróży Froda
• przedstawia własne refleksje na temat postrzegania domu z perspektywy podróży
• omawia inne, znane sobie teksty kultury należące do fantastyki (literatura, film, komiks)
• wskazuje różnice pomiędzy fantastyka a science fiction
• przedstawia swoje zdanie na temat fantastyki
79., 80.
Wypowiedź argumentacyjna
• wyjaśnia znaczenie terminów: teza, argument, wnioski
• wymienia etapy przygotowywania wypowiedzi argumentacyjnej
• odnajduje tezę i argumenty w podanym tekście
• wymienia chwyty argumentacyjne
• wskazuje w tekście argumenty nierzeczowe
• formułuje wnikliwą, przekonującą i konsekwentną argumentację do podanej tezy
• odróżnia wypowiedź argumentacyjną od takiej, która wskazuje jedynie związek przyczynowo-skutkowy
81.
Rzeźba
• wymienia etapy rozwoju rzeźby
• wskazuje najważniejsze cechy rzeźby na poszczególnych etapach
• rozróżnia najważniejsze typy dzieł rzeźbiarskich ze względu na temat
• omawia elementy języka rzeźby na wybranym dziele
• ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów
• wypowiada swoją opinię na temat rzeźby abstrakcyjnej
• przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty
• tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki
82.
Zdanie złożone – przypomnienie wiadomości
• wskazuje zdania złożone
• odróżnia zdania złożone współrzędnie od zdań złożonych podrzędnie
• wskazuje pytanie, na które odpowiadają dane zdania podrzędne
• podaje nazwy rodzajów zdań złożonych
• przyporządkowuje wykresy do zdań
• sporządza wykresy zdań złożonych
83., 84.
Rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie
• wymienia rodzaje zdań złożonych
• wskazuje spójniki, przed którymi należy postawić przecinek w zdaniu złożonym współrzędnie
• wskazuje zdania złożone współrzędnie i określa ich typy
• przyporządkowuje zdania współrzędne stosownie do podanego wykresu
• wskazuje zdania podrzędne przydawkowe i formułuje do nich pytania
• wskazuje zdania podrzędne dopełnieniowe i formułuje do nich pytania
• sporządza wykresy zdań złożonych współrzędnie
• przyporządkowuje zdania podrzędne stosownie do podanego wykresu
•sporządza wykresy zdań złożonych i podaje nazwy typów zdań podrzędnych
85.
Przecinek w zdaniu złożonym
• wymienia zasady stosowania przecinków w zdaniach złożonych
•wskazuje zdania złożone współrzędnie, w których brakuje przecinków
• formułuje zdania podrzędne i stawia przecinki w odpowiednich miejscach
• przekształca tekst, stawiając przecinki w odpowiednich miejscach
86.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: wypowiedź argumentacyjna, neologizm, nowela, opowiadanie, wiersz biały, wiersz wolny, fantastyka, zdania złożone współrzędnie, zdania złożone podrzędnie
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
88.
Wyobraźnia
• wyjaśnia znaczenie terminów: realizm, fantastyka, paleta barw
• opisuje, co widzi na obrazie
• określa temat dzieła
• wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne na obrazie
• omawia funkcję palety barw zastosowanej przez malarza
• interpretuje tytuł dzieła
• interpretuje znaczenie kształtu znajdującego się w centrum obrazu
• na podstawie wybranych źródeł wyjaśnia znaczenie terminu surrealizm
89.
Twórca i jego dzieło – Adam Mickiewicz
• wyjaśnia znaczenie terminów: ballada, manifest, egzotyka, orient, romantyzm
•wymienia podróże odbyte przez Adama Mickiewicza
• omawia znaczenie podróży na Krym dla poety
• wypowiada się na temat znaczenia podróży dla romantyków
• wyjaśnia, na czym polegał przełomowy charakter Ballad i romansów
• omawia obraz Juliusza Kossaka Adam Mickiewicz z Sadykiem Paszą w Turcji
90.
Wyobraźnia ludowa
(Adam Mickiewicz – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminów: ballada, realizm, fantastyka, punkt kulminacyjny, nauka moralna
• relacjonuje treść ballady Świtezianka
• określa przynależność utworu do rodzaju literackiego
• ustala, jaką wiedzę na temat świata przedstawionego ma narrator
•wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne utworu
•wskazuje punkt kulminacyjny
• charakteryzuje bohaterów utworu
• omawia stosunek narratora do opowiadanych zdarzeń
• objaśnia sens nauki moralnej sformułowanej w utworze
• wskazuje cechy gatunkowe utworu
• podejmuje dyskusję na temat nauki moralnej wyrażonej w balladzie
• wskazuje elementy estetyki romantycznej na obrazie Johna Williama Waterhouse’a Pani z Shalott
91.
Natura i wyobraźnia
(Adam Mickiewicz – poeta wymieniony w podstawie programowej)
• wyjaśnia znaczenie terminu sonet
• relacjonuje treść wiersza Stepy akermańskie
• ustala przynależność utworu do rodzaju literackiego
• wskazuje podmiot liryczny
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• dokonuje podziału utworu na dwie części
• wskazuje zastosowane środki stylistyczne
• określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu
• omawia sposób przedstawienia ciszy w końcówce utworu
• określa nastrój wiersza i wyjaśnia, jakimi środkami jest on budowany
• interpretuje puentę utworu
• omawia sposób przedstawienia natury w wybranym tekście kultury
92.
Strach i wyobraźnia
• wyjaśnia znaczenie terminów: punkt kulminacyjny, nastrój grozy
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• wypowiada się na temat narratora danych fragmentów utworu
• charakteryzuje bohaterów danych fragmentów
• wskazuje punkt kulminacyjny
• omawia relacje pomiędzy bohaterami
• interpretuje wydarzenia symboliczne zawarte w danych fragmentach
• analizuje sposób tworzenia atmosfery grozy
• wskazuje środki filmowe przydatne do przedstawienia atmosfery danych fragmentów
• omawia sposób tworzenia atmosfery grozy w wybranym tekście kultury popularnej
93.
Na skrzydłach wyobraźni
• wyjaśnia znaczenie terminów: sonet, personifikacja
• relacjonuje treść wiersza
• wskazuje podmiot liryczny
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• wskazuje środki stylistyczne
• ustala przynależność gatunkową wiersza
• określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu
• wyjaśnia metaforyczny sens ostatniej strofy wiersza
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie związków frazeologicznych, w których znajduje się słowo skrzydła
• interpretuje przesłanie utworu
• wskazuje konteksty i nawiązania
94.
Baśniowa wyobraźnia
• wyjaśnia znaczenie terminów: puenta, neologizm, symbol
• relacjonuje treść utworu
• określa przynależność utworu do rodzaju literackiego
• wypowiada się na temat narratora
• charakteryzuje bohaterów utworu
• omawia kompozycję utworu
• określa nastrój utworu
• omawia funkcję neologizmów zastosowanych w wierszu
• interpretuje symbolikę Dusiołka
• na podstawie puenty podejmuje rozważania na temat pochodzenia zła w świecie
• podejmuje dyskusję na temat popularności baśni
95.
Żyć w świecie wyobraźni
• relacjonuje treść fragmentów utworu
• podaje nazwę rodzaju narracji
• określa czas i miejsce akcji
• charakteryzuje bohaterów danych fragmentów utworu
• omawia relacje między bohaterkami
• wypowiada się na temat reakcji narratorki na przyjaźń Liliany z Kasią
•omawia funkcję wyrazów potocznych w danych fragmentach
• analizuje ostatnią wypowiedź bohaterki
• wskazuje wady i zalety życia w świecie wyobraźni
• podejmuje dyskusję na temat ludzkiej potrzeby fantazjowania
• interpretuje obraz Salvadora Dalego Miraż
96., 97.
Rozprawka
• wyjaśnia znaczenie terminów: teza, hipoteza, argumenty
• referuje trzy możliwe schematy pisania rozprawki
• formułuje argumenty do podanego zagadnienia
• tworzy plan rozprawki na podstawie podanej dyskusji
• formułuje argumenty i kontrargumenty do podanej tezy
• pisze rozprawkę w której:
- zawarta została właściwa teza bądź hipoteza
- argumentacja jest wnikliwa, przekonująca i konsekwentna
- przedstawiona została własna opinia dotycząca zadanego tematu, ujawniająca szczególną wrażliwość/wnikliwość piszącego
• tworzy prezentację na temat wybranej subkultury
• wyjaśnia znaczenie terminu kontrkultura i podaje przykłady
98.
Grafika
• wymienia etapy rozwoju grafiki
• wskazuje najważniejsze cechy grafiki na poszczególnych etapach
• odróżnia grafikę artystyczną od grafiki użytkowej
• wymienia i opisuje najważniejsze techniki graficzne
• ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów
• przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty grafika
• tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki
99.
Wypowiedzenie wielokrotnie złożone
• wyjaśnia znaczenie terminów: wypowiedzenie wielokrotnie złożone, zdanie główne
• dokonuje podziału wypowiedzeń wielokrotnie złożonych na wypowiedzenia składowe
• wskazuje zdanie główne w wypowiedzeniu złożonym
• stosuje odpowiednią interpunkcję w zdaniach wielokrotnie złożonych
• sporządza wykres zdania wielokrotnie złożonego
• przekształca grupy zdań pojedynczych w wypowiedzenia wielokrotnie złożone
• dokonuje opisu składniowego sporządzonego wykresu
• koryguje zbyt długie wypowiedzenia wielokrotnie złożone
100.
Mowa niezależna i zależna
• wyjaśnia znaczenie terminów: mowa zależna, mowa niezależna
• wyjaśnia różnice pomiędzy mową niezależna a mową zależną
• w podanym tekście wskazuje mowę zależną i mowę niezależną
• zapisuje dowolny dialog w formie mowy zależnej
• przy zapisie dialogu stosuje poprawną interpunkcję
• redaguje tekst, w którym wypowiedzi bohaterów zapisuje w formie mowy niezależnej
• przekształca mowę zależna na niezależną i odwrotnie
101.
Zasady cytowania cudzych tekstów
• wyjaśnia znaczenie terminów: cytat, prawo autorskie, plagiat, źródło, przypis bibliograficzny
• wymienia zasady cytowania cudzych tekstów
• stosuje odpowiednie słownictwo przy wprowadzaniu cytatów
• wplata cytat w wypowiedź, stosując odpowiednie zwroty wprowadzające i znaki interpunkcyjne
• poprawnie zapisuje przypis bibliograficzny
• opracowuje bibliografię dotyczącą podanego tematu
102.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: rozprawka, ballada, sonet, mowa niezależna, mowa zależna, cytat, przypis bibliograficzny
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
104.
Dobro i zło
• wyjaśnia znaczenie terminów: realizm, źródło światła
• opisuje, co dzieje się na obrazie Caravaggia Powołanie św. Mateusza
• wskazuje głównych bohaterów obrazu
• wypowiada się na temat strojów bohaterów
• interpretuje gesty bohaterów obrazu
• omawia rolę światła na obrazie
• omawia kontekst biblijny
• interpretuje wymowę dzieła
• omawia inny wybrany obraz Caravaggia
105.
Twórca i jego czasy – Charles Dickens
• wymienia najważniejsze etapy życia Charlesa Dickensa
• umiejscawia epokę wiktoriańską w czasie
• charakteryzuje twórczość Charlesa Dickensa
• wskazuje cechy charakterystyczne epoki wiktoriańskiej
• omawia związek pomiędzy twórczością Charlesa Dickensa a problemami epoki
106., 107., 108., 109.
Charles Dickens, Opowieść wigilijna
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnia znaczenie terminów: ironia, symbol, problemy społeczne, realizm, fantastyka
• relacjonuje treść utworu
• określa przynależność utworu do rodzaju literackiego
• podaje nazwę rodzaju narracji
• omawia świat przedstawiony utworu
• przedstawia realia społeczne przedstawione w utworze
• wymienia problemy społeczne zaprezentowane w utworze
• charakteryzuje głównego bohatera
• wskazuje elementy fantastyczne w utworze
• omawia stosunek narratora do bohatera
• omawia sposób przedstawienia duchów
• nazywa emocje towarzyszące Scrooge’owi w czasie podróży w czasie i przestrzeni
• wyjaśnia, na czym polega wewnętrzna przemiana bohatera
• określa funkcję elementów fantastycznych w utworze
• wypowiada się na temat symbolicznego znaczenia świąt Bożego Narodzenia w naszym kręgu kulturowym
• analizuje sposób przedstawienia Bożego Narodzenia w Opowieści wigilijnej
• wypowiada się na temat hierarchii ważności Ebenezera Scrooge’a
• omawia wybraną adaptację Opowieści wigilijnej
110.
Twórca i jego dzieło – Adam Mickiewicz
• wyjaśnia znaczenie terminów: folklor, lud, dziady
• opisuje obrzęd dziadów
• wskazuje rodzimy folklor jako główne źródło inspiracji we wczesnej twórczości Adama Mickiewicza
• wyjaśnia powiązania pomiędzy biografią poety a tematem jego wczesnych dzieł
• wypowiada się na temat sposobu postrzegania ludu przez romantyków
111., 112., 113., 114.
Adam Mickiewicz, Dziady cz. II
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnia znaczenie terminów: dramat romantyczny, dziady, guślarz, motto, wierzenia ludowe, nauka moralna
• relacjonuje treść utworu
• opisuje miejsce i czas wydarzeń
• wypowiada się na temat obrzędu dziadów
• wskazuje elementy obrzędów pogańskich i chrześcijańskich
• charakteryzuje bohaterów występujących w dramacie
• omawia role danych uczestników obrzędu
• przedstawia rodzaj kary właściwy poszczególnym duchom
• omawia funkcję czasu i sposobu przywołania danych duchów
•wyjaśnia, na czym polegała wina danych duchów
• opisuje nastrój dramatu
• wyjaśnia znaczenie motta utworu
• wskazuje cechy dramatu romantycznego
• analizuje sposoby uzyskania odpowiedniego nastroju w dramacie
• wypowiada się na temat aktualności prawd moralnych przedstawionych w utworze
• interpretuje zakończenie dramatu
• wybiera dwie adaptacje dramatu i dokonuje ich analizy porównawczej
• omawia elementy wiary ludowej funkcjonujące współcześnie
115.
Przebaczenie
• wyjaśnia znaczenie terminów: powieść historyczna, archaizm
• relacjonuje treść fragmentów utworu Henryka Sienkiewicza Krzyżacy
• określa przynależność fragmentów do rodzaju literackiego
• podaje nazwę rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów fragmentów
• wskazuje archaizmy i wyjaśnia ich znaczenie
• wskazuje cechy powieści historycznej
• omawia funkcję archaizmów w utworze
• analizuje postawę Zygfryda i Juranda wobec cierpienia
• porównuje treść fragmentów z analogicznymi scenami z filmu Aleksandra Forda
116.
Między dobrem a złem
• wyjaśnia znaczenie terminu puenta
• relacjonuje treść wiersza Jana Twardowskiego Podziękowanie
• określa przynależność utworu do rodzaju literackiego
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego i wskazuje adresata wiersza
• wskazuje użyte środki stylistyczne
• omawia sposób, w jaki został opisany świat przyrody
• interpretuje fragment mówiący o naturze człowieka
• omawia funkcję użytych środków stylistycznych
• interpretuje przesłanie wiersza
• podejmuje dyskusję na temat znaczenia różnorodności świata
• omawia wybrane teksty kultury podejmujące problem odmienności
117.
Ulec złu
• wyjaśnia znaczenie terminów: dyskryminacja, hejt
• relacjonuje treść fragmentów utworu Ewy Barańskiej Zapomnieć Różę
• określa przynależność utworu do rodzaju literackiego
• podaje nazwę rodzaju narracji
• omawia świat przedstawiony w utworze
• wypowiada się na temat narratorki danych fragmentów
• wymienia zasady, którymi kierowali się ważniacy rządzący klasą
• omawia relacje panujące w klasie
• wskazuje przyczyny zachowania narratorki po przeczytaniu powieści
• omawia sposób, w jaki bohaterka ocenia samą siebie z perspektywy czasu
• podejmuje dyskusję na temat mechanizmu dyskryminacji
• omawia wybrane teksty kultury podejmujące temat dyskryminacji
• przygotowuje prezentację multimedialną dotyczącą przyczyn i mechanizmów dyskryminacji
118.
Ukarać zło
• wyjaśnia znaczenie terminu powieść kryminalna
• relacjonuje treść fragmentów utworu Agathy Christie Morderstwo w Orient Expressie
• określa przynależność utworu do rodzaju literackiego
• podaje nazwę rodzaju narracji
• opisuje czas i miejsce akcji
•wskazuje morderców i ich motywy
• charakteryzuje Herkulesa Poirot
• omawia cechy decydujące o przynależności gatunkowej utworu
• omawia wpływ czasu oraz miejsca dokonania zbrodni na sposób prowadzenia śledztwa
• przedstawia, w jaki sposób detektyw odkrył prawdę
• podejmuje dyskusję na temat wymierzania sprawiedliwości z pominięciem sądów
• wypowiada się na temat innych słynnych detektywów poznanych za pośrednictwem różnych tekstów kultury
119.
Zło przeciw naturze
• wyjaśnia znaczenie terminu reportaż
• relacjonuje treść fragmentów utworu
• wskazuje miejsce, w którym doszło do opisanej katastrofy ekologicznej
• wyjaśnia, jak doszło do wyschnięcia Morza Aralskiego
• omawia skutki wysychania morza
• dokonuje podziału tekstu na części i nadaje im tytuły
• wskazuje cechy reportażu
• wyjaśnia funkcję opisu życia mieszkańców starej rybackiej osady dla wymowy danych fragmentów
• podejmuje dyskusję na temat skutków zbytniej ingerencji człowieka w naturę
• wyraża opinię na temat ekologii i ruchów ekologicznych
• wskazuje inne teksty kultury opisujące niszczenie natury przez człowieka
120.
Jak czynić dobro
• wyjaśnia znaczenie terminu wywiad
• relacjonuje treść wywiadu
• wskazuje przyczyny podjęcia decyzji o nakręceniu filmu
• przedstawia stanowisko reżysera dotyczące obowiązków Zachodu wobec Syrii
• wyjaśnia tytuł wywiadu
• wskazuje fragmenty nacechowane emocjonalnie
• wyjaśnia przyczyny zachowania polityków
• podejmuje dyskusję na temat winy tych, którzy nie reagują na zło
121.
Jak prowadzić dyskusję
• wyjaśnia znaczenie terminów: dyskusja, stanowisko (teza), argument, kontrargument, sofizmat
• wskazuje cele podjęcia dyskusji
• wymienia cechy dobrego dyskutanta
• wymienia nieuczciwe chwyty stosowane w dyskusji
• wskazuje w podanym tekście argumenty i kontrargumenty
• wskazuje w podanej dyskusji nieuczciwe chwyty
• formułuje argumenty i kontrargumenty do podanej tezy
• bierze udział w debacie
• wyjaśnia, w jaki sposób rozpoznaje się sofizmaty
122.
Tworzenie i budowa wyrazów
• wyjaśnia znaczenie terminów: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, temat słowotwórczy, formant, przedrostek, przyrostek, wrostek, formant zerowy
• wyjaśnia znaczenie podanych wyrazów pochodnych
• tworzy przymiotniki od rzeczowników
• wskazuje w podanych parach wyrazów wyraz podstawowy i wyraz pochodny
• wskazuje formant w wyrazie pochodnym
• dokonuje analizy słowotwórczej podanych wyrazów
123.
O wyrazach pochodnych
• wyjaśnia znaczenie terminów: kategoria słowotwórcza, czasowniki dokonane, stopień wyższy i najwyższy przymiotników oraz przysłówków
• wymienia kategorie słowotwórcze
• przyporządkowuje wyraz pochodny do kategorii słowotwórczej
• tworzy czasowniki dokonane poprzez dodanie przedrostków
• tworzy stopień wyższy i najwyższy przymiotników i przysłówków
• tworzy wyrazy należące do konkretnych kategorii słowotwórczych
124.
Rodzina wyrazów
• wyjaśnia znaczenie terminów: rodzina wyrazów, rdzeń, wyraz pokrewny, oboczność
• wskazuje wyrazy należące do jednej rodziny
• wskazuje wyraz podstawowy w parze wyrazów pokrewnych
• podkreśla rdzeń i wskazuje oboczności w rodzinie wyrazów
• sporządza wykresy rodziny wyrazów
125.
Kłopotliwe przedrostki i przyrostki
• wskazuje cechy decydujące o pisowni przedrostków z-, s-
• zapisuje wyrazy, stosując odpowiednie przedrostki
• zapisuje wyrazy z odpowiednimi przyrostkami -dztwo, -ctwo, -dzki, -cki
• w podanym tekście poprawia błędy wynikające z błędnego zapisu przedrostków z-, s- oraz przyrostków -dztwo, -ctwo, -dzki, -cki
• tworzy własny tekst z użyciem wyrazów z przedrostkami s-, z- oraz przyrostkami -dztwo, -ctwo, -dzki, -cki
126.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami i pojęciami: dyskusja, reportaż, wyraz pochodny, formant, typy formantów, rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, rdzeń, przedrostki z-, s-, przyrostki -dztwo, -ctwo, -dzki, -cki
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
128.
Nadzieja
• wyjaśnia znaczenie terminów: graffiti, symbol
• opisuje, co przedstawia graffiti Banksy’ego There is always hope…
• opisuje otoczenie, w którym artysta namalował graffiti
• interpretuje symbolikę danych elementów dzieła
• interpretuje tytuł dzieła w odniesieniu do jego treści
• na podstawie wybranych źródeł przygotowuje prezentację na temat twórczości Banksy’ego
129.
Dawać nadzieję
• wyjaśnia znaczenie terminów: wywiad, frazeologizm
• relacjonuje treść wywiadu
• wyjaśnia, dlaczego Zbigniew Religa został chirurgiem
• referuje odczucia lekarza podczas przeszczepu serca
• charakteryzuje Zbigniewa Religę jako lekarza
• omawia emocje, jakie Zbigniew Religa odczuwał w czasie pierwszej operacji
• przedstawia romantyczną stronę zawodu lekarza, którą dostrzegł Religa
• interpretuje znaczenie przekształconego frazeologizmu w tytule wywiadu
• wypowiada się na temat filmu Bogowie w reżyserii Łukasza Palkowskiego
130.
Sens nadziei
• relacjonuje treść wiersza Jerzego Lieberta Nadzieja
• przyporządkowuje utwór do rodzaju literackiego
• wskazuje podmiot liryczny
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego
• wskazuje wszystkie metaforyczne określenia nadziei
• wyjaśnia, na czym polega dramat podmiotu lirycznego przedstawiony w dwóch pierwszych wersach utworu
• określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu
• omawia przesłanie wiersza
• podejmuje dyskusję na temat szkód i pożytków płynących z nadziei
131.
Potęga nadziei
• wyjaśnia znaczenie terminu niepełnosprawność
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu
• wskazuje osiągnięcia Stephena Hawkinga, o których jest mowa w tekście
• przedstawia stosunek narratora tekstu do życia
• omawia, w jaki sposób naukowiec postrzega swoją niepełnosprawność
• formułuje przesłanie, które może wynikać z relacji Hawkinga na temat jego życia
• odszukuje informacje na temat ludzi, którzy osiągnęli sukces pomimo różnego rodzaju ograniczeń
132.
Brak nadziei
• wyjaśnia znaczenie terminu kompleksy
• relacjonuje treść fragmentów utworu
• podaje nazwę rodzaju narracji
• charakteryzuje bohaterów danych fragmentów utworu
• wskazuje temat przewodni danych fragmentów
• wskazuje źródła kompleksów bohaterki
• wskazuje w tekście sformułowania pochodzące z języka młodzieżowego
• porównuje opinie bohaterki o sobie samej ze zdaniem osób postronnych
• wyjaśnia przyczyny zachowania Kai
• omawia reakcję Kai na kpiny i szyderstwa
• przedstawia swoją opinię na temat przyczyn agresywnego zachowania innych wobec Kai
• podejmuje dyskusję na temat obiegowego powiedzenia, że kpina boli najbardziej
• formułuje wskazówki mówiące o tym, jak radzić sobie z przemocą psychiczną
133.
Nie tracić nadziei
• wyjaśnia znaczenie terminu niepełnosprawność
• relacjonuje treść danych fragmentów
• podaje nazwę rodzaju narracji
• wypowiada się na temat narratora
• charakteryzuje narratora – bohatera
• określa czas i miejsce akcji utworu
• omawia funkcję zmian, jakie zaszły w życiu bohatera
• interpretuje wymowę przedstawienia
• wyjaśnia przyczyny wzruszenia po występie Fochatej Ady
• interpretuje wymowę danych fragmentów utworu
• wypowiada się na temat filmu Chce się żyć w reżyserii Macieja Pieprzycy
134.
Wola przetrwania
• wyjaśnia znaczenie terminów: sztuka przetrwania, paradoks
• relacjonuje treść danych fragmentów
• omawia kompozycję tekstu
• wymienia wskazówki dotyczące przetrwania w trudnych warunkach
• formułuje główne przesłanie tekstu
• omawia funkcję przytoczonych przez autora przykładów
• wskazuje różnice pomiędzy tekstem Gryllsa a literaturą piękną
• omawia wybrany tekst kultury opisujący przetrwanie w trudnych warunkach
135.
Wywiad
• wyjaśnia znaczenie terminu wywiad
• wymienia etapy tworzenia wywiadu
• układa pytania do autora podanego tekstu
• zbiera informacje na temat wybranej postaci, wymyśla temat wywiadu i układa pytania
• przeprowadza wywiad z kolegą/koleżanką
• wskazuje błędy w podanym wywiadzie
• przedstawia i ocenia wskazany przez siebie wywiad
136.
Prezentacja
• wyjaśnia znaczenie terminów: prezentacja, mowa ciała, font, trema
• wymienia etapy tworzenia prezentacji
• opracowuje plan prezentacji
• omawia funkcję mowy ciała podczas wygłaszania prezentacji
• gromadzi materiały do prezentacji
• wygłasza prezentację na forum klasy
137.
Skrótowce i skróty
• wyjaśnia znaczenie terminów: skrótowiec, skrót
• wymienia rodzaje skrótowców
• przedstawia zasady odmiany skrótowców i używania ich w zdaniach
• wymienia zasady stosowania skróconego zapisu
• odnajduje skrótowce w tekście
• wyjaśnia znaczenie skrótowców
• wyjaśnia znaczenia podanych skrótów
• poprawnie stosuje skrótowce w zdaniu
• poprawnie zapisuje skróty podanych wyrażeń
• zastępuje podane nazwy właściwymi skrótowcami
138.
Wyrazy złożone
• wyjaśnia znaczenie terminów: wyraz złożony, złożenie, zrost
• referuje zasady tworzenia wyrazów złożonych i wymienia ich typy
• objaśnia znaczenie wskazanych wyrazów złożonych
• odróżnia zrosty od złożeń
• tworzy poprawne przymiotniki złożone
• używa wyrazów złożonych w odpowiednim kontekście
139.
Pisownia przymiotników złożonych
• wymienia zasady pisowni przymiotników złożonych z łącznikiem i bez łącznika
• zapisuje wyrazy, stosując zasady pisowni przymiotników złożonych z łącznikiem i bez łącznika
• w podanym tekście poprawia błędy wynikające z błędnego zapisu przymiotników złożonych
• tworzy własny tekst z użyciem wyrazów z przymiotnikami złożonymi
140.
Podsumowanie wiadomości
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługuje się terminami: wywiad, prezentacja, skrótowce, skróty, wyrazy złożone
• wykorzystuje najważniejsze konteksty
• wyciąga wnioski
• określa własne stanowisko
• poprawnie interpretuje wymagany materiał
• właściwie argumentuje
• uogólnia, podsumowuje i porównuje
• wykorzystuje bogate konteksty
• formułuje i rozwiązuje problemy badawcze
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
NOWE Słowa na start! klasa 8Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Magdaleny Lotterhoff będącym propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku Nowe Słowa na start! w klasie 8. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen.
Numer i temat lekcji
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca)
Uczeń potrafi:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz:
Wymagania rozszerzające
(ocena dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz:
Wymagania dopełniające
(ocena bardzo dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz:
Wymagania wykraczające
(ocena celująca)
Uczeń potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz:
2.
Ja w społeczeństwie
• opisać obraz
• wymienić barwy użyte przez malarza
• omówić znaczenie zastosowanych przez malarza proporcji pomiędzy ludźmi a budynkami
• zinterpretować znaczenie barw
• zinterpretować sposób ukazania społeczności miejskiej na obrazie
• wyrazić swoją opinię na temat obrazu
• porównać obraz z innymi tekstami kultury przedstawiającymi miasto
3.
Twórca i jego czasy. Melchior Wańkowicz
• wymienić najważniejsze elementy biografii Melchiora Wańkowicza
• scharakteryzować twórczość Melchiora Wańkowicza
• wskazać elementy autobiograficzne w książce Ziele na kraterze
• scharakteryzować twórczość Melchiora Wańkowicza
• wypowiedzieć się o wydarzeniach historycznych współczesnych autorowi
4.
Na tropach tradycji – Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze (lektura obowiązkowa)
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• przedstawić bohaterów fragmentu utworu
• scharakteryzować bohaterów obu fragmentów utworu
• omówić sposób prezentacji dworu pana Pisanki
• przedstawić świat znikający polskiej szlachty z punktu widzenia narratora
• stworzyć opis interesującego miejsca w swoim regionie
5.
Odpowiedzialność za słowo – Melchior Wańkowicz, Tędy i owędy
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnić pojęcia: literatura faktu, reportaż
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• przedstawić bohaterów fragmentu utworu
• wskazać zadania researchera
• scharakteryzować bohaterów fragmentu
• przedstawić sposób pracy dziennikarzy w czasopiśmie „Time”
• wyliczyć i omówić problemy, z którymi zetknęła się Marta podczas wykonywania powierzonego zadania
• zinterpretować sformułowaną przez ojca Marty puentę
• wskazać wyrażenia środowiskowe, wyjaśnić ich znaczenia i określić ich funkcje w tekście
• podjąć dyskusję na temat rzetelnych źródeł informacji
6.
Być razem
• zreferować treść wiersza
• określić rodzaj literacki
• wskazać podmiot liryczny
• określić funkcję zwrotów do adresata
• opisać emocje wyrażane przez podmiot liryczny
• wskazać elementy tworzące atmosferę spotkania bliskich osób
• omówić funkcję skontrastowania dwóch przestrzeni: na zewnątrz i w środku przy stole
• zinterpretować wymowę wiersza
• przedstawić swoje spostrzeżenia dotyczące tworzenia atmosfery podczas spotkania bliskich sobie osób
• omówić sposób przedstawienia spotkania bliskich w wybranym tekście kultury
7.
Ludzie wobec ludzi
• zreferować treść wiersza
• określić rodzaj liryki
• wyjaśnić, w imieniu jakiej zbiorowości wypowiada się podmiot liryczny
• scharakteryzować tytułowych ludożerców
• zinterpretować zabieg stylistyczny zastosowany na początku wiersza
• omówić funkcję użycia słowa ludożerca w utworze
• zinterpretować zakończenie wiersza
• odnieść wymowę wiersza do rzeczywistości codziennej
• podjąć dyskusję na temat „ludożerców” w codziennej rzeczywistości
• podjąć dyskusję na temat: Czy każdy ma w sobie ludożercę?
8.
Stereotypy
• zreferować treść wywiadu
• omówić przynależność tekstu do gatunku prasowego
• wyjaśnić, w jaki sposób powstają stereotypy
• omówić, w jaki sposób stereotypy wpływają na nasze zachowanie
• wskazać sytuacje, w jakich stereotypy mogą być groźne
• wyjaśnić rolę indywidualnych kontaktów w zwalczaniu stereotypów
• zinterpretować znaczenie wyrażenia mentalne szufladki
• odnaleźć elementy omówione w wywiadzie w rzeczywistości codziennej
• wskazać i omówić teksty kultury prezentujące stereotypowe traktowanie jakiejś grupy
9.
Wykluczona – wpływ stereotypów na relacje między dziećmi
• zrelacjonować fragment powieści
• wypowiedzieć się na temat narratora
• określić czas i przestrzeń akcji
• scharakteryzować bohaterki występujące we fragmencie utworu
• opisać relacje pomiędzy Jaelle a innymi uczennicami
• wyjaśnić, dlaczego Jaelle nie chciała się upodobnić do rówieśniczek ze szkoły
• wskazać stereotypy dotyczące społeczności romskiej przedstawione we fragmencie utworu
• przedstawić zdobyte za pomocą różnych źródeł informacje na temat społeczności romskiej
• podjąć dyskusję na temat problemów z zaakceptowaniem czyjejś inności
• wypowiedzieć swoje zdanie na temat przyczyn wrogości wobec obcych
• opisać wybrany stereotyp narodowy
• przedstawić inny tekst kultury podejmujący temat Romów
10.
Czasy nietolerancji
• wyjaśnić pojęcia:
faszyzm, rasizm
• zrelacjonować treść fragmentów utworu
• określić rodzaj narracji
• omówić znaczenie czasu i miejsca akcji dla wymowy fragmentu utworu
• omówić funkcję postaci Jessego Owensa we fragmencie utworu
• scharakteryzować Rudy’ego
• wyjaśnić przyczynę reakcji ojca na zachowanie Rudy’ego
• omówić dialog pomiędzy ojcem a synem
• zinterpretować funkcję dziecięcej naiwności Rudy’ego dla wymowy fragmentu utworu
• zaprezentować sylwetkę Jessego Owensa
• na podstawie dowolnych źródeł opracować kontekst historyczny fragmentu utworu
11.
Być człowiekiem
• wyjaśnić pojęcia: aforyzm, fraszka, paradoks
• omówić przynależność gatunkową utworów Jana Sztaudyngera
• wyjaśnić znaczenie sentencji Stanisława Jerzego Leca
• wyjaśnić prawdy życiowe zawarte we fraszkach Jana Sztaudyngera
• zinterpretować tytuł zbioru
• wskazać paradoksy we fraszkach Jana Sztaudyngera i omówić je
• odnieść uniwersalne prawdy zawarte w aforyzmach i fraszkach do swojego doświadczenia
• odnaleźć odzwierciedlenie jednej z prawd zawartych we fraszkach lub aforyzmach w wybranym tekście kultury i omówić dostrzeżony związek
12. i 13.
Perswazja – sztuka językowego wywierania wpływu
• wyjaśnić pojęcia: perswazja, apel, sugestia, uzasadnienie, negocjacje, reklama, manipulacja, etyka słowa
• wymienić cechy wypowiedzi perswazyjnej
• wymienić fazy negocjacji
• wymienić sposoby nakłaniania w reklamie
• wymienić elementy etyki słowa
• odnaleźć w podanych tekstach apel, sugestię i uzasadnienie
• wymienić sposoby manipulacji
• wskazać reklamy, które nakłaniają odbiorcę do konkretnego działania
• wskazać wypowiedzi wykorzystujące manipulację
• skomponować wypowiedź perswazyjną na zadany temat
• zanalizować hasła reklamowe pod kątem adresata
• zanalizować wybrane reklamy pod kątem zabiegów manipulacyjnych
• przeprowadzić negocjacje zgodnie z podanym schematem
• ułożyć hasła reklamowe, nakłaniające do konkretnego działania
• odnaleźć w reklamach i wypowiedziach polityków elementy manipulacji i zanalizować je
• wygłosić publicznie mowę perswazyjną
14.
Słowo pisane – historia, charakterystyka, funkcja
• przedstawić najważniejsze wydarzenia z historii piśmiennictwa
• wymienić gatunki wypowiedzi prasowej
• podzielić wypowiedzi pisemne na kategorie
• rozpoznać gatunki wypowiedzi prasowej
• omówić język prasy
• wymienić cechy dobrego tekstu prasowego
• zanalizować tekst prasowy według podanych kryteriów
• podjąć dyskusję na temat wad i zalet publikacji drukowanych oraz elektronicznych
15.
O grzeczności w języku
• wymienić zasady porozumiewania się w grzeczny sposób
• wymienić formy grzecznościowe
• dopasować słowa i zwroty grzecznościowe do adresata
• wskazać wypowiedzi, w których zostały złamane zasady grzeczności w języku
• sformułować wypowiedzi dostosowane do adresata
• sformułować oficjalną mowę na zadany temat, uwzględniając wszystkie zasady grzeczności
16., 17.
Różne odmiany polszczyzny
• wymienić odmiany polszczyzny
• wskazać różnice pomiędzy odmianą oficjalną a nieoficjalną polszczyzny
• wyartykułować podane wyrazy zgodnie z normą wzorcową
• zaakcentować podane wyrazy zgodnie z normą wzorcową
• wskazać wypowiedzi należące do oficjalnej i nieoficjalnej odmiany języka
• wymienić sytuacje, w których można stosować nieoficjalną formę języka, oraz takie, w których należy stosować formę oficjalną
• wyjaśnić różnice pomiędzy normą wzorcową a normą użytkową języka
• rozpoznać wypowiedzi zgodne z normą wzorcową i normą użytkową
• stworzyć wypowiedzi zgodne z wzorcową odmianą języka
• zanalizować wybrane przez siebie wypowiedzi publicystyczne pod kątem zgodności z normami językowymi
18.
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posłużyć się terminami i pojęciami: literatura faktu, stereotyp, aforyzm, fraszka, formy grzecznościowe, polszczyzna ogólna, odmiana oficjalna, odmiana nieoficjalna
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy
19.
Niepokoje egzystencjalne
• opisać, co zostało przedstawione na obrazie
• omówić kompozycję dzieła
• opisać krajobraz roztaczający się przed bohaterem obrazu
• zinterpretować sposób przedstawienia bohatera
• zinterpretować znaczenie barw dla wymowy obrazu
• wyjaśnić wymowę obrazu
• omówić wybrany obraz Caspara Davida Friedricha
20.
Twórca i jego czasy – Jan Kochanowski
• wyjaśnić pojęcia: renesans, humanizm
• wymienić najważniejsze etapy życia Jana Kochanowskiego
• scharakteryzować twórczość Jana Kochanowskiego
• omówić okoliczności powstania cyklu Trenów
• wskazać cechy charakterystyczne renesansu
• przedstawić specyfikę Trenów Jana Kochanowskiego
• w kontekście biografii i twórczości Jana Kochanowskiego omówić rzeźbę Zygmunta Trembeckiego
21., 22.
Wobec śmierci – o Trenach Jana Kochanowskiego (lektura obowiązkowa)
• wyjaśnić pojęcia: tren, porównanie homeryckie, puenta, przenośnia, symbol, peryfraza
• zrelacjonować treść trenów
• określić rodzaj liryki każdego z utworów
• wskazać adresatów wymienionych na początku Trenu I, VII i VIII
• wymienić cechy Urszulki przywołane przez podmiot liryczny w Trenie VIII
Tren I
• wyjaśnić funkcję apostrofy rozpoczynającej utwór
• wskazać porównanie homeryckie i określić jego funkcję
Tren V
• wskazać porównanie homeryckie i określić jego funkcję
• wyjaśnić przyczynę przywołania Persefony
Tren VII
• określić funkcję odwołania do ubiorów córki
• omówić funkcję wykrzyknienia w puencie utworu
Tren I
• zinterpretować metaforyczne znaczenie smoka
• omówić funkcję pytania retorycznego w zakończeniu utworu
Tren V
• zinterpretować metaforyczne znaczenie oliwki i sadownika
• zinterpretować znaczenie pytania retorycznego w puencie utworu
Tren VII
• omówić funkcję zdrobnień
• zinterpretować dwojakie znaczenie słowa skrzynka, użytego utworze
Tren VIII
• zinterpretować funkcję kontrastu w ukazaniu domu: przed i po śmierci Urszuli
Tren I
• zinterpretować znaczenie puenty
• zinterpretować wymowę utworu
Tren V
• zinterpretować wymowę utworu
Tren VII
• zinterpretować wymowę utworu
• porównać omówione treny i wyrazić swoją opinię na temat zawartego w nich ładunku emocjonalnego
• omówić wybrany tekst kultury, w którym została przedstawiona strata bliskiej osoby, i porównać go z utworami Jana Kochanowskiego
23.
W zaświatach – kontekst interpretacyjny do Trenów
• zrelacjonować treść wiersza
• wskazać podmiot liryczny w wierszu
• opisać sytuację liryczną
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• opisać wizję zaświatów przedstawioną w wierszu
• wskazać peryfrazę i określić jej funkcję
• omówić sposób, w jaki został przedstawiony Bóg
• zinterpretować puentę wiersza
• wypowiedzieć się na temat uniwersalnej prawdy o człowieku zawartej w wierszu
• omówić wizje zaświatów przedstawione w wybranych tekstach kultury
24.
Tęsknota pielgrzyma
• wyjaśnić pojęcia: hymn, refren, anafora
• zrelacjonować treść wiersza
• wskazać podmiot liryczny
• wskazać adresata lirycznego
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• nazwać emocje towarzyszące podmiotowi lirycznemu
• określić funkcję adresata
• określić miejsce, w którym znajduje się podmiot liryczny oraz jego położenie względem domu
• scharakteryzować obraz Boga wyłaniający się z utworu
• określić przyczyny smutku podmiotu lirycznego
• omówić funkcję refrenu i anafory
• zinterpretować wymowę wiersza
• omówić kontekst historyczny utworu
• podjąć dyskusję na temat przyczyn i konsekwencji emigracji
25.
List do Boga
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• określić narrację fragmentu utworu
• scharakteryzować bohaterów fragmentu utworu
• określić temat przewodni fragmentu utworu
• wypowiedzieć się na temat prawdziwości opowieści snutych przez panią Różę
• wskazać cechy listu we fragmencie utworu
• podjąć spekulacje na temat celu, w jakim pani Róża opowiada Oskarowi historie
• omówić relacje łączące Oskara z panią Różą
• wypowiedzieć się na temat języka, jakim posługują się bohaterowie
• odnaleźć konteksty i nawiązania
26.
Korzyści z przemijania
• zrelacjonować treść wiersza
• wskazać podmiot liryczny
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• wskazać stały związek frazeologiczny użyty w wierszu i omówić jego funkcję
• postawić tezę interpretacyjną
• omówić postawę podmiotu lirycznego wobec otaczającej rzeczywistości
• zinterpretować funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu
• zinterpretować sposób ukazania przemijania w wierszu
• zanalizować obraz miłości przedstawiony w wierszu
• omówić różne sposoby przedstawienia motywu przemijania w tekstach kultury
27.
Przepis na życie
• wyjaśnić pojęcie ironia
• zrelacjonować treść wiersza
• wskazać podmiot liryczny
• wskazać środki stylistyczne
• omówić stosunek osoby mówiącej do formułowanych wskazówek
• wskazać w wierszu ironię
• postawić tezę interpretacyjną
• określić funkcje użytych środków stylistycznych
• wypowiedzieć się na temat osoby, która stosowałaby się do wymienionych porad
• sformułować rzeczywisty katalog zasad, którymi powinien się kierować człowiek
• podjąć dyskusję na temat konsekwencji postawy nonkonformistycznej
28.
Wyrażanie opinii
• wyjaśnić pojęcia: opinia, informacja
• wymienić zasady, które powinny być przestrzegane podczas wyrażania opinii
• wyjaśnić różnicę pomiędzy opinią a informacją
• odróżnić informację od opinii
• sporządzić notatkę zawierającą informacje
• sformułować opinie wraz z uzasadnieniem
29.
Muzyka
• zrelacjonować rozwój muzyki na poszczególnych etapach historii kultury
• wymienić elementy języka muzyki
• wymienić rodzaje muzyki rozrywkowej
• omówić rolę muzyki w wybranym filmie
• ocenić utwór muzyczny na podstawie podanych kryteriów
• zastosować elementy języka muzyki do analizy wybranego utworu
• stworzyć prezentację na temat ulubionego muzyka bądź gatunku muzyki
• stworzyć prezentację na temat muzyki etnicznej charakterystycznej dla swojego regionu
30.
Języki środowiskowe i zawodowe
• wyjaśnić pojęcia: języki środowiskowe, języki zawodowe, kolokwializmy, profesjonalizmy
• odróżnić języki środowiskowe od języków zawodowych
• wskazać kolokwializmy w podanym tekście
• wymienić przykłady języków środowiskowych języków i zawodowych
• wymienić cechy gwary uczniowskiej
• rozpoznać podane rodzaje języków środowiskowych
• stworzyć dłuższą wypowiedź ustną zawierającą elementy wybranego języka środowiskowego
31.
Dialekty i gwary
• wyjaśnić pojęcia: dialekt, gwara
• wymienić istniejące w Polsce dialekty
• wskazać różnice pomiędzy gwarą a dialektem
• w podanych przykładach wskazać różnice pomiędzy gwarą a językiem ogólnonarodowym
• przekształcić tekst gwarowy na ogólnopolski
• stworzyć minisłownik wybranej gwary
32.
O stylu wypowiedzi
• wymienić style funkcjonujące w polszczyźnie
• zreferować podstawową zasadę dobrego stylu
• wymienić cechy każdego ze stylów
• wymienić szczegółowe zasady dobrego stylu
• rozpoznać styl podanej wypowiedzi
• skorygować błędy stylistyczne w podanym tekście
• stworzyć tekst w wybranym stylu
33. , 34.
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posłużyć się terminami i pojęciami: porównanie homeryckie, tren, peryfraza, wyrażanie opinii, języki środowiskowe, języki zawodowe, dialekty, gwara, style wypowiedzi
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystywać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy
35.
Wzorce
• wyjaśnić pojęcia: wzorzec, kompozycja fotografii
• opisać, co znajduje się na zdjęciu
• omówić kompozycję zdjęcia
• wskazać elementy pracy lekarza, które zostały wyeksponowane na zdjęciu
• wypowiedzieć swoją opinię na temat fotografii i uzasadnić ją
• wyjaśnić, kim był Zbigniew Religa
36.
Twórca i jego czasy – Aleksander Kamiński
• wyjaśnić pojęcia: harcerstwo, literatura podziemna
• wymienić najważniejsze etapy życia Aleksandra Kamińskiego
• omówić kontekst historyczny twórczości Aleksandra Kamińskiego
• wyjaśnić genezę powstania Kamieni na szaniec
• przedstawić znaczenie Kamieni na szaniec dla współczesnych autorowi odbiorców
• wypowiedzieć się na temat literatury podziemnej w okupowanej Polsce
37., 38., 39., 40., 41.
Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec
(lektura obowiązkowa)
Do fragmentu utworu:
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
Do całości utworu:
• wyjaśnić pojęcia: okupacja, Szare Szeregi, sabotaż, dywersja, literatura faktu
• zrelacjonować treść książki
• określić rodzaj narracji
• zrelacjonować przebieg akcji pod Arsenałem
Do fragmentu utworu:
• omówić świat przedstawiony we fragmencie utworu
• scharakteryzować bohaterów fragmentu utworu
Do całości utworu:
• omówić świat przedstawiony
• opisać rzeczywistość okupowanej Warszawy
• wymienić i scharakteryzować bohaterów pierwszoplanowych
• opisać perypetie bohaterów działających w małym sabotażu i w dywersji
Do fragmentu utworu:
• wyjaśnić, dlaczego Rudy czuł się szczęśliwy pomimo dojmującego bólu i świadomości zbliżającej się śmierci
Do całości utworu:
• wypowiedzieć się na temat specyfiki pokolenia, do którego należeli bohaterowie
• wskazać cechy gawędy harcerskiej i literatury faktu
Do fragmentu utworu:
• w kontekście danego fragmentu utworu zinterpretować tytuł utworu
Do całości utworu:
• podjąć dyskusję na temat celowości przeprowadzenia akcji pod Arsenałem w świetle jej skutków
• podjąć dyskusję na temat ówczesnego i współczesnego rozumienia słowa patriotyzm
• porównać sposób ukazania akcji pod Arsenałem oraz jej skutków w książce Aleksandra Kamińskiego oraz w filmie w reżyserii Roberta Glińskiego
42., 43.
Twardy charakter
• wyjaśnić pojęcia: literatura faktu, alianci
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• wypowiedzieć się na temat narratora
• scharakteryzować Kazimierza Daszewskiego
• wskazać cechy gatunkowe utworu
• omówić kontekst historyczny utworu
• porównać postawy Kazimierza Daszewskiego oraz bohaterów Kamieni na szaniec
44.
Geniusz czarodziejski
• zrelacjonować treść fragmentów utworu
• wymienić słabe i mocne strony charakteru Steve’a Jobsa
• omówić stosunek autora tekstu do opisywanego bohatera
• podjąć dyskusję na temat pożądanych cech lidera
• przedstawić wybraną postać, która wykazuje cechy dobrego lidera
45.
Czy można być świętym?
• wyjaśnić pojęcie apostrofa
• zrelacjonować treść wiersza
• określić rodzaj liryki
• wskazać adresatów wiersza
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• postawić tezę interpretacyjną
• wskazać środki stylistyczne i określić ich funkcję
• zinterpretować wymowę wiersza
• przedstawić sylwetkę św. Franciszka z Asyżu
46.
Zbuntowany
• wyjaśnić pojęcie idealizm
• zrelacjonować treść fragmentów
• określić rodzaj narracji
• scharakteryzować głównego bohatera
• określić stany emocjonalne rozmawiających postaci
• wskazać powody wydalenia bohatera ze szkoły
• omówić stosunek bohatera do rzeczywistości
• wskazać w bohaterze cechy idealisty
• zinterpretować marzenie chłopaka dotyczące jego przyszłości
• omówić wybrane dzieło filmowe przedstawiające motyw buntu młodych ludzi
47.
Ratować innych
• wyjaśnić pojęcie wywiad
• zrelacjonować treść wywiadu
• wyjaśnić, czym dla bohatera wywiadu jest rodzina
• wskazać elementy obyczajowości strażaków
• przedstawić wartości, jakimi kierowali się strażacy
• omówić konsekwencje, jakie poniósł Stanisław Trojanowski w wyniku akcji ratowniczej
• zinterpretować rozmowę strażaka z synem
• przybliżyć wydarzenia, które rozegrały się w Nowym Jorku 11 września 2001 roku
48.
Po co nam autorytety?
• wyjaśnić pojęcie wywiad
• zrelacjonować treść wywiadu
• wyliczyć zasady, którymi warto się kierować podczas poszukiwania autorytetu
• wskazać różnice pomiędzy autorytetem a guru
• omówić rolę autorytetu we współczesnym świecie
• zanalizować wywiad pod kątem sposobu zadawania pytań przez dziennikarkę
• podjąć dyskusję na temat współczesnych autorytetów
• podjąć dyskusję na temat traktowania celebrytów jako autorytety
• przedstawić swój autorytet i uzasadnić wybór
49., 50.
Sprawozdanie z filmu i spektaklu
• wymienić elementy, które powinny się znaleźć we wstępie, w rozwinięciu i w zakończeniu sprawozdania
• stworzyć plan sprawozdania ostatnio obejrzanego filmu lub spektaklu
• wyselekcjonować informacje przydatne do sporządzenia sprawozdania
• stworzyć pisemne sprawozdanie z filmu bądź spektaklu
51., 52.
Recenzja
• wymienić elementy, z których składa się recenzja
• odróżnić recenzję od sprawozdania
• stworzyć plan recenzji
• wyselekcjonować informacje przydatne do sporządzenia recenzji
• ocenić poszczególne elementy dzieła
• stworzyć recenzję wybranego filmu
53.
Telewizja
• zrelacjonować etapy rozwoju telewizji
• wskazać momenty przełomowe w rozwoju telewizji
• podać przykłady gatunków telewizyjnych
• scharakteryzować wybrane programy telewizyjne
• omówić specyfikę języka przekazu telewizyjnego
• ocenić wybrany program telewizyjny według podanych kryteriów
• porównać różne przykłady tego samego gatunku telewizyjnego
• wypowiedzieć się na temat roli telewizji w życiu swoich rówieśników
• podjąć dyskusję na temat jakości i funkcji reklam telewizyjnych
• przygotować prezentację na temat swojego ulubionego serialu
54.
Treść i zakres wyrazu
• wyjaśnić pojęcia: treść wyrazu, zakres wyrazu
• odróżnić treść od zakresu wyrazu
• wyjaśnić zależność pomiędzy treścią a zakresem wyrazu
• porównać treść i zakres wyrazu w podanych przykładach
• podane wyrazy zastąpić słowami o bogatszej treści
• podane wyrazy zastąpić słowami o szerszym zakresie
55.
Rodzaje wyrazów ze względu na znaczenie
• wyjaśnić pojęcia: synonim, antonim, homonim, wyraz wieloznaczny, eufemizm
• zastąpić podane wyrazy synonimami
• podać antonimy do danych wyrazów
• wyjaśnić różnice pomiędzy wyrazami wieloznacznymi a homonimami
• wyjaśnić znaczenie podanych eufemizmów
• podać różne znaczenia danych wyrazów
56.
Neologizmy i archaizmy
• wymienić rodzaje neologizmów i zapożyczeń
• podzielić neologizmy na kategorie
• odnaleźć neologizmy w tekście
• wyjaśnić znaczenie podanych neologizmów
• wskazać archaizmy w przysłowiach i wyjaśnić ich znaczenie
57., 58.
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posłużyć się terminami i pojęciami: wojenna literatura faktu, apostrofa, sprawozdanie z filmu i spektaklu, recenzja, synonimy, antonimy, homonimy, wyrazy wieloznaczne, neologizmy, archaizmy
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystywać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy
59.
Polskość
• podać informacje na temat Wystaw Światowych EXPO
• opisać Pawilon Polski
• opisać tradycyjne i nowoczesne elementy Pawilonu Polskiego
• określić związek wzornictwa budynku z Polską i polskością
• wypowiedzieć się na temat wartości związanych z polskością, jakie warto promować za granicą
60.
Twórca i jego czasy. Adam Mickiewicz
• wyjaśnić pojęcia: szlachta, Wielka Emigracja, epopeja narodowa
• wymienić najważniejsze etapy życia Adama Mickiewicza
• scharakteryzować twórczość Adama Mickiewicza
• omówić genezę Pana Tadeusza
• wymienić cechy epopei obecne w Panu Tadeuszu
• zanalizować obraz Dietricha Montena
61., 62., 63., 64., 65. i 66.
Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnić pojęcia: epopeja, inwokacja, szlachta, dworek szlachecki, komizm, ironia
Do fragmentu utworu:
• zrelacjonować treść fragmentu
• wskazać adresatów inwokacji
Do całości utworu:
• zrelacjonować treść utworu
• wymienić obyczaje szlacheckie opisane w utworze
Do fragmentu utworu:
• wypowiedzieć się na temat narratora fragmentu utworu
Do całości utworu:
• opisać strukturę społeczną szlachty polskiej
• scharakteryzować Jacka Soplicę, Hrabiego, Sędziego i Gerwazego
• wymienić wydarzenia historyczne przywołane w koncercie Jankiela
• wymienić cechy gatunkowe utworu
Do fragmentu utworu:
• wskazać, w jaki sposób inwokacja nawiązuje do tradycji eposu homeryckiego
Do całości utworu:
• wypowiedzieć się na temat sposobu przedstawienia społeczności dobrzyńskiej
• wskazać komizm w sposobie przedstawienia niektórych bohaterów
Do fragmentu utworu:
• zanalizować sposób przedstawienia ojczyzny w inwokacji
• zanalizować elementy wystroju dworku szlacheckiego w kontekście tradycji i patriotyzmu
Do całości utworu:
• podjąć dyskusję na temat zalet i wad szlachciców przedstawionych w utworze
• zinterpretować częste pojawianie się w utworze słowa ostatni
• zinterpretować tytuł utworu
• omówić kontekst historyczny, w jakim powstało dzieło, oraz kontekst historyczny wydarzeń przedstawionych w utworze
• podjąć dyskusję na temat przyczyn określenia dzieła Mickiewicza epopeją narodową, skoro opisana została tam tylko jedna warstwa społeczna
• porównać tekst Adama Mickiewicza z reżyserską wizją Andrzeja Wajdy
67.
Polski patriotyzm
• wyjaśnić pojęcia: martyrologia, postawa obywatelska
• zrelacjonować treść wywiadu
• wymienić cechy nowoczesnego patriotyzmu
• wskazać źródła tradycyjnego pojmowania patriotyzmu
• porównać patriotyzm tradycyjny i patriotyzm nowoczesny w kontekście współczesnej rzeczywistości
• sformułować definicję współczesnego patriotyzmu
• podjąć dyskusję na temat postaw patriotycznych
68.
Twórca i jego czasy. Stefan Żeromski
• wyjaśnić pojęcie rusyfikacja
• wymienić najważniejsze etapy życia Stefana Żeromskiego
• przedstawić okoliczności powstania Syzyfowych prac
• przedstawić tematy poruszane w utworze
• omówić kontekst społeczno-historyczny twórczości Żeromskiego
69., 70., 71., 72., 73.
Stefan Żeromski, Syzyfowe prace
(lektura obowiązkowa)
Do fragmentu utworu:
• wyjaśnić pojęcie rusyfikacja
• zrelacjonować fragment powieści
Do całości utworu:
• wyjaśnić pojęcia: zabory, rusyfikacja
• zrelacjonować treść powieści
Do fragmentu utworu:
• scharakteryzować Bernarda Zygiera
Do całości utworu:
• omówić świat przedstawiony
• scharakteryzować Marcina Borowicza i Andrzeja Radka
• wymienić metody rusyfikacji przedstawione w powieści
Do fragmentu utworu:
• wypowiedzieć się na temat przyczyn lekceważenia przez uczniów lekcji języka polskiego
Do całości utworu:
• przedstawić sytuację społeczeństwa polskiego po powstaniu styczniowym
• omówić sposoby walki z rusyfikacją przedstawione w utworze
• zinterpretować tytuł powieści
Do fragmentu utworu:
• omówić i zanalizować reakcje uczniów na recytację Reduty Ordona
Do całości utworu:
• zanalizować skutki zabiegów rusyfikacyjnych
• przedstawić postawy członków polskiej społeczności wobec działań zaborców i zanalizować ich przyczyny
• podjąć dyskusję na temat potrzeby zachowywania tożsamości narodowej
74.
Polska moim domem
• wyjaśnić pojęcie superbohater
• zrelacjonować treść utworu
• wymienić cechy Kapitana Polski
• wyjaśnić pochodzenie nazwy Kapitan Polska
• omówić sposób przedstawienia Polski w utworze
• wyjaśnić funkcję nawiązania do wydarzeń z historii Afryki
• zinterpretować wymowę utworu
• porównać przedstawionego w utworze Kapitana Polskę do Kapitana Ameryki
75.
Oczami obcokrajowca
• zrelacjonować treść fragmentu
• wymienić rytuały związane z polską gościnnością
• opisać różnice pomiędzy mentalnością niemiecką a polską
• wypowiedzieć się na temat stylu fragmentu utworu
• zanalizować przyczyny komizmu poszczególnych fragmentów
• podjąć dyskusję na temat różnic w mentalności przykładowych narodowości
• podjąć dyskusję na temat stereotypowego postrzegania mentalności innych narodowości
76.
Tęsknota za Polską
• wyjaśnić pojęcia: emigracja, mała ojczyzna
• zrelacjonować treść piosenki
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• porównać rzeczywistość londyńską i lwowską
• postawić tezę interpretacyjną
• wskazać wyrazy nacechowane emocjonalnie i omówić ich funkcję
• wyjaśnić funkcję użycia regionalizmów w utworze
• zinterpretować przesłanie utworu
• przytoczyć i omówić wybrany tekst kultury poruszający temat małej ojczyzny
77., 78. i 79.
Przemówienie
• wymienić cechy różnych rodzajów przemówień
• wymienić elementy niezbędne do przygotowania przemówienia
• przedstawić elementy, z których powinno się składać dobrze skomponowane przemówienie
• przygotować plan przemówienia
• wyliczyć strategie zdobycia przychylności słuchaczy, sposoby prezentacji argumentów i formułowania zakończenia przemówienia
• zanalizować przykładowe przemówienia pod kątem tematu i stosowanych strategii
• wygłosić przemówienie
80.
Komiks
• przedstawić historię komiksu
• omówić język komiksu
• przedstawić różnice pomiędzy komiksem amerykańskim a komiksem europejskim
• przedstawić wybrany komiks i ocenić go według podanych kryteriów
• porównać wybrane komiksy i ocenić je według podanych kryteriów
• stworzyć projekt komiksu
• przedstawić film inspirowany komiksem i omówić jego specyfikę
81. i 82.
Odmienne części mowy – powtórzenie wiadomości
• wymienić odmienne części mowy
• scharakteryzować odmienne części mowy
• określić cechy charakterystyczne deklinacji trudnych rzeczowników
• odnaleźć nieosobowe formy czasownika w tekście i określić je
• dokonać właściwej deklinacji rzeczowników
• właściwie odmienić i stopniować przymiotniki
• właściwie określić formy czasownika osobowego
• właściwie określić formy zaimków i poprawnie je stosować
• właściwie nazywać rodzaje liczebników
83.
Nieodmienne części mowy – powtórzenie wiadomości
• wymienić nieodmienne części mowy
• scharakteryzować nieodmienne części mowy
• wskazać spójniki, przed którymi stawiamy przecinek
• wskazać przysłówki, które podlegają stopniowaniu
• rozpoznać nieodmienne części mowy
84.
Pisownia nie z różnymi częściami mowy
• wymienić części mowy pisane łącznie z partykułą nie
• wskazać, które części mowy pisze się rozdzielnie z partykułą nie
• zastosować poznane zasady w praktyce
• skorygować tekst pod względem pisowni partykuły nie z różnymi częściami mowy
• stworzyć tekst, stosując różne części mowy z partykułą nie
85., 86.
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posłużyć się terminami i pojęciami: epopeja, inwokacja, przemówienie, odmienne części mowy, nieodmienne części mowy
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy
87.
Utopie
• wyjaśnić pojęcie kadr
• opisać, co widzi na fotografii
• omówić kompozycję kadru
• wskazać elementy fantastyczne na fotografii
• zinterpretować kolorystykę i światło na fotografii
• zinterpretować wymowę kadru
• wypowiedzieć się na temat filmu Kraina jutra
88.
Prawdziwa utopia
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• wymienić zasady panujące w Utopii
• porównać funkcjonujący w Utopii system społeczny ze znanym mu rzeczywistym systemem
• podjąć dyskusję na temat tego, dlaczego do rzeczywistości codziennej nie można wprowadzić systemu obowiązującego w Utopii
• podjąć dyskusję na temat życia w świecie idealnym
89.
Moralność a prawo
• wyjaśnić pojęcie antyutopia
• zrelacjonować treść fragmentów utworu
• określić rodzaj narracji
• omówić świat przedstawiony w utworze
• omówić sytuację, w której znalazła się bohaterka
• omówić sposób sprawowania władzy w Panem
• wyjaśnić, na czym polega dylemat Katniss
• wskazać cechy antyutopii w opisywanym świecie
• wyjaśnić, jaką funkcję pełnią Głodowe Igrzyska w świecie Panem
• stworzyć prezentację na temat różnych form antyutopii przedstawionych w tekstach kultury
90.
Utopia a szczęście
• zrelacjonować treść fragmentów utworu
• omówić świat przedstawiony w utworze
• scharakteryzować społeczność Następnych
• przedstawić stosunek bohaterów do Następnych
• zinterpretować zachowanie Stana pod koniec fragmentu utworu
• wskazać pozytywne i negatywne aspekty sposobu życia w Zagrodzie
• stworzyć opowiadanie, opisujące jeden dzień w Zagrodzie
• podjąć dyskusję na temat zacytowanego przez Stana zdania
91.
Idealne społeczeństwo
• wyjaśnić pojęcia: alegoria, utopia
• zrelacjonować treść fragmentów utworu
• scharakteryzować Boxera
• omówić zachowanie kota i klaczy
• wskazać cechy utopii w początkowym opisie farmy
• wyjaśnić przyczyny dystansu osła Benjamina w stosunku do powszechnego szczęścia
• omówić kontekst historyczny utworu
• określić funkcję knura Napoleona dla wymowy fragmentu utworu
• zinterpretować plakat filmowy
• omówić analogie pomiędzy historią Rosji sowieckiej a wydarzeniami opisanymi w Folwarku zwierzęcym
92.
Odzyskać raj
• zrelacjonować treść wiersza
• określić rodzaj liryki
• wskazać podmiot liryczny
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• wskazać środki stylistyczne
• postawić tezę interpretacyjną
• określić funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu
• zinterpretować znaczenie próśb podmiotu lirycznego
• zinterpretować wymowę utworu
• omówić wybrany tekst kultury opisujący sposób postrzegania świata przez osobę pogrążoną w żałobie
93.
Człowiek idealny
• wyjaśnić pojęcie science fiction
• zrelacjonować fragment powieści
• określić rodzaj narracji
• omówić świat przedstawiony w utworze
• wyjaśnić, na czym polegał eksperyment opisany we fragmencie oraz dlaczego się nie powiódł
• wskazać cechy pozwalające zaliczyć powieść do gatunku science fiction
• podjąć dyskusję na temat czynników kształtujących charakter człowieka
• wyjaśnia pojęcie genetyka
94.
Scenariusz filmowy
• wyjaśnić pojęcie didaskalia
• wymienić elementy wchodzące w skład scenariusza
• wybrać scenę z dowolnej książki, która nadaje się na scenariusz
• zredagować nagłówki scen i wskazówki sceniczne
• stworzyć przekonujące dialogi
• nadać gotowemu scenariuszowi odpowiedni kształt graficzny
95.
Film
• przedstawić najważniejsze momenty w historii kina
• wyjaśnić pojęcia: kadr, plan filmowy, ujęcie, scena, montaż, scenariusz
• podać przykłady filmów należących do poszczególnych gatunków filmowych
• wskazać w wybranych filmach cechy klasyfikujące je do poszczególnych gatunków
• zanalizować język filmu w wybranym dziele
• ocenić wybrane dzieło filmowe według podanych kryteriów
• przygotować prezentację na temat wybranej postaci związanej z filmem
• stworzyć scenariusz filmowy spełniający wymogi wybranej konwencji gatunkowej
96., 97.
Wypowiedzenie i jego części – powtórzenie wiadomości
• wymienić główne i drugorzędne części zdania
• podzielić wypowiedzenia na zdania i równoważniki zdań
• rozpoznać w tekście równoważniki zdań
• wskazać podmiot i orzeczenie w zdaniu
• odnaleźć w tekście drugorzędne części zdania
• określić właściwy szyk przydawki w zdaniu
• uzupełnić zdania przydawkami w odpowiednim szyku
• dokonać rozbioru logicznego zdania
98., 99.
Zdanie złożone i zdanie wielokrotnie złożone – powtórzenie wiadomości
• wymienić rodzaje zdań podrzędnie złożonych
• wymienić rodzaje zdań współrzędnie złożonych
• przekształcić zdania w imiesłowowe równoważniki zdania
• rozpoznać rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie
• wymienić zasady stosowania przecinka w zdaniach złożonych współrzędnie
• przekształcić zdania pojedyncze w zdania złożone
• podzielić zdania złożone współrzędnie na zdania składowe
• przeredagować tekst ze zbyt rozbudowanymi zdaniami złożonymi
• sporządzić wykres zdania złożonego
100., 101.
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posłużyć się terminami i pojęciami: alegoria, scenariusz filmowy, części zdania, wypowiedzenie, wypowiedzenie złożone
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy
102.
Życiowe wybory
• wyjaśnić pojęcia: mural, motyw biblijny, street art
• opisać mural
• wskazać motyw biblijny, do którego nawiązuje dzieło
• zinterpretować symbolikę barw użytych przez artystkę
• wyjaśnić tytuł muralu
• zinterpretować wymowę dzieła
• omówić wybrany przykład street artu
103.
Twórca i jego czasy. Henryk Sienkiewicz
• wymienić najważniejsze etapy życia Henryka Sienkiewicza
• przedstawić genezę powieści Quo vadis
• wypowiedzieć się na temat twórczości Henryka Sienkiewicza
• omówić kontekst powstania powieści historycznych
• przedstawić recepcję powieści Quo vadis
104., 105., 106., 107., 108.
Henryk Sienkiewicz, Quo vadis
(lektura obowiązkowa)
Do fragmentu utworu:
• wyjaśnić pojęcia: pierwsi chrześcijanie, Cesarstwo Rzymskie
• zrelacjonować treść fragmentu
Do całości utworu:
• wyjaśnić pojęcie powieść historyczna
• zrelacjonować treść powieści
• określić rodzaj narracji
Do fragmentu utworu:
• scharakteryzować Winicjusza i Petroniusza
• wymienić wartości najważniejsze dla Rzymian
Do całości utworu:
• omówić świat przedstawiony
• wskazać cechy powieści historycznej
• scharakteryzować bohaterów pierwszoplanowych
• opisać obyczajowość starożytnych Rzymian
Do fragmentu utworu:
• opisać emocje, które targały Winicjuszem
Do całości utworu:
• przedstawić konsekwencje, z którymi wiązał się wybór religii chrześcijańskiej
• omówić sposób życia pierwszych chrześcijan
• omówić przyczyny, przebieg i konsekwencje pożaru Rzymu
• opisać przemianę wewnętrzną Winicjusza
Do fragmentu utworu:
• porównać wiarę Rzymian i chrześcijan
Do całości utworu:
• zinterpretować tytuł powieści
• przedstawić dwa sposoby pojmowania miłości w ujęciu antycznym i chrześcijańskim
• omówić wybraną adaptację Quo vadis
• podjąć dyskusję na temat poświęcenia życia dla idei, w którą się wierzy
• porównać pierwszych chrześcijan ze współczesnymi wyznawcami Jezusa z Nazaretu
109.
Twórca i jego dzieło. Sławomir Mrożek
• wyjaśnić pojęcie emigracja
• wymienić najważniejsze etapy życia Sławomira Mrożka
• wymienić tematy, którymi Sławomir Mrożek zajmował się w swojej twórczości
• wypowiedzieć się na temat twórczości artysty
• zaprezentować relacje przebywającego na emigracji Mrożka z krajem
• omówić sposób opisywania rzeczywistości w dziełach artysty
110.
Być kimś innym.
Sławomir Mrożek, Artysta
(lektura obowiązkowa)
• wyjaśnić pojęcie alegoria
• zrelacjonować treść opowiadania
• określić rodzaj narracji
• wypowiedzieć się na temat narratora
• wyjaśnić postawę Koguta
• skomentować zachowanie Lisa
• omówić alegoryczne znaczenie występujących postaci
• wskazać elementy komizmu
• odnieść postawę Koguta do wyobrażenia na temat artysty
• sformułować morał
• podjąć dyskusję na temat sposobu postrzegania artystów
• porównać utwór Sławomira Mrożka z wybraną bajką zwierzęcą
111.
Bez wyboru
• wyjaśnić pojęcia: pokolenie, tragizm
• zrelacjonować treść wiersza
• określić rodzaj liryki
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• wskazać środki stylistyczne
• opisać, jak podmiot liryczny wyobraża sobie swoja przyszłość
• postawić tezę interpretacyjną wiersza
• omówić funkcję środków stylistycznych
• omówić kontekst historyczny utworu
• zinterpretować funkcję kontrastów w wierszu
• wyjaśnić, na czym polegał tragizm pokolenia, do którego należał Krzysztof Kamil Baczyński
• podjąć dyskusję na temat sensu umierania za „wielkie sprawy”
• przedstawić wybrany tekst kultury dotyczący tragizmu pokolenia, do którego należał Krzysztof Kamil Baczyński
112.
Trudna sytuacja
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• nazwać rodzaj narracji
• omówić świat przedstawiony
• scharakteryzować Alicję
• omówić relacje pomiędzy Alicją a Klaudią
• wyjaśnić przyczyny buntu Alicji wobec zaistniałej sytuacji
• porównać reakcje bohaterów fragmentu utworu na zaistniałą sytuację
• podjąć dyskusję na temat reakcji na sytuacje niezależne od nas
113.
Iść własną drogą
• wyjaśnić pojęcia: marzenie, los, Własna Legenda, przypowieść
• zrelacjonować treść fragmentów
• scharakteryzować głównego bohatera
• wyjaśnić, dlaczego Król Salem przybył do młodzieńca
• wskazać cechy przypowieści we fragmentach utworu
• wymienić cechy człowieka kierującego się Własną Legendą
• omówić uniwersalną prawdę o człowieku przedstawioną we fragmencie utworu
• podjąć dyskusję na temat tego, co kieruje ludzkim życiem: wolny wybór, przypadek czy los?
114.
Nie warto się buntować
• zrelacjonować treść wiersza
• określić rodzaj liryki
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• wskazać środki stylistyczne użyte w utworze
• omówić relację pomiędzy podmiotem lirycznym a światem
• omówić funkcje środków stylistycznych użytych w utworze
• omówić konsekwencje buntu przedstawione w wierszu
• zanalizować przesłanie utworu
• podjąć dyskusję na temat konsekwencji zachowania „postawy wyprostowanej”
115.
Podanie
• wyjaśnić pojęcie podanie
• wymienić elementy, które powinny się znaleźć na podaniu
• zgromadzić argumenty przydatne do uzasadnienia prośby
• skorygować błędnie napisane podanie
• napisać podanie w zeszycie
• zredagować oficjalne podanie przy użyciu komputera z prośbą o przyjęcie do szkoły ponadpodstawowej
116.
Internet
• przedstawić historię internetu
• wymienić gatunki wypowiedzi internetowych
• wyjaśnić pojęcia związane z rzeczywistością internetu
• omówić funkcję internetu
• wyjaśnić przyczynę popularności konkretnych serwisów internetowych
• scharakteryzować język wypowiedzi internetowych
• przedstawić wybrany blog
• wskazać korzyści i zagrożenia związane z internetem
• ocenić wypowiedź internetową według podanych kryteriów
• podjąć dyskusję na temat sposobów chronienia prywatności w internecie
• przedstawić swoje wyobrażenia na temat przyszłości internetu
117., 118.
Fonetyka – powtórzenie wiadomości
• wyjaśnić pojęcia: głoska, litera, ubezdźwięcznienie, udźwięcznienie, uproszczenie grupy spółgłoskowej
• przedstawić podział głosek
• wymienić zasady poprawnego akcentowania w języku polskim
• rozpoznać rodzaje głosek na przykładach
• poprawnie podzielić wyrazy na sylaby
• wskazać wyrazy, w których nastąpiło uproszczenie grupy spółgłoskowej
• wskazać upodobnienia wewnątrzwyrazowe
• skorygować błędy w podziale wyrazów
• poprawnie zaakcentować wyrazy stanowiące wyjątek od powszechnej reguły
• określić kierunek upodobnienia
• skorygować błędy w akcentowaniu
119., 120.
Słowotwórstwo – powtórzenie wiadomości
• wyjaśnić pojęcia: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, temat słowotwórczy, formant, przedrostek, przyrostek, wrostek, formant zerowy, oboczność, rodzina wyrazów, rdzeń, wyraz pokrewny, oboczność, złożenia, zrosty
• wymienić kategorie słowotwórcze
• wyjaśnić znaczenie podanych wyrazów pochodnych
• utworzyć przymiotniki od rzeczowników
• przyporządkować wyraz pochodny do kategorii słowotwórczej
• wskazać wyrazy należące do jednej rodziny
• wskazać w podanych parach wyrazów wyraz podstawowy i wyraz pochodny
• wskazać formant w wyrazie pochodnym
• podkreślić w rodzinie wyrazów rdzeń i wskazać oboczności
• rozpoznać złożenia i zrosty na podanych przykładach
• dokonać analizy słowotwórczej podanych wyrazów
• utworzyć wyrazy należące do konkretnych kategorii słowotwórczych
• sporządzić wykresy rodziny wyrazów
• omówić funkcję łącznika w przymiotnikach złożonych
121., 122.
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posługiwać się terminami i pojęciami: powieść historyczna, podanie, fonetyka, typy głosek, akcent, upodobnienia, uproszczenia, słowotwórstwo, wyraz pochodny, typy formantów, rodzina wyrazów, wyrazy złożone
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystywać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy
123.
Dostrzec piękno
• wyjaśnić pojęcie sztuka współczesna
• opisać, co przedstawia obraz
• omówić kompozycję obrazu
• odnieść kompozycję obrazu do masowości obecnej we współczesnej kulturze
• podjąć dyskusję na temat współczesnej kultury
• wypowiedzieć się na temat specyfiki sztuki współczesnej
• przygotować na podstawie wybranych źródeł prezentację na temat twórczości Warhola
124.
Natura okiem poety
• zrelacjonować treść wiersza
• określić rodzaj liryki w wierszu Rymkiewicza
• wskazać opisy przejawów wiosny w treści wiersza
• wskazać środki stylistyczne
• postawić tezę interpretacyjną
• omówić funkcje środków stylistycznych zastosowanych w wierszu
• wskazać nawiązania biblijne
• zinterpretować funkcję światła w wierszu
• omówić przesłanie wiersza
• stworzyć prezentację na temat ogrodów w różnych czasach i kulturach
125.
Zatrzymać piękno
• zreferować treść fragmentu utworu
• wskazać, co szkodziło pięknej twarzy Nino
• wyjaśnić pojęcie powiastka filozoficzna
• wyjaśnić, dlaczego Nino schował twarz do kuferka
• wyjaśnić znaczenie frazeologizmów: stracić twarz, zachować twarz, twarzą w twarz
• omówić pytania zadane przez uczonego Kru
• wskazać cechy powiastki filozoficznej
• wyjaśnić symboliczne znaczenie chowania twarzy
• omówić przenośne znaczenie powiastki
• zinterpretować powiastkę w kontekście mitu o Narcyzie
• podjąć dyskusję na temat pogoni za pięknem cielesnym
126.
Piękno pośród brzydoty
• wyjaśnić pojęcia: obóz koncentracyjny, piękno duchowe
• zrelacjonować treść fragmentu
• określić rodzaj narracji
• wypowiedzieć się na temat narratorki
• scharakteryzować Suli
• omówić kontekst historyczny
• omówić znaczenie przywoływania tekstów antycznych w obozie koncentracyjnym
• wypowiedzieć się na temat decyzji Suli
• zanalizować tekst pod względem przeżywanych przez bohaterów emocji
• podjąć dyskusję na temat istnienia wartości uniwersalnych
127.
Piękno zwykłych rzeczy
• zreferować przeczytany wiersz
• określić rodzaj liryki
• wskazać bohaterów wiersza
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego
• wskazać środki stylistyczne
• postawić tezę interpretacyjną
• omówić funkcję słownictwa i środków stylistycznych dla wymowy wiersza
• zinterpretować tytuł wiersza
• zinterpretować znaczenie wiersza
• zinterpretować tytuł wiersza
• stworzyć własną wypowiedź, wydobywającą piękno codziennego przedmiotu
• omówić sposób uwznioślenia codzienności w wybranym tekście kultury
128.
Ukryte piękno
• zrelacjonować treść fragmentu utworu
• określić czas i miejsce opisane we fragmencie utworu
• scharakteryzować Myszkę i jej rodzinę
• omówić zachowania rodziców zdradzające ich stosunek do dziecka
• wskazać różnice w postawach obojga rodziców względem Myszki
• podzielić tekst na części dotyczące najważniejszych problemów
• omówić funkcję bajki o Kopciuszku w tekście
• zinterpretować tytuł powieści
• podjąć dyskusję na temat społecznego odbioru ludzi z zespołem Downa
• omówić wybrany tekst kultury podejmujący problem społecznego funkcjonowania osób z niepełnosprawnością
129.
Sens tworzenia
• zrelacjonować treść wiersza
• wskazać adresata lirycznego
• określić relacje pomiędzy podmiotem lirycznym a adresatem lirycznym
• wskazać środki stylistyczne w wierszu
• postawić tezę interpretacyjną
• omówić funkcję środków stylistycznych w wierszu
• zinterpretować puentę utworu
• zinterpretować wymowę utworu
• zanalizować obraz Johna Williama Waterhouse’a
130., 131.
Życiorys, CV
• wyjaśnić pojęcia: życiorys, CV (Curriculum vitae)
• wymienić elementy, z których składają się życiorys i CV
• zgromadzić informacje, które powinny się znaleźć w życiorysie i CV
• uporządkować informacje niezbędne do sporządzenia życiorysu i CV
• skorygować błędy w podanych życiorysie i CV
• na podstawie życiorysu zredagować oficjalne CV
132., 133.
List motywacyjny
• wyjaśnić pojęcie list motywacyjny
• wymienić elementy, z których składa się list motywacyjny
• zgromadzić informacje do listu motywacyjnego, który będzie odpowiedzią na podane ogłoszenia
• uporządkować informacje potrzebne do listu motywacyjnego
• ocenić rzetelność i wiarygodność podanych listów motywacyjnych
• zredagować list motywacyjny
134.
Fotografia
• przedstawić najważniejsze wydarzenia z historii fotografii
• wymienić rodzaje fotografii
• wskazać przykłady fotografii należących do danych kategorii
• ocenić wybraną fotografię według podanych kryteriów
• wypowiedzieć się na temat roli światła w fotografii
• zanalizować wybraną fotografię
• omówić fotografię Charlesa Ebbeta
• zanalizować wybraną fotografię artystyczną
135., 136.
O imionach i nazwiskach
• wymienić obrzędy nadawania imion
• wymienić języki, z których wywodzą się imiona
• zrelacjonować historię nadawania nazwisk
• zrelacjonować zasady odmiany nazwisk żeńskich i nazwisk małżeństw
• wytłumaczyć znaczenie podanych imion słowiańskich
• użyć imion w wołaczu
• poprawnie odmienić nazwiska
• zanalizować swoje imię z uwzględnieniem podanych kryteriów
• zanalizować różne nazwiska pod kątem ich pochodzenia
• wypowiedzieć się na temat mody na konkretne imiona
• wyjaśnić znaczenie imion biblijnych
137.
O nazwach miejscowości
• wymienić rodzaje nazw miejscowości
• zreferować zasadę zapisu dwuczłonowych nazw miejscowych
• właściwie odmienić nazwy miejscowości
• wyjaśnić pochodzenie podanych nazw miejscowości
• utworzyć nazwy mieszkanki i mieszkańca danego miasta
138. i 139.
Najczęstsze błędy językowe
• przedstawić podział błędów językowych
• poprawnie odczytać podane wyrazy
• poprawnie odmienić podane słowa
• właściwie sformułować związki frazeologiczne
• w podanych przykładach wskazać sylaby akcentowane
• skorygować błędy w podanych tekstach
• odnaleźć w zdaniach błędnie użyte wyrazy
• odnaleźć błędy stylistyczne w tekście i skorygować je
• wskazać pleonazmy w podanych wyrażeniach
140., 141
Podsumowanie wiadomości
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie
• posłużyć się terminami i pojęciami: życiorys, CV, list motywacyjny, nazwy miejscowe, typy błędów językowych
• wykorzystać najważniejsze konteksty
• wyciągnąć wnioski
• określić własne stanowisko
• poprawnie zinterpretować wymagany materiał
• właściwie uargumentować
• uogólnić, podsumować i porównać
• wykorzystać bogate konteksty
• sformułować i rozwiązać problem badawczy